Отчет по практике «Рахат» АҚ

 

Жоспар

 

Кіріспе

1. Тарау 1
2. Тарау 2
3. Тарау 3
4. Тарау 4
5. Тарау 5
6. Тарау 6
7. Тарау 7
8. Тарау 8
9. Алғашқы құжаттар есебінің формалары
10. Бухгалтерлік баланс
11. Шоттар жоспары
12. Қорытынды
13. Қолданылған әдебиеттер тізімі.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Кіріспе

Практиканы өту мақсаты,  есеп беруге керекті құжаттарды жинауға және сұрақтар тізбесін, кәсіпорынның басқару әдістерін игеруге практикалық зерделеуге мүмкіндік берді: жоспарлау, ұйым және кәсіпорынның шаруашылық талдауы.

Кәсіпорынның ең басты міндеті, жиынтық әдіс арқылы мүмкін болатын: кәсіпорынның қаржылық жағдайын бағалау болып табылады.

Қазіргі уақытта «Рахат» АҚ өзімен қазіргі заманғы өнеркәсіп комплексін ұсынады және оның екі өндірістік аумағы – Алматы қаласындағы фабрикасы және басты кәсіпорынның қуатын толықтыратын Шымкент қаласындағы бөлімшесі. Бүгін республиканың 14қаласында тұтынушыға бірлескен қызмет көрсету стилімен, фирманың өнімдері толық көрсетілген фирмалық дүкендері ашылды. Екі онжылдық ұзақтығында «Рахат» АҚ  өндіріс көлемі және шығаратын кондитер бұйымдарының сапасы жағынан  Қазақстан нарығында сөзсіз лидер болып келеді.

Бірінші тарауда мен кәсіпорынның тарихымен танысып, шығаратын өнімдердің көлеміне талдау жүргіздім.

Есеп беруде өндіріс технологиясы, негізгі технологиялық жүйесінің мінезі, кәсіпорынның көмекші және қызмет көрсетуші ұйым жүйесі сипатталған. Бесінші және алтыншы тарауларда   қызметті басқару сұрақтары зерделенген және соңғы екі жылға кәсіпорынның өндірістік-шаруашылық қызметерінің көрсеткіштеріне технико-экономикалық  талдау жасалды.

Содан соң «Рахат» АҚ  маркетинг қызметіне талдау және кәсіпорынның еңбек ресурстарымен қамтамасыз етілуі жүргізілген.

Сегізінші тарауда есеп беруде кәсіпорынның технико-материалдық жабдықпен қамтамасыз еткен ұйым сипатталған.

Ал тоғызыншы тарауда толық қаржылық-экономикалық қызметін талдау көрсетілген.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

1-тарау

Соғыс жылдары Алматы қаласына көшiрiлген Москва және Харьков кондитер мекемелерi негiзiнде құрылған Алматы кондитер фабрикасы ең алғашқы өнiмiн 1942 жылы шығарды. Алматыға көшіп келген технолог-мамандары көп жылдық өндіріс мәдениетінің салт-дәстүрлерін, ұрпатан-ұрпаққа жалғасып қалыптасқан дағдыларын, тәтті тағам дайындайтын мамандардың шеберлік құпияларын өздерімен бірге ала келді.

1944 жылы Алма-Атылық ккондитерлік фабрикасы кондитер бұйымдарының әртүрлі сорттарының 40-тан аса көрсеткішін өндірген:

— 1964 жылы жылы –жаңа өндірістік корпус құрылысы;

— 1978-1979 жылдары – әкімшілік-тұрмыстық корпусын салынды;

— 1980 жылы – како цухтары қайта өнделді және шоколад цехтары іске қосылды;

— 1994-1999 жылдары – жабдықтың 30% жуығын жаңартылды;

— 1997 жылы – Қазақстан нарығына қазіргі заманға сай жабдықтар қондырылды;

— 2002 жылы –конфет цехтары жаңғыртылды;

— 2003 жылы –ирис цетарын жаңғыртылды  және шоколад өндіретін жабдықтарды ауыстырылды;

— 2005 жылы –жаңа технологиялық желілер қондырылды.

 Қазiргi уақытта “РАХАТ” АҚ-нда техникалық мүмкiншiлiктерi бүгiнгi салалық ғылымдар мен техникалардың даму дәрежесiне сәйкес келетiн тәттi тағам өндiрiсiнiң барлық дәстүрлiк технологиялары бар.

