Шынды?ын айтуымыз керек, О?т?стік ?аза?стан облысы Сайрам ауданында?ы №4 балалар ?йіні? директоры Ханб?бі Мирахмет?ызы ?бдік?рімованы т?рбиеленушілер де, т?лімгерлер де «большая мама» деп ??рметпен атайды. Енді «?лкен апаны?» ?лкен-?лкен тірліктері де баршылы?. Біріншіден, ол ?лкен мінбелерде к?сіліп, шешен с?йлейді. Майдай еріп кетесіз. Алайда ат?арып отыр?ан ж?мысы с?зіне сай болса ?ой деп еріксіз ойланасыз. Екіншіден, «апамызды?» зейнет жасынан ас?анына ба?андай 4 жыл толыпты.
Сонда да жетімдерге ж?рек жылуын б?ліп, оларды ?имай, ша?ыра??а ие болып отыр. М?ндай жаста ?згелер ?лде?ашан зейнеткерлікке шы?ып алып, ?з жанын к?йттейді. Немерелеріні? т?рбиесімен айналысады. Абысын-а?айынмен ш?йіркелесіп отыр?анды ?натады. Ал Ханб?бі апамызды? осыны? барлы?ын ?мытып, жанын жапыра? етіп, балалар ?йінде шыр-пыры шы?ып ж?ргеніне еріксіз елжірейтінбіз. Тек мына о?и?а кезігіп ?алма?анда…
Таяуда облысты? м?слихатты? ?леуметтік даму ж?ніндегі т?ра?ты комиссиясыны? ?йыт?ы болуымен бюджетті на?тылау ба?ытында арнайы ж?мысшы тобы жаса?талды. Оны? ??рамына 8 адам енді. Барлы?ы да мемлекеттік мекемелерді? мынау деген ?кілдері еді.
Бірнеше білім мекемелеріне бас с???ан ж?мысшы тобы аталмыш балалар ?йіне де келді. Ханб?бі апа орнында болмай шы?ты. Ойбай-ау, балаларды? ба?ы деп т?нде ?й?ыдан, к?ндіз к?лкіден ?алатын Ханб?бі ханым ?айда ж?р? Арада ед?уір уа?ыт ?ткенде екі ?кпесін ?олына ?стап жетті-ау, ?йтеуір. Сір?, тындырымды т?рбиешілерді? бірі: «??рыды?! Бізге комиссия келді!» деп астыртын хабар жеткізсе керек. Асы?ып келгені білініп т?р: ентігі?кіреп ?алыпты.
Танысу ?шін келгендер т?рбиеленушілер жататын жата?ханамен таныс?анда талып ?ала жаздады. Санитарлы? тазалы? талап?а м?лдем сай келмейді. М?нда еден жуушыларды? ж?мысын т?рбиеленушілер ат?арып ж?р. ?ркім ?з б?лмесін таза ?стау?а міндетті. Алайда б?лмені жуу ?шін арнайы ш?берек керек емес пе? ?ят бол?анда, т?рбиеленушілер еденді ?здеріні? іш киімдерімен жуатын болып шы?ты. Еденді жуып бол?ан со?, іш киімді арнайы киім кептіргішке апарып іліп жат?анын комиссия м?шелері т?гел к?рген.
Есесіне, м?нда 13 еден жуушы штат бірлігі бар. Комиссия м?шелері ?рі ?арап, бері ?арап осы 13 еден жуушыны? біреуін ?ана зор?а тапты. Оны? ?зі «мен жарты жала?ымен ж?мыс істеймін» деп ?арап т?р. Сосын ?ой, балаларды? іш киімімен еден жуып ж?ргендері. Міне, балдыр?андарды е?бекке жастайынан бейімдеуді? ерен ?лгісі! Кел де, к?р! Жаута?-жаута? еткен жетімні? ?з іш киімімен еден жуып ж?ргенін к?рсе?із, ж?регі?із жарылып кетер-ау.
Ханб?бі апа ?арадай састы. «Бізде 81, жо-жо?, 89 т?рбиеленуші бар» деді. К?збен т?гендегенні? ?зінде балалар ?йінде б?ларды? жартысы ?ана ж?р еді. ?ал?аны ?айда? ?лде…
Осыдан біраз б?рын Т?ле би ауданында?ы балалар ?йінен де дау шы??ан. «Онда а?ыл-есі кем балаларды интернат басшылары ?йлеріндегі ж?мыс?а жегеді екен» деген секілді естуге ерсілеу ??гіме желдей гуілдеп барып тыншы?андай болып еді. Б?дан да сора?ы бір ??гіме бар. Б?л облысты? балалар ???ы?ын ?ор?ау департаментінде де ?оз?алды. Осы ??гімені былай?ы ж?рт естімей-а? ?ойсын. Тізімде бар, аулада жо? жеткіншектерді естігенде секемшіл к??іл ?ркектегені сонды?тан.
