Алда?ы к?ндері Жа?а?зендегі ?ай?ылы о?и?аны? бол?анына бір жыл толады. Б?л ?аза?стан т?уелсіздік ал?ан жылдарда?ы «е? ?ай?ылы», «?асіретті» о?и?аларды? бірі де, бірегейі десек арты? айтпа?анымыз шы?ар.
Бір жылды? ішінде б?л о?и?а туралы к?п айтылды, к?п жазылды, ?лі де айтылуда, жазылуда, оны? барлы?ын ?айталап отыруды? ?ажеті жо?. Жа?а?зен о?и?асы мені? ойымша, к?п жылдардан бері жина?талып ?ал?ан проблемаларды? бетін ашып берді, оны? ішінде моно?алаларды? м?селелері, ?алашы? т?р?ындарыны? бір табыс к?зіне байланыстылы?ы, ша?ын ша?арлар экономикасы диверсификациясыны? т?ралап ?алуы немесе дамымауы, ??ірден алын?ан шикізат ?німі табысыны? ж?не т?сіміні? ашы?ты?ы м?селесі ж?не бас?а да ?леуметтік проблемалар.
Жа?а?зен – ?аза?станда?ы 27 моно?алаларды? бірі. ?ала экономикасы мен негізгі кіріс к?зі м?най ?ндіру саласына ба?ыттал?ан. Т?р?ындарды? басым к?пшілігі де осы саладан н?па?асын айырады. Жалпы ал?анда, Жа?а?зенні? проблемасы, егер де саяси жа?ынан б?лек ?арастыратын болса?, еліміздегі, тіпті ТМД к?леміндегі моно?алаларды? проб-лемаларымен біртектес, ??састы?тары да к?п. ?ала инфра??рылмдарыны? ескіруі, оларды? онжылдап жа?артылмауы, бір секторда ж?мыс жасайтын мекемеге ты?ыз байланыстылы?ы ж?не та?ы да бас?а осындай атрибуттар барлы? моно?алаларды? проблемаларыны? ??сас екендігін ай?ын к?рсетеді. Сол себепті Жа?а?зен ?аласыны? проблемасын тек ?ткен жылы бол?ан ереуілдермен, ?ай?ылы о?и?а жа?ынан ?ана ?арастырып ?оймай, ке? ?рі кешенді т?рде зерделеп, екшегеніміз д?рыс секілді.
Б?гінде еліміздегі 27 моно?алда 1,5 млн. халы? т?рып жатыр, ?кімет ша?ын ша?арларды дамыту туралы ба?дарлама жасады. Оны? ішінде «Моно?алаларды дамыту» (Жа?а?зен ?аласын комплексті дамыту жоспары) жасал?ан, б?л ба?дарламаларды «Ж?мыспен ?амту -2020», «Айма?тарды дамыту» ж?не бас?а да салалы? ба?дарламалармен (білім, денсаулы? са?тау, т?р?ын ?й, транспорт ж?не байланыс секторларында?ы ба?дарламалар) байланыстыра отырып Жа?а?зен ?аласын ?аржыландыру ана??рлым артты.
Аталмыш ба?дарламалар аясында, кешенді ж?мыстар ат?арылуда, жоспарды ж?зеге асыру ше?берінде ?ала дамуына 48 млрд. астам те?ге б?лу жоспарлан?ан, б?л ?лкен соманы? 14,7 млрд. те?гесі а?ымда?ы жылы б?лінді. ?тіп бара жат?ан жыл на?ты Жа?а?зен ?шін жа?сы жа?алы?тар?а толы бол?ан секілді.
Былтыр?ы о?и?адан кейін Жа?а?зен ?аласына республика де?гейінде назар аударылды. Сонымен ?атар, халы?аралы? ?ауымдасты? тарапынан да ?ала?а деген ?ызы?ушылы?ты? артып отыр?аны белгілі. Мені? ?зірбайжанда, А?Ш, Ресейдегі м?най, бюджет ашы?ты?ы, ?аржы секторларында ж?мыс істейтін таныстарым, достарым Жа?а?зендегі былтыр?ы о?и?аны? шы?у себебін с?ра?ан еді.
Мені?ше м?нда белгілі бір басты себеп деп д?л бір факторды айту ?иын, о?и?аны? орын алуына себеп те, индиктаторлармен факторлар да жеткілікті. Енді ?ана мемлекет аталмыш проблема?а бас?а ?ырынан ?арап, ?лкен м?селелерді ?з де?гейінде шешуге кірісіп отыр.
Атап ?ткендей, Жа?а?зен ?кімет ?абылда?ан «Моно?алаларды дамыту» ба?дарламасыны? ж?мыс жасауына пилотты ала?, т?жірибе ала?ы ретінде болып та?далып алынды, б?л жа?а?зендіктер ?шін жа?сы жа?алы? деп ойлаймын.
Бастысы, ?аланы? дамуына б?лінген ?аржы-?аражат талан-тараж?а т?спей, ма?саттты игерілуі, ?за? жылдардан бері шешілмеген ?леуметтік м?селелерді? біртіндеп шешілуі, ж?мыспен ?амту м?селесін назардан шы?армау ж?не осы та?ылеттес проблемаларды шешу ?шін ж?мыс жасау.
Б?л тарапта Жа?а?зенге ел болып к?мек, ?олдау к?рсету ар?ылы, еліміздегі бас?а да ша?ын ?алаларды ?мытпа?анымыз ж?н. ?аза?та «жаман айтпай жа?сы жо?» деген с?з бар, ?ай?ылы о?и?аны? орын ал?аны рас, б?л жа?а?зендіктер ?шін ?ана емес, б?кіл ел ?шін ?лкен сын болды, оны да ?ткердік, ендігісі ?ай?ылы жа?дайды? ??рбандарын еске ала отырып, «тірі адам тіршілігін жасайды» деп тек ал?а ?мтылу.
http://www.ulttimes.kz
