АЛТЫНОРДА
Новости

БОЛГАРЛАР ДА ҚАЗАҚША СӨЙЛЕЙДІ

Әлемнің көптеген жоғары оқу орнында қазақ әдебиеті мен мәдениеті, тарихы мен тілі оқытылады. Сыртқы істер министр­лігінің қолдауымен шетел университетіндегі аталмыш кафед­ралардың жұмысы мен тыныс-тіршілігін тұрақты түрде жа­риялап келеміз.

Мұндағы мақсат – мемлекеттік тілдің мәр­тебесін көтеру, білім беру саласындағы ынтымақтастықты арттыру, шетелдегі жоғары оқу орындарымен байланыс ор­нату. Сондай-ақ «Болашақ» бағдарламасы бойынша білік­тілігін жетілдіргісі келетін жастарға бағыт-бағдар беру. Біз бұл жолы Болгариядағы қазақ тілінің қолданыс жағдайымен танысатын боламыз.

Әулие Климент Охридский атындағы Софиялық универ­си­теті 100 жылдық тарихы бар жо­ғары оқу орны. Ірге тасы 1888 жылы қа­ланған. Қазақ тілі пәні универ­ситеттің Классикалық және жаңа филология факуль­тетінде түркі тілдерінің екінші тілі ретінде оқы­тылады. Түрко­логия мен алтай тіл­дері кафедра­сының студенттері қазақ тілі пәнін екінші курстың бағдар­ламасы бойынша екі се­местр бойы міндетті түрде оқиды. Сон­дай-ақ үшінші курстың бағ­дар­­ламасы шеңберінде таңдау пәні ретінде екі семестр бойы жалғас­тырады. Атап айтқанда, 1 акаде­миялық жыл (бакалавр деңгейдегі міндетті оқу пәні) және 1 ака­де­мия­лық жыл (бакалавр дең­гейдегі таңдау мүмкіндігі бар оқу пәні) деп бөлінеді.

Қазақ тілінің міндетті және таң­дау пәндері ретінде аптасына 6 сағат, айына 24 сағат оқытылады. Пәннің негізгі оқушылары – түр­кологтар және болгар азамат­тарынан құралған.

Пәннің мақсаты – түрколог-студенттерді даярлау шеңберінде, қазақ тілінің осы заманғы фо­нетика, грамматика, синтаксис пен лексикасын керекті компо­нент­тері ретінде қарастыру. Жыл сайын міндетті пән ретінде қазақ тілін 20-25-ке жуық, ал таңдау пәні ретінде 6-7 студент оқиды. Қазақ тілінің қамтылу аясы, мә­тіндерді оқу мен оларды аудару, сонымен қа­тар негізгі деңгейдің комму­ни­кативті-сөйлеу білі­мімен шек­теседі.

 

Әулие Климент Охридский атын­­дағы Софиялық универси­те­ті екіжақты келісімдер негізінде Қа­зақстанның 11 жоғары оқу орын­­­дарымен байланыс жа­сас­қан. Олар әл-Фараби атын­дағы Қазақ ұлттық университеті, Абылай хан атындағы Қазақ ха­лықаралық қа­тынастар және әлем тілдері уни­верситеті, Пав­лодар педагоги­калық инсти­туты, Л.Гумилев атын­дағы Еуразия ұлт­тық универ­ситеті, Ш.Уә­ли­ханов атындағы Көкшетау мем­лекеттік универси­теті, Тараз мем­лекеттік педагоги­калық инс­ти­туты, М.Өте­місов атын­дағы Батыс Қазақстан мемле­кеттік универ­ситеті, Ш.Есенов атын­дағы Каспий мемле­кеттік техно­логиялар және инжи­ниринг уни­верситеті, І.Жансүгіров атын­дағы Жетісу мемлекеттік уни­вер­ситеті, А.Байтұрсынов атындағы Қос­­танай мемлекеттік универси­теті және «Фемида» заң акаде­миясы.

http://www.aikyn.kz/articles/view/46766