Компанияның жоғарғы басқару органы жалпы ационерлер жиналысы болып келеді. Басқару органы – диркеторлар кеңесі. Орындаушы басқару органы – Президентпен тағайындалатын басқарма қоғамы.

 

 

1-Сурет

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

2-тарау

Қазіргі уақытта кәсіпорында:

• Бисквит
• Карамель
• Ирис
• Шоколады
• Кәмпит
• Зефир

шығаратын 6 цех жұмыс істеуде .

Қазіргі уақытта 230 түрлі тәтті кондитер өнімдерді шығарады.

Бес қосымша қызмет:

• Мехникалық цех
• Электро цех
• Компрессор шауашылығы
• Парасильді шауашылық
• Ыдыстық өндіріс

Кондитер өнімдерінің өндірісінің технологиялық жүйесі 28 мехникаландырылған , ішінара автоматтандырылған желілерді қолдануға құрылған.

Негізгі өндірістік жабдықтар:

• Желе өнімдерін өндіретін «Макат» желісі
• Вафелді дайындау бойынша топтлық –механикаландырылған желісі
• Карамель өндіру үшін «Прогресс – 1000» топтылық – механикаландырылған желісі.
• «850» желісі , «317» желісі.
• «340» автоматтандырылған желісі және т.б.

Барлық желілер санитарлық бақылау органдарының тамақ өндіретін

 өнеркәсіптерге құрылған санитарлық нормалары мен ережелерін сақтайтын технологиялық жабдықтармен жиынтықталған.

1-кесте

2006 жылдың негізгі технико – экономикалық қызмет көрсеткіштерін талдау

№	Көрсеткіштер	өлшем бірлігі	2005 ж есеп беру	2006				Өсу қарқына 2006/2005 %
				Бюджет	Есеп беру	Ауытқу (+;-)	% Төлем Бюджет
Сандық көрсеткіштері
1	Өнімді сатудан түскен пайд	Мың Теңге	9183291	10514610	11471178	956568	109	125
2	Дайын өнімнің өз құны	Мың Теңге	7439382	8315288	9203605	888317	111	124
3	Жалпы пайда	Мың Теңге	1743909	2199322	2267573	68251	103	130
4	Таза пайда	Мың теңге	537729	758333	869193	110860	115	162
5	Жумыскерлердің Саны	адам	2012		2232			111
	Негізгі жұмысшылар		1187		1351			114
6	Негізгі құралдардың Орташа жылдық Құны	Мың теңге	1805136	2636804	1640832	-995972	62	91
Сапалық көрсеткіштер
7	Бір жұмысшыға өндірім	Мың теңге	4564		5139			113
	Негігі бір Жұмысшы		7737		8491			110
8	Дайын өнімді сатудан бір теңге пайдасына шығын	Теңге	0,81	0,79	0,80	0,01	101	99
9	Жалпы рентабельділігі	%	23,4	26,4	24,6	-1,8	93	105
10	Есеп айырысу рентабельділігі	%	7,2	9,1	9,4	0,3	104	131
11	Қор қайтарымы	Теңге	5,09	4,0	6,99	3,0	175	137
12	Қор сиымдылығы	Теңге	0,20	0,25	0,14	-0,11	57	73
13	Қор мен жарақтандыру	Мың Теңге/адам	897,2		735,1			82
14	Қор рентабельділігі	%	97	83	138	54,8	166	143
15	Айналымдылық коэф-ті	Айналым саны	4,3	3,3	4	0,1	104	95
16	Айналым құралдары жүктемесі	Теңге	0,24	0,26	0,25	-0,01	95	105
17	Бір айналымға айналым құралдарының ұзақтығы	Күндер	85	93	89	-4	96	1
18	Ұйғарымда орналасқан шарушылық құралдарының соммасы	мың       теңге	4443583	5869889	4969357	-9000532	85	112
19	Негізгі құрарлдар мөлшері және олардың жалпы актив соммасындағы үлесім	50% -н кем емес	41	45	33	-12	77	81
20	Негізгі құралдардың шығын коэф-ті	50% — н төмен	40,3	38,1	49,3	11,2	130	122
21	Жарамдылық коэф-ті	50% жоғары	59,7	61,9	50,7	-11,2	82	85

