Бай?айсыздар ма, бізді? ?о?амды ашк?здік пен пысы?айлы? ?бден билеп ал?ан. Бойымызда ?айырымдылы?, жанашырлы? сезімдерінен г?рі пайдак?немдік басым. Ж?ртты? б?рі «?ай жерден не ?арпып ?алсам екен?» деп т?ратындай. Бір адам ?тініш айта ?алса, екіншісі алдымен «одан ма?ан ?андай пайда?» деп ойланып алады. ?ыс?асы, Абай атамыз айт?ан тамаша ?асиеттер – ?ана?ат пен ра?ым бойымызда тым сирексіп кетті.
Ашк?здік жайлы ой ?оз?ауымыз?а мына бір жайт ?сер етті. Екібаст?з ?аласынан мемлекеттік т?р?ын ?й алу ?шін кезекте т?р?ан адамдарды? тізіміне к?з ж?гірткен едік. Кезінде мемлекеттік органдарда ?ызмет істеп, зейнетке шы??ан бір апайымызды? да аты-ж?ні бар екен тізімде. Ол кісіні? екі ?абатты з?улім сарайда т?ратынын, ба?уатты жан екенін елді? б?рі біледі. Осы уа?ыт?а дейін оны? бір б?лмелі п?терге ?олы жетпей ж?ргеніне кім сенер?! Десе де, «Заманы? т?лкі болса, тазы боп шал» деген ма?алды? д?урені ж?ріп т?р?ан уа?ытты пайдаланып, апайымыз басында?ы баспанасын туыс?аныны? атына жазып ?ой?ан ?ой. Солай істеуге жол ашып ?ой?ан за?ны? м?мкіндіктерін пайдаланбай, не к?рініпті?!
П?тер тізімінде т?р?ан мына бір жігіт а?асыны? да бес б?лмелі п?тері, ол аз десе?із, жер ?йі бар. Бірін ?кесіні?, бірін а?асыны? атына жазып ?ой?ан ол да баспана?а «м??таж».
Бірнеше к?н б?рын к?шеден бір танысымды кезіктірдім. «Т?рт б?лмелі п?теріміз к?йеуімні? атында болды ?ой. Білместікпен уа?ытты текке ?ткізіппіз. Біз білетіндерді? к?пшілігі баспаналарын туыс-ту?андарына жазып, жа?адан п?тер алып жатыр. П?тер кезегіне т?ру ?шін б?рын?ы п?тері?ді сат?аннан со? 5 жыл ?туі керек екен. Осыдан 5 жыл б?рын ?з п?терімізді ?айнымызды? атына жазды?. Енді, міне, б?гін кезекке т?рды?», – дейді риза кейіппен.
Рас, п?тер алу ?шін ?азір ж?рт неше т?рлі ?улы??а баратын болды. М?селен, біреулер отбасын ??рса да, некелерін за?дастырмайды. Себебі «жал?ызбасты ана» бол?ан пайдалыра? к?реді.
Жалпы, ?азір кезек бойынша п?тер алып жат?андарды? басым к?пшілігі – баспаналы жандар. Ал?ан ?йлерін жал?а беріп, жайбара?ат пайда тауып отыр.
Ке?ес ?кіметі кезінде п?тер б?лу бюросында ?ызмет еткен бір апай б?рын п?тер кезегінде т?р?андар?а талап ?ата? бол?анды?ын айтады. Т?р?ын ?й комиссиясы кезекте т?р?андарды? п?терге шын м??таж екенін д?лелдеу ?шін оларды? т?рмыстарын жан-жа?ты тексеретін к?рінеді. Ал ?азіргі за?дарда ондай ?арастырылма?ан. ?ажетті аны?тамаларды тапсырса? болды – п?тер алу?а ???ылы болып шы?а келесі?.
?аза?та «Байды? асын бай??с ?ыз?анады» деген ма?ал бар. Біра? біз біреуді? ?кіметтен ал?ан ?йін ?ыз?анып отыр?ан жо?пыз. М?мкіндік болып т?рса, алсын, о?ан кім кедергі? Бізді тол?андыратыны – п?терге жылдар бойы ?ол жеткізе алмай, к?з жасын к?лдетіп ж?рген т?рмысы т?мен, жетім, к?пбалалы ж?не м?гедек жандарды? жайы. Б?ріміз жа?дайымызды? бар-жо?ына ?арамай, ашк?здік таныта берсек, оларды? к?ндері не болма??! П?тер кезегінде ?зыннан-?за? созыл?ан жетімдер мен м?гедектерді? де та?дырын есімізден шы?армайы?.
Ерасыл М?САЕВ
Екібаст?з ?аласы
http://www.halyksozi.kz
