АЛТЫНОРДА
Новости

Латын ?арпіне ?аза?станды?тар ма, ?лде ?аза? ?лты ?ана к?шуі керек пе?

?мірбек БАЙГЕЛДІ, к?рнекті мемлекет ж?не ?о?ам ?айраткері: 
— Еліміз ?ркениетті ?о?ам?а бет б?р?ан кезе?де ?аза?станны? кирилли­цадан латын ?арпіне к?шуі міндетті т?рде ?ажет.
 ?з басым ж?ртшылы?ты? латын ?арпіне к?шу туралы м?селені тал?ылап, одан проблема жасайты­нын т?сінбеймін. ?йткені кириллицадан латын ?арпіне к?шу ар?ылы ?аза?­стан да, онда т?ратын к?п?лтты халы?тар да еш н?рсені жо?алтпайды. Керісінше, латын ?арпінде жазылып, талай ?асырлар бойы игерілмей келе жат?ан ба?а жетпес ?лтты? ??ндылы?тарымызды игеруге жол ашылады. Сонды?тан да Елбасы Н?рс?лтан Назарбаев ал?а ?ой?ан ас?аралы міндет — латын тіліне к?шу туралы м?селеде б?йректен сира? шы?арып, проблема туындатуды? еш?андай ?ажеттігі жо?. Б?л — бір! Екіншіден, «латын ?арпімен жаз?анда шы?арманы? к?лемі к?бейіп кетеді, бір том екі немесе ?ш том болуы м?мкін» деген т?різді д?йексіз пікірлер ?исын?а келмейді. ?шіншіден, «латын ?арпіне ?аза?стан емес, ?аза? ?лтыны? ?кілдері к?шуі тиіс» деген пікірмен м?лде келісуге болмайды. М?ндай пікір елді алауызды??а, т?сінбеушілікке апарады.Асылы ОСМАН, ?аза?стан хал?ы ассамблеясыны? м?шесі:
— ?аза?станны? иесі де, киесі де — ?аза? хал?ы, мен м?ны бая?ыдан бері айтып келемін. Еш?андай ?лт?а б?лінбестен б?ріміз, я?ни барша ?аза?станды?тар латын ?арпіне к?шуіміз тиіс. Ал енді «?аза?стан емес, ?аза? ?лты латын ?арпіне к?шуі керек» деп ж?ргендерді еліне, хал?ына деген с?йіспеншілігі жо? адамдар деп санауымыз керек. Себебі Елбасы Н?рс?лтан Назарбаев ?р?ашан елімізді? елдігі мен т?тасты?ы, іргемізді? беріктігі жолында аянбай е?бек етіп, ?аза?станды ?лемдегі е? озы?, дамы?ан елдерді? ?атарына ?осамын деп шыр-пыр болып ж?ргенде ?айсыбіреулерді? ?лгіндей пікір айтуы — т?уелсіз елімізді? азаматына жараспайтын ерсі ?рекет. Біз м?ндай кере?ар пікір айтушылар?а сол с?тінде тос?ауыл ?ойып, м?селені? м?нісін т?сіндіруміз ?ажет. ?йткені бізді? барлы?ымыз т?уелсіз ?аза?станны? азаматымыз, олай болса, к?штен б?лініп ?алу?а ешкімні? ха?ысы жо?! Демек, б?кіл ?аза?стан латын ?ліпбиіне к?шуіміз ?ажет.
Мені? ойымша, біріншіден, алда?ы ?ырк?йек айынан бастап, елімізді? барлы? мектептеріне латын тілі п?нін жоспарлы т?рде енгізу керек. Б?лдіршіндер 11-12 жыл о?ып, мектепті бітіргенде латын ?ліпбиін толы? ме?геріп шы?ады.

У?лихан ?АЛИЖАН, М?хтар ?уезов атында?ы ?дебиет ж?не ?нер институтыны? директоры:
— ?аза?стан — бірт?тас мемлекет. Елбасы, ?аза?станны? т???ыш Президенті Н?рс?лтан Назарбаев ?зіні? ?ткен жыл?ы желто?сан айында?ы Жолдауында «М??гі ел» ??ру идеясын к?терді. Б?л дегені?із, бірт?тас ?аза?станны? экономикалы?, ?леуметтік шекарасы, я?ни ішкі, сырт?ы саясаты ?йлесімді мемлекет деген с?з. Ал м??гі ел болу ?шін де латын ?ліпбиі ауадай ?ажет.
Ескеретін бір м?селе, латын ?ліпбиі бір ?ана ?аза? хал?ыны? ?ліпбиі емес, ?аза?станды мекендейтін барлы? халы?тарды? ?ліпбиіне айналуы тиіс. Бізді? Ата за?ымыз ?аза?станны? барлы? азаматтарына ?андай орта? болса, латын ?ліпбиі де сондай орта? болуы керек.
Біз ?дебиет ж?не ?нер институтында осы ба?ытта?ы іс-шараларды ?азірді? ?зінде ?ол?а ала бастады?. Болаша?та мектеп о?улы?тарына ?ай жазушыны?, ?ай ?алымны? ?андай шы?армалары енуі керек, міне, соларды іріктеу м?селесімен айналысудамыз. Оларды латын?а к?шіруді? жолдарын ?арастырудамыз. ?кімет латын ?ліпбиін бекітсе болды, бізді? институт ?лгі шы?армаларды дереу басып шы?ару?а ?сынатын болады.


Сауалнаманы ж?ргізген Жомарт МОЛДАХМЕТ?ЛЫ

http://www.aikyn.kz