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

3-тарау

     Шоколад дайындайтын цехтың жыл сайын 3,6 мың тонна какао бұршағын өңдеу мүмкiндiгi бар. Нәтижесiнде жоғары сапалы какао майы, ұнтақталған какао ұнтағы, шоколад глазурi өнiмдерi дайындалады.
     Бұдан басқа, фабриканың кондитерлiк өнiмдер ассортиментiне төмендегiлер кiредi: шоколад – вафелдi, пралине, помадалы және желе, көп қабатты кәмпиттер; мұздақ, жемiс-жидек толтырыл- ған, бұлғанған, помадалы және қабатталған салмалары бар, глазурленген карамельдер; сегiз түрлi ирис, желатиннен жасалған мармелад, капол және қант қосылған желелi мармелад пен глазурленген мармелад, ақшыл-қызғылт зефир және глазурленген зефир, дессертiк тақта шоколадтар, сүт қосылған, ащы, қоспалар қосылған және салмалары бар шоколадтар, кеуектi шоколадтар; негiзi желатиннен жасалған мармелад, жаңғақ пен жүзiмнен жасалған драже; қлшеулi, бөлшектеп өлшенген, глазурленген вафли; түрлi қаптамадағы қантты және затяжное печеньелерi; диабетпен ауыратындардың тұтынуына рұқсат етiлген нәрлiлiгi төмендетiлген қант алмастырғыштарынан жасалған “На здоровье” сан алуан түстi брендiнiң құрамына кiретiн шоколад, кәмпит, печенье, вафли, драже; шығыс тәттiлерiнiң төрт түрi бар.
     Өнiмнiң сексеннен астам түрi салмағы 20-500г полипропилендi, картонды, флатты қаптамаға бөлшектеп салынып шығарылады.

 

 

 

 

 

 

 

4 тарау

Фабриканың зертханасы шикiзаттың және өндiрудiң барлық сатысында өнiмнiң сапасына бақылау жасап отырады.
     Салқын тасымалдауыштарды экологиялық қауiпсiз салқын тасымалдауыштарға ауыстыру арқылы салқындату жүйесi жетiлдiрiлдi. Өндiрiстi автоматандыру деңгейi де тұрақты дамуда. Қолданыстағы механизмдердiң 100-ден астамы күрделi жөндеуден өткiзiлдi. Осының бәрi цехтар бiр қалыпты жұмыс iстеуiн, технологиялық процестердiң параметрлерiнің қатаң сақталуын, цехтардың бар қуатын күшейтудi, қазiргi заман технологияларын қолдануды қамтамасыз етедi.
     “Рахат” АҚ өз әрiптестерiне шығарылатын өнiмдi сатуда мейлiнше қолайлы жағдай жасауды өзiнiң ең маңызды мақсаты деп бiледi. Сондықтан көтерме саудагерлерiмен бiрлесе жұмыс iстеу үшiн оларға ұтымды экономикалық және ұйымдық ынталандыруларды ұсынады.
     Өндiрiстiк инфрақұрылымның құрамында логистиканың тиiмдi сызбасы қолданылуда. Ол экспорттық және импорттық операцияларды үлкен мөлшерде iске асыруға, тұтынушыларға өнiмдi жеткiзудi тиiмдi ұйымдастыруға, тұтынатын кондитерлiк өнiмдерi қарбалас кезде жан-жақты қамтамасыз етуге мүмкiндiк бередi. Қойма орындары ауа тазартатын қондырғыларымен қамтамасыз етiлген. Жүк таситын автокөлiк жылу өткiзбейтiн қораптармен жабдықталған.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

5—тарау

2-Тараудың, 1-кестесінде соңы екі жылға кәсіпорынның қаржылық-шаруашылық қызметінің коөрсеткіштеріне негізгі техника экономикалық талдау қарастырылған. Толық талдау жасау үшін рентабельділік коэффициентін қарастыруымыэ қажет.

2-кесте

№	Көрсеткіштер	өлшем бірлігі	2005 ж есеп беру	2006				Өсу қарқына 2006/2005 %
				Бюджет	Есеп беру	Ауытқу (+😉	% Төлем Бюджет
Рентабельділік коэффициеті
1	Өткізілген өнімнің рентабельділігі	Көрсеткіш мөлшері әр кәсіпорынға жеке	6	8	8	0	105	133
2	Активтер рентабельділігі	Көрсеткіш мөлшері әр кәсіпорынға жеке	39	37	46	9	122	116
3	Меншік капиталының рентабельділігі	Көрсеткіш мөлшері әр кәсіпорынға жеке	17	19	22	3	116	126
4	Инвестиция рентабельділігі	Көрсеткіш мөлшері әр кәсіпорынға жеке	16	17	22	5	130	139
5	Сату рентабельділігі	Көрсеткіш мөлшері әр кәсіпорынға жеке	6	7	8	1	105	129
6	Капитал рентабельділігінің коэф-ті	Көрсеткіш мөлшері әр кәсіпорынға жеке	1,17	0,19	0,22	0,03	115	126
7	Инвестиция рентабельділігінің коэф-ті	Көрсеткіш мөлшері әр кәсіпорынға жеке	0,12	0,13	0,17	0,05	135	145

 

 

 

 

6—тарау

Кәсіпорында 3000 адам өнімді еңбек етуде. Алдыңғы жылмен салыстығанда жұмысшылардың санының өсуі тенденциясы 13,8 % . Жаңа бөлімдердің көбеюіне және негізгі және қосымша цехтарда ауысымның көбеюуіне байланысты басшылар саны 4 адамға, мамандар саны 8 адамға өсті.

   Өнім өндіру көлемінің көбеюіне байланысты негізгі өндіріс жұмысшыларының саны 24,3 пайызғаға өст.

    Жұмыс режимінің өзеруіне байланысты көмекші қызметтің саны өсті.

     Жұмыс уақытын қолдануды талдау:

2006 жылы фабриканың барлық жұмысшылары өткен жылмен салыстырғанда 20,6 пайызға көп жұмыс өтеген.

      Біліктілігіне және тәжірибесіне сай барлық жұмысшылардың арнайы біліктілік дайындығы бар.

Кәсіпорын басқармасы қазіргі заман басқару әдістеріне аса маңызды назар аударады және әрқашанда өз жұмысшыларының біліктілігін соның ішінде басты мамандар мен орташа буынды жоғарылатуға қамқорлық жасауда.

     США , Канада , Япония , Германия эксперттері экономика және басқару бойынша актуалды сұрақтарына кеңес беруге бірнеше рет шақырылды.

Автоматтандырылған есепті енгізу барысында компьютерде жұмысты орындау 70 – ке жуық маманға өз күштерімен оқытылды.

 Жоғары оқу орындарының сыртқы бөлімінде оқитын 20 жұмысшы жұмыс істеуде.

Кәсіпорынның базасында ПТУ-13-ке мынадай мамандық күнделік оқу жүргізіледі: бисквитшілер, шоколадшылар, кәмпитшілер, жөндеуші – слесарлар , электрлер. Олар фабриканың әлеуетті жұмыскерлері болып табылады.

     Одан басқа, кәсіпорынның базасында студенттер оқу – тәжірибелік және кәсіби практикаларын жиі өтеді.

     Әлеуметтік сұрақтармен жиындар орындалады. Зейнеткерлерге, ҰСА мүгедектеріне, табиғи және де ақшалай көмек көрсетілді. “Қапшағай” демалыс орынында фабриканың 5/2 жұмыскерлері демалады. Күнделекті асханаға 250 адам келеді. АҚ “Рахат-Тр” ыстық  тағамдарды жеткізу ұйымдастырылған. II – ші сменадағы жұмыскерлерді ұйымдастырылған жоспар бойынша кезекші автобуспен таратады. Қол келісім шартына байланысты 10, 20 ,30 жыл (51 адам) кәсіпорында жұмыс істеген жұмыскерлерге, 200% базистік айлық еңбекақыдан ақшалай жәрдемақы төленеді және де құрметті грамоталармен марапатталады. 50-60 жасқа келген мерейгерге (42 адамға) ақшалай жәрдем ақы және гүл берілді.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

7-тарау

     Материалды – техниканы жабдықтыру бөлімі  кәсіпорынды шикізатпен, ыдыстық жәшіктермен қосымша материалдарды қамтамасыз ету жұмысы 2006 ж. бойы белгіленген жоспар бойынша кондитерлік өнімдер  және олардың жоспарланған бюджеті бойынша жүргізілді.

     Бір жыл ішінде жабдықтыру бөлімі шикізатты жабдықтаушылардан төмен бағамен алу үшін іздестіру жұмыстарын жүргізеді.

