Шара ЕЛЕУСІЗ А?т?бе облысы
?а?а?ан аяз бен ?арлы боран облыс аудандарында?ы ?кімшіліктерді? «барып кел, шауып кел» ша?ын шенеуніктері ?шін шыбын ша??ан ??рлы к?рінбейді.
Себеп – біреу, аудан ?кімдеріні? халы? алдында?ы есептері басталды. ?ыста бір, жазда бір есеп беретін жаз?андар та?ы да ?а?аз кеміріп ?лек. Ауданды? ?кімшілікті? барлы? б?лімдерінде ?арбалас ж?мыс, б?рі де ?з салалары туралы на?ты ж?не жа?сы а?парат беруге тиіс. «Б?рі керемет, б?рі ойда?ыдай» деп «отчеттайтын» ?кімдер ??гімесі бізге та?сы? емес, сондай ?кімдерді? бірі ?шін дайындалып жат?ан баяндама кездейсо? ?олымыз?а т?сті. «?тірікті шындай, шынды ??дай ?р?андай» сапыр?ан баяндаманы да ??гімелемес едік…
Жиырма бетке жайыл?ан «шедеврде» жа?а 2013 жылдан бастап зейнета?ыны?, е?бека?ыны?, ?леуметтік т?лемдерді? бірнеше есеге к?бейгені туралы желпініспен жиі ?айталанады. «Халы?ты? ?леуметтік жа?дайыны? жа?саруына Елбасымен бірге аудан ?кімшілігі де айта ?аларлы?тай е?бек етті». Кіммен, ?алай е?бек еткендерінде шаруамыз шамалы, тек біз ?лгі «к?рт ?скен» к?рсеткіштерге сараптама жасап к?рсек деп едік.
Сонымен, жа?а 2013 жылда зейнета?ы 9 пайыз?а, е?бека?ы 7 пайыз?а ?сті. Мемлекет ?алтасынан т?ленетін зейнета?ыны? аз м?лшері 19 мы? 066 те?ге болса, базалы? т?лем – 9 мы? 330 те?ге. Е?бека?ыны? е? т?менгі м?лшері 18 мы? 660 те?ге, яки 7 пайыз?а ?сіп, 1мы? 221 те?ге ?осылды. Аспан?а б?рік ла?тырма?анмен, ?уану?а да болатын шы?ар. Біра?…
Биліктегі д?кейлер зейнета?ыны?, е?бека?ыны? ?скені туралы жо?ары мінберлерден жарыса хабарлап жат?анда, ?арапайым халы? аса м?з бола ?оймайды. Себебі, ?аза?станда ?лгі к?рсеткіштер ?скен бойдан азы?-т?лік, коммуналды? т?лемдер «автоматический» ?ымбаттап шы?а келеді.
?Р статистика Агенттігіні? мына бір м?ліметтерін о?и отыры?ыз, ?рі ?арай?ы м?селені? м?нісін ашу?а к?мектеседі. 2005 жылдан 2012 жыл?а дейін коммуналды? т?лемдер тарифтері т?мендегідей боп ?сіпті:
Жылу-43%
Электр ?уаты -118%
Ысты? су –54%
Сал?ын су-59%
Газ -57%
Стационарлы? телефон -91%
?аза?станны? бас?а ?алаларында да жа?дай аса м?з емес, біра? біз тек А?т?бе ?ала¬сын¬да?ы жа?дай?а назар аудар?ымыз келеді. Сонымен, жа?а жыл бастал?алы а?т?беліктер электр ?уатына – 5,77 пайыз, сал?ын су?а – 98 пайыз, ??быр к?різдеріне – 74 пайыз, ысты? су?а – 20 пайыз, жылу?а – 20 пайыз арты? т?лейтін болады. Халы?ты «?атты ая?ан» болу керек, «?аза?телеком» телефон байланысын 20 пайыз?а тек 1 а?паннан бастап ?ымбаттататын болыпты. «Жыласа? та?ы сабаймын» деген осы, теміржол билеттері де 12 пайыз?а ?ымбаттады. Бесінші сыныпты? баласы да, 9 пайыз ?су к?р¬сеткіші мен 40 пайыз (орта есеппен ал?анда) ?ымбаттау к?рсеткішіні? арасында?ы айырмашылы?ты о?ай тауып алады.
Енді аспандап ?ымбаттауды? себептері мен салдарларын ?арастырып к?рейік. Монополистер оны былай т?сіндіреді: жылу, су, электр ??бырлары ?аза?стан бойынша 70 пайыз?а к?неріп кеткен. Оларды жа?артып, ж?ндеу ?шін ?ыруар ?аржы керек. Б?л сала?а инвесторлар да келіп жарытпайды, сонды?тан амал жо?, коммуналды? т?лемдерді ?ымбаттату керек.
Осы алпауыт монополист компаниялар арасында «?аза?телеком» мен «?аза?стан темір жолы» неге ?ыстырылып ж?ргені т?сініксіз. Естері?ізде болса, осыдан бірер жыл б?рын Елбасыны? ?атты сынына ?шыра?ан «?аза?телекомны?» араны, б?рібір, арлан ж?тардай. 1 а?паннан бастап телефон байланысыны? ба?асы елде ж?мыс жасап жат?ан бір байланыс операторыны? екі са?атты? т?леміне те? болып шы?а келеді. Ендеше, ?алта телефон байланысы ?арапайым телефон?а ?ара?анда арзаныра? т?сетін т?різді.
«?аза?стан темір жолы» билет ??нын ?ымбаттатуды? м?нін отын-энерге¬тика ресурстарыны? ?ымбаттауымен т?сіндіреді. Вагондарды? да тозы?ы жеткенге ??сайды. Алайда, осы «?аза?стан темір жолы» А?-ны? облысты? б?лімшелеріндегі жем?орлы? аздап та болса ??ры?талса, (б?л жерде А?т?бе облысын айтып отырмыз) жа?дай с?л бас?аша болар ма еді, кім білсін?!
…Экономистерді? болжамынша, 2013 жылы коммуналды? т?лемдерді? ?суі тіршілікке ?ажетті к?п н?рсені? ?ымбаттауына ?кеп со?атын к?рінеді. Біра?, ?ш к?ннен кейін ?йренетін орын?а да ?ы?? демей к?не беретін бізді? ?аза? аса т?ра?тылы?пен ж?не жиілікпен ?ай-таланып т?ратын ?ымбатшылы??а ?йреніп бол?алы ?ашан?
http://www.ulttimes.kz
