[:kz]
Мәскеу экономика институтының профессоры, философ-ғалым Игорь Чубайс Ұлы Отан соғысы кезіндегі Прохоровкадағы кеңестік армиясының танк шайқасын жоққа шығарды. «Екінші дүниежүзілік соғысының талай шайқастарды кеңесттік идеологтар керемет патриоттық оқиғалары деп жасаған және айтқан, ал шыңдығымен олай емес және бүгінгі Кремльдің насихаттаушылары соңы пайдалануға тырысады», — Чубайс американдық Voice of America қызметіне берген сұхбатында айтты.
Чубайс айтып отыр: «Шайқасқа байланысты көптеген фактілер бұл Екінші дүниежүзілік соғыстың Кремльдің насихаттаушыларымен қабылданған кеңестік идеологиясының бұрмалауы көптеген оқиғалардың бірі екендігін дәлелдейді. Бұл 28 Панфилов кейіпкерлерінің аңызы сериясынан шыққан, кейінірек олардың кейбіреуі неміс тұтқындарына түсіп, біреуі полиция қызметкері болды, содан кейін сотталды».
Прохоровкадағы шайқас сияқты Дубосеководағы (Панфиловтық шайқас алаңы деп аталады) шайқас мүлдем басқа мағына мен нәтижеге ие болды. Мен бірнеше фактіні келтіремін. Прохоровкада, негізінен, осы жерде жүрген ресейлік әйелдер мен жасөспірімдер танкке қарсы терең құдықты қазып алды. Бірақ, танктің күштері қандай да бір себептермен бұл ескермеді», — деді Чубайс.
Чубайс: «Егер 1945 жылы Иосиф Сталиннің жетекшілігімен біздің еліміз деп айтатын болсақ, онда бұл Сталиннің бұл соғысқа кіргенін ұмытпауымыз керек, ол Молотов-Риббентроп Пактына қосымшаның құпия хаттамасында айқын жазылды. Бұл протокол ұзақ уақыт бойы көруден жасырылған. Егер Кеңес Одағының жеңісі туралы айтатын болсақ, онда соғысқа 53 мемлекеттің қарсы болғанын есте ұстау керек, КСРО Гитлерге қарсы коалицияға/одаққа кірді. Сонымен қатар, Кеңес Одағының ыдырауына отыз жыл толды және қазір кеңес халық жоқ. Сондықтан неге Ресей Федерациясы бұл жеңісті тек өзінің пайдасына айналдырып отыр? Ал, қазақтар, грузиндер, украиндар, белорустар және басқа КСРО-да болған ұлттар жалпы жеңіске үлкен үлес қосты ғой?!».
Прохоровка маңындағы шайқас Курск шайқасына айналды. Жеңіліске ұшырағаннан кейін фашистер белсенді жұмысын тоқтатып, қорғанысқа аттанды. Танктердің жартысын жоғалтқан Адольф Гитлер дивизиясы Италияға жіберілді, деп Российская газетаның тілшісі Антон Валагин еске салады. Соғыс аяқталған соң, кеңес әскерлері немістерді Киевтен шығарумен аяқталды. Курск шайқасында фашистердің жалпы шығыны 331 мың адамды құрады.
Керімсал Жұбатқанов, Қазақ-Орыс халықаралық университетінің доценті, тарих ғылымдарының кандидаты.
[:]