     Бірақта, жыл ішінде нормативтен жоғары бөлшектерді жоғарылату жағдайлары да болған, олар өнеркәсіптің кондитерлік жеке түрлерін төмендету нәтижесінде құрылды.

     Фабриканы автокөлік транспортымен қамтамасыз ету сұрақтарында мынаны түрте кету керек, есеп беру кезеңінде шикізатты тасу, ыдыстық жәшіктердегі материалдарды, дайын өнімдерді кәсіпорын тапсырысы бойынша орындалды және кезең бойы ол 2006 жылға қарағанда 35% жоғарылады.

     Шикізаттың, ыдыстық – жәшіктік материалдардың көп бөлігі және кондитерлік өнімдерді тасымалдау темір жол желісі бойынша орындалды, өткен кезеңде 2006 жылмен салыстырғанда қабылдау және тасымалдау 50%  жоғарылады.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

8—тарау

     Кәсіпорынның қаншалық тиімді жұмыс істегенін білу үшін оның қаржылық – экономикалық қызметіне талдау жүргізу міндетті.

     Ол үшін кәсіпорынның аналитикалық жиынтық көрсеткіштерін қарастыру қажет, 2006 ж. кезеңіне төменде көрсетілген.

 

3-кесте

Экономикалық әлеуетті бағалау

 

Талдау бағыты	Көрсеткіш	Стандартты мән	2005 ж	2006 ж
			Бастапқы кезең	Соңғы  кезең
1.1.Потенциалды мүлікті бағалау	1.Негізгі құралдар көлемі және жалпы активтер сомасындағы үлесі	50% -дан жоғары емес	41	33
	2.Негізгі құралдардың тозу коэффициенті	50%-дан   төмен	40	49
	3.Шаруашылық құралдарының жалпы сомасы		4443583	4969357
1.2.Қаржылық жағдайды бағалау	1.Меншікті құралдардың көлемі және олардың жалпы сомасының көздерінің үлесі	1,0 және жоғары	0,7	0,8
	2.Бөлшектерді жабу коэффициенті	0,6-0,8 төмен емес	0,6	1,0

 

31.12.2007 ж. меншікті құралының көлемінің жағдайы 3 млрд 945 млн. теңгені және жалпы сомасының көздерінің үлесі 80% құрады. Негізгі құралдардардың тозу коэффициенті және бөлшектерді жабу коэффициенті нормативті шектеуде және 49 және 1,0 құрады.

     Міндетті шарты тауарлы өнімнің өзіндік құны болып табылады. Ол үшін кәсіпорынның өндірістік және өнімді өткізу шығындарымен танысу қажет.

 

 

4-кесте

2006 жылға тауарлы өнімнің өзіндік құны

 

Көрсеткіштер	2005 ж. бюджет	2006 ж. бюджет
Шикізат	2850080	2694496
Қосымша материалдар		1191704
Шикізат пен қосымша материалдардың барлығы	2850080	3886201
Барлығы	875069	1025121
Оның ішінде: электр энергиясы	48307	357659
Жылу энергиясы	50963	353444
Су	112599	314016
Еңбек ақы	973036	1192914
әлеуметтік салық	841164	985157
Тозу	34893	1055859
Басқа да шығындар	965135	1057621
Кондитерлік бұйымдарды сатудан түскен өзіндік құнның қорытындысы	7439382	9203605

 

     Жоғарыдағы барлық айтылып кеткен параметрлер тауарлы өнімнің өзіндік құнына қосылады. Бұл дайын өнімді дайындау және өткізуге арналған шығындар. Кәсіпорынның қаржылық жағдайын бағалаудың тағы негізгі көрсеткіші болып, баланстың өтімділігі болады.

 

 

 

 

 

                                                                                                          5-кесте

 

Қаржылық тұрақтылық коэффициенттері

 

 

