[:kz]
2022 жыл Қазақстан үшін ғылым жылы болды. Республика Президенті Қасым-Жомарт Тоқаев Қазақстан гуманитарлық ғылымдар елінен техника ғылымдардың еліне айналатынын айтты. Қасым-Жомарт Кемелұлы ХХІ ғасырда технологиялық прогресс басым рөл атқаратынын атап өтті.
Автоматтандыру және цифрландыру процестері заманауи адамның өмірін жеңілдетеді. Егер де, техника саласы жақсы дамымай жүрсе, онда Қазақстан ілгерілеуге ілесе алмайды. Техникалық сала дамуының жоғары деңгейіне жеткен елдер экономика мен қаржы секторында жақсы көрсеткіштерді көрсетуде.
Соңғы жылдары Қазақстанда IT мамандарына, инженерлерге және киберқауіпсіздік саласының мамандарына сұраныс жоғары. Техниктер барлық жерде қажет. Медицинада. Экономикада.
Тұрмыстық химияны дамыту саласында, ауыл шаруашылығында және агроөнеркәсіптік экономикада. Қаңтар айында ҚР Президенті бизнесмендерді техникалық мамандықтарды дамытуға қолдау көрсетуге шақырған болатын. Мемлекет басшысының айтуынша, бизнес университеттер мен колледждерді қолдауға мүдделі болуы керек.
Білім ошақтарын сапалы мамандар неғұрлым көп бітірсе, кәсіпкерлер үшін соғұрлым жақсы. Барлық тараптар білім беру мекемелерімен ынтымақтастықтан пайда көреді. Кәсіпорын жаңа қызметкерлерді алады. Ал, жастар өз мамандығына сай жұмыспен қамтылады.
Еске салайық, Обухов тау-кен байыту комбинаты Шоқан Уәлиханов атындағы Көкшетау мемлекеттік университетімен бірнеше жылдан бері ынтымақтастықта. Компания студенттерді гранттар мен шәкіртақылармен ынталандырады.
Түлектер оқуды бітіргеннен кейін тау-кен байыту комбинатында жұмыс істей алады. Кәсіпорын басшылығы профессор-оқытушылар құрамын қолдауға 8 миллион теңге, ғылыми-зерттеу жұмыстарын ынталандыруға 9 миллион теңге бөлді. Студенттер Қазақстанда ғана емес, басқа елдерде де тәжірибеден өтеді.
Айта кетейік, «Тиолайн» мен Көкшетау мемлекеттік университеті арасындағы өзара тиімді ынтымақтастық 2019 жылдың 28 тамызында жасалған. Келісімшарт сомасы 320 млн теңгені құрады. Обухов тау-кен байыту комбинатының арқасында университетте «Тау-кен ісі» және «Пайдалы қазбаларды байыту» факультеттері ашылды.
«Тиолайн» компаниясы отандық ғалымдарға ғылыми-зерттеу жұмыстары саласында қолдау көрсетеді. 2020 жылдың наурыз айында университет қызметкерлері ғылыми-зерттеу мақсатында Үндістанға барды.
Қыркүйек айының ортасында «Тиолайн» ЖШС Көкшетау мемлекеттік университеті және Томск мемлекеттік университетімен бірлесіп ғылыми симпозиум ұйымдастырды. Шара геология, тау-кен ісі, сирек, сирек жер, асыл металдарды бөлу және олардың негізінде заманауи материалдар жасау мәселелеріне арналды.
Симпозиумның негізгі мақсаты ғылыми ортада сындарлы диалог құру, тәжірибе алмасу, ақпараттық білім беру болды. Симпозиумда пленарлық отырыстар, дөңгелек үстелдер және жастар ғылыми секциясы болды. Тараптар сирек, сирек жер элементтері, асыл металдар рудаларын өңдеу мәселелерін талқылады. Экологиялық мәселелерге, уран отынын өндіруге, өнеркәсіптік технология саласына назар аударды.
Шараға Ресей, Қазақстан мен Арменияның көрнекті ғалымдары қатысты. Бұл геология, философия, техника және экономика ғылымдарының докторлары. Әртүрлі дәрежедегі магистрлер, оқытушылар, лаборанттар және инженерлер қатысты.
«Тиолайн» компаниясының атқарушы директоры Виктор Долгалев марапатты мәскеулік белгілі ғалым және өнертапқыш, «Лит» ЖШС бас директорының ғылым жөніндегі орынбасары Галиева Жанетта Николаевнаға табыс етті. Жанетта Николаевна С. Т. Тәкежанов атындағы күміс медальмен және 1 млн. теңгелік сертификатымен марапатталды.
«Тиолайн» компаниясы ғалымдарға күміс және алтын медальдармен марапаттады. «Бұл тау-кен саласындағы ғалымдары үшін қуатты әрі тиімді қолдау. Өткен жылы тау-кен ісі, құрылыс және экология кафедрасының құрметті профессоры Хасен Әбсалямов осындай құрметке ие болды. Біздің жас ғалымдардың ізет көрсететін адамы бар. Осындай ауқымды шараларға қатысу олардың ғылыми зерттеулерінде жаңа сапалы деңгейге шығуға мүмкіндік береді», — деді Виктор Долгалев.
Ғылымды дамыту үшін бизнесті қолдаудың маңызы зор екенін барлығы жақсы біледі. Көптеген ғалымдарға ғылыми-зерттеу жұмыстарын жүргізуге мемлекет тарапынан жеткілікті көмек көрсетілмейді. Басқа отандық компаниялары «Тиолайн» компаниясынан үлгі алу керек, ғылыми қоғамдастыққа нақты көмек беруге дайын болуға тиіс деп ойлаймыз.
[:]
