Жаңа оқу жылы жақындаған сайын мектептің төңірегінде қарбалас көбейеді. Жұрттың әдетте баласын 1-сыныпқа беру үшін мектеп іздеп қиналатыны белгілі, ал қызылжарлық кейбір ата-аналар болса тоғыз жыл оқып келген білім ордасы ұл-қыздарын қабылдамай қоя ма деп қорқып отыр. Үлгерімі төмен оқушыларды ұлттық бірыңғай тестілеуге кіргізбеу соңғы жылдары белең алып келеді. Мектептің беделіне кір келтіреді деген желеумен 9-сыныптан кейін топырлатып колледждерге жіберу үрдісі биыл да орын алды. Бірақ бұл жолы ата-аналар балалардың құқығына қол сұққан ұстаздар қауымымен келісе қоймады.
Қызылжарда мектеп оқушылары мен ұстаздар арасында араздық туды. Қаладағы №4 мектептің 9-сыныбында оқитын оқушылардың ата-аналары шарасыздықтан көшеге шықты. Айтуларынша, мұғалімдер 9-сыныпты бітірген бірқатар оқушыға мектептен кетіп, колледжге түсуге «кеңес» берген екен. Ұлттық бірыңғай тестілеуде қажет ұпайды жинай алмайтындарын айтып, тезірек табандарын жалтыратуды өтінген.
Ал ақылы оқуды қалтасы көтермейтіндер енді не істерін білмей дал. Баласын ақылы колледжде оқыта алмайтындардың бірі – Наталья Похумова. Оның қызы Элизаветта Қызылжардағы №4 орта мектепте оқиды. Биыл 9-сыныпты аяқтапты. Арманы – 11-сыныпты бітірісімен дәрігерлік оқуға түсу. Алайда оған медициналық академияға түсу түгіл, мектепті бітіріп шығу қиынға соғайын деп тұр. Жаңа оқу жылының басталуына санаулы күндер қалғанда білім беру мекемесі аяқастынан ата-аналар жиналысын өткізген. Наталья Похумованың айтуынша, жиналыс барысында мұғалімдер оқушылардың құжаттарын алып кету туралы талап қойыпты.
Наталья ПОХУМОВА, ата-ана:
– Балам жиналысқа кіргенде мұғалімдер «сен ары қарай оқи алмайсың» деп бірден бас салған. «Сенің үлгерімің нашар, 10-11 сыныпты оқи алмайсың, қалсаң, оқуыңды одан сайын қиындатып жібереміз» деп қоқан-лоқы көрсеткенін естідім. Бұған қоса, «дәл қазір бар да, колледжге түс» деп бұйырыпты. Ал біз мектепте қаламыз деп шештік. Бірақ ұстаздардың бұл қылығынан кейін баламның енді оқуға ынтасы да жоқ.
Ата-аналардың айтуынша, ұстаздардың бұл озбырлығына шыдамаған кей балалар білім ордасынан құжаттарын алып та үлгеріпті, бүгінде ақысы арзандау деген колледждерді жағалап жүр. Ал айлықтары шайлықтарына онсыз да әрең жетіп жүрген ата-аналар балаларын енді қайда оқытатындарын білмей шырылдап отыр.
Оксана КОВИХОВА, ата-ана:
– Мен жиналысқа келгенде мұғалімдер маған бірден «балаң оқуды жалғастыра алмайды» деді. Біз олардың оқуға кедергі келтіреміз, құжаттарыңды алып, басқа жерге түсіңдер деген сыңай танытты. Енді не істерімізді білмей отырмыз. Бүкіл жерде қымбат. Енді Борки кентіндегі колледжге түсіп көреміз. Уақыт та аз қалды.
Ал мектеп басшылары болса балаларға еш қысым көрсетілмегенін айтып, ат-тондарын ала қашты. Орта мектепті бітірмеген бала бірден жоғары оқу орнына түсе алмайды. Ал колледждің дипломымен жұмыс беруші кез келген қызметке қабылдай бермейді. Сондықтан ертеңін ойлаған оқушы шамасы жеткенше орта білім алып шыққысы келеді. Және Ұлттық бірыңғай тестілеуге қатысу-қатыспау мәселесі тек оқушының қалауымен ғана шешіледі. Мұғалімдердің араласуына тыйым салынған.
Ғафура БӨСТЕКОВА, мектеп директоры:
–10-сыныпқа қабылдамау жайында менің өз атымнан еш бұйрық болған жоқ. Сондықтан бүгін оқығысы келген барлық балалар 10-сыныпқа қабылданады. Жиналыс жайында мен айта алмаймын. Өйткені мен болған жоқпын. Мүмкін, мұғалімдердің өздері жасап жүрген жұмыс шығар. Бірақ мен өзім ол жұмыс туралы білмеймін.
Нәзия БАЙБЕКОВА, мектеп мұғалімі:
– Біз балаларға қысым көрсеткен жоқпыз. Жиналыста тек олардың қайда оқуға түскендері мен жұмысқа тұрғандары жайлы сұрап білдік. Негізінен, 9-сыныпта 65 бала оқыды. Әзірге 28-і ғана қалды. Яғни 10-сыныпта бір-ақ сынып болады. Сәйкесінше, біздің сағаттарымыз азаяды. Балалардың кеткені бізге тиімсіз болып тұр.
Мектептердің білім деңгейін Ұлттық бірыңғай тестілеудің нәтижесі бойынша бағалау басталғалы ұстаздар мен ата-аналар арасындағы мұндай дау-жанжал бір үзілген емес. Еліміздің кез келген қаласындағы немесе ауылындағы мектепте осындай жағдай. Көбі жұртқа жария бола бермейді. Әйтпесе ұстаздар қолдарынан келгенше балаларды 10-11-сыныптарға қалдырмауға тырысатыны белгілі. Сондықтан мектептердің білім деңгейін бағалауда тестілеуден басқа естілеу бірдеңе ойлап тапқан жөн болар. Бала білімсіз болып тумайды, сол себепті оны сабағың нашар деп кеудеден итергенше, тоғыз жыл бойы дұрыстап білім беру қажет еді.
Автор: Ербақыт АМАНТАЙҰЛЫ, Қызылжар
http://alashainasy.kz/politics/45319/