№	Көрсеткіштер	Өлшем бірлік	2005ж есеп беру	2006жыл				2006 жылдан    2005-ға өсу қарқына
				Бюджет	Есеп беру	Өсімі	%  төлем бюджеті
1	Қаржылық тәуелсіздік коэф-ті	0,5 % жоғары.Не 50 %	0,7	0,7	0,8	0	113	15
2	Абсалютті өтмділік коэф-ті	0,15 — 0,2	0,04	0,05	0,07	0,02	133	163
3	Тез өтімділік коэф-ті	0,6 — 0,8	0,90	0,74	1,00	0,26	136	111
4	Жалпы өтімділік коэф-ті	1 — 2	2,24	2,01	3,01	1,00	150	135
5	Меншікті капиталдың таза рентабельділік коэф-ті		17	19	22	3	115	126
6	Айналымдағы бос құралдар		1194150	1357985	1895332	537347	140	159
7	Оңтайландыру коэф-ті	0,3 -0,4	0,4	0,34	0,5	0,14	140	124
8	Қарыздар коэф-ті	0,5 – 0,7	0,4	0,34	0,5	0,14	34	43
9	Қаржылық қауырттылық коэф-ті	0,5-тен жоғары емес	0,2	0,3	0,1	— 0,2	40	49
10	Жалпы қаржылық тұрақтылық коэф-ті	0,8 -0,9	1,1	1,1	0,9	-0,2	82	82
11	Қаржыландыру коэф-ті	1-ден жоғары	3,37	2,64	7,84	5,20	297	233
12	Айналымдылық қорлардың коэф-ті	теңге	7,14	6,13	6,06	-0,07	99	85
13	Бір күндік айналым қорларының ұзақтығы	күнде	50	59	59	0	100	118
14	Төлем қабілеттілік коэф-ті	теңге	4,07	4,81	6,64	1,83	138	163
15	Дебиторлық қарыздардың айналымдылық коэф-ті	теңге	11,03	11,32	13,00	1,68	115	118
16	Дебиторлық қарыздың орташа айналымдылық коэф-ті	күнде	32,6	31,8	27,7	-4,1	87	85
17	Кредиторлық қарыздардың айналымдылық коэф-ті	теңге	8,9	11,7	8,2	-3,5	70	92
18	Кредиторлық қарыздардың орташа айналымдылық коэф-ті	Күнде	40,4	30,7	43,8	13,1	143	108
19	Банкроттық болжам коэф-ті	теңге	0,27	0,23	0,4	0,15	165	142

 

     Өтімділік – бұл кәсіпорынның балансындағы міндеттемені кәсіпорынның өзінің активтері жабу уақыты бойынша активтердің ақша қаражатқа айналуы. Берілген актив ақшалай түрге айналу үшін аз уақыт қажет етуге, одан оның өтімділігі жоғарылайды.

     Кәсіпорынның барлық активтер (1-форма) тәуелдік деңгейіне байланысты мынадай топтарға бөлінеді:

А1 – айрықша өтімді активтер (ақша) 62591 мың тг.

А2 – тез өткізілетін активтер (дебиторлық қарыз) 882552 мың тг.

А3 –ақырын өткізілетін активтер(материалдар,дайын өнім) 1892495мың тг.

     Барлық міндеттемелерді жедел жабу деңгейіне байланысты топтастыру:

01 – тез айрықша міндеттемелер (қысқа мерзімді кредиторлық қарыз) 231411 мың тг.

02 – қысқа мерзімді міндеттемелер (басқа да кредиторлық қарыз)116533 мың тг.

03 – ұзақ мерзімді міндеттемелер 81483 мың тг.

04 – тұрақты міндеттемелер 3945568 мың тг.

     Баланстың өтімділігін анықтау үшін, активтер мен міндеттемелердің жоғары көрсетілген топтарының жиынтығын салыстару. Баланс абсалютті өтімді болады, егерде арақатынасының орынды болса.

А1 ≥ О1

А2 ≥ О2

А3 ≥ О3

А4 ≤ О4,сәйкес

62591 < 231411

882552 > 116533

1892495 > 81443

1676809 > 3945568

Жоғарыда айтылған сәйкестәктерден баланс өтімді болып келеді, яғни кәсіпорын өтімді болып келеді, онда қысқа мерзімді міндеттемелер орындау мүмкіндігі туындайды.Осыдан нәтиже шығаруға болады, АҚ «Рахат»- күтпеген жағдайларда да, төлем қабілеттілігі бар кәсіпорын.

 Абсалюттік өтімділік коэф-ті 2006 жылмен салыстығанда 0,04-ке  2007 жылы 0,07 –ге тең  болды.      

     Норммаға рұқсат етілетін шектеу тербелісі 0,15 – 0,2 төмен болмауы керек, демек, 2007 ж қысқа мерзімді кредиторлық қарызды жабуға ақша қаражаттары болды.

Жедел өтімділік коэффициенті қысқа мерзімді кредиторлық қарызға 1 теңге неше қаражат айналмы келуін көрсетеді.