Саттар ?уашбаев, облысты? м?слихатты? депутаты:
– Біреулер бізді Сайрамда?ы балалар ?йін тексеруге барыпты деп ?омпайты??ырап айтып ж?р. Біз тексеруге емес, танысу?а барды?. Тексеретіндей ??зыретіміз жо?. Сессияда 2013-2015 жылдар?а арнал?ан облыс бюджетін на?тылап, бекітеміз. «Бюджет ?аржысы ма?сатты ж?мсалып жатыр ма?» деген сауал?а на?ты жауап іздеу ?шін шы??ан едік. «Естігені?е сенбе, к?ргені?е сен» демеуші ме еді. Енді «к?рген к?зде жазы? жо?». К?ргендерімізді? еш?айсысы ?тірік емес. Енді б?л жайында комиссияны? 8 м?шесі облыс ?кіміне тиісті м?лімет т?сірмекпіз.
Амангелді Сопбеков, облысты? м?слихатты? хатшысы, комиссия м?шесі:
– Педагогика саласында ж?рміз ?ой, біра? балалар т?рбиесіне, та?дырына м?ншалы?ты жауапсыз ?арайтын білім мекемесін б?рын-со?ды к?рмеппін. Жан жылуын б?ліп бере алма?ан т?рбиешілеріне жетімдер ?алай ?арайды? Осында бір мейірбике ж?мыс істейді екен, айлы? жала?ысы 91 000 те?ге к?рінеді. Мейірбикені былай ?ой?анда, педагогтарды? ?зі м?ндай е?бека?ы алмайды. «Б?л не ?ыл?ан батпан??йры?, айдалада теп-тегін жат?ан ??йры??».
Депутаттар тобы асханада та?ы бір «мас?ара?а» кезікті. Ас м?зірін с?ратып ал?анда онда «ас?аба?тан ?зірленген самса» деген с?з жазылыпты да, біра? сызылып тастал?ан. Оны? орнына «айран» деп ай?ыздап жазып ?ой?ан. «Сас?ан ?йрек … с??гиді» деген де бар. Комиссия м?шелеріне балалар?а ?андай жа?дай жасап отыр?андарын к?рсеткілері келді ме, кім білсін-ай, артынша асханада самсалар самсап шы?а келді. ?кініштісі сол, «ас?аба?тан жасал?ан» б?л самса?а тіс батпайды. Шикілігі та?ы бар. Егер осы самсаны жеймін деп жас бала тісін сындырып алса ?айтпекпіз?
Балалар ?йінен «бастары салбырап» шы??ан ж?мысшы тобы м?н-жайды пысы?тама? ниетпен облыс ?кіміні? бірінші орынбасары Берік Оспановты? алдына м?селені т?тесінен ?ой?ан. Облысты? м?слихатты? депутаты Саттар ?уашбаев «б?л жиын?а облысты? білім бас?армасыны? басты?ы Альбина Елшиева да ?атыстырылды. М?селе ашы? ?ойылды. Бізді та??алдыр?аны, облысты? ?лкен бір саласы – білім бас?армасын бас?арып отыр?ан Альбина Елшиеваны? Сайрамда?ы №4 балалар ?йіні? директорын ретті-ретсіз ?ор?аштай бергені» деп та?-тамаша ?алып отыр. Б?дан ?рі халы? ?алаулысы балалар ?йіне б?лінген ?аржыны? ма?сатты ж?мсалып отыр?анына к?м?н келтіреді. «Зейнеткерлік жастан ?лде?ашан асып кеткен директор А.Елшиева?а не ?шін керек?» деп та?ыр?айды. ?бдік?рімова?а кір жуыт?ысы келмегеніне ?ара?анда бас?арма басты?ыны? ?лдебір ішкі есебі де болуы м?мкін деп санайды.
«Жетім балалар мен директорды? та?дыры… Сізге ?айсысы ?ымбат, Елшиева ханым?» делініпті Саттар ?уашбаевты? бас?арма басты?ына ?арата жаз?ан хатында. Шикі самса жеп ж?рген шикі?кпелерді? ерте?і ?шін б?ріміз де жауап беретініміз рас-ау.
Облысты? білім бас?армасы басты?ыны? ерекше ?ор?аштауына іліккен, зейнет жасынан ?лде?ашан ?тіп кетсе де, орын босатпай отыр?ан Ханб?бі сонда кім? Ол орнынан босай ?алса, ?ызметін бас?а жан ат?ара алмайтын ерекше жан ба, ?лде ханшайым ба? Кім де болса ол жо?арыда?ы айтыл?ан кемшіліктерден ?орытынды шы?аруы тиіс. Жетімін жылатпа?ан ж?рттанбыз. Ж?уте?к?здеріміз шикі самса жеп, еден жуып ж?рсе, з?улім ?йлерде отыр?андар?а ?алай ?ана ас батады?
Осы сауалды? жауабын кешікпей алып ?алармыз деп ?міттенеміз.
Сабырбек ОЛЖАБАЙ,
О?т?стік ?аза?стан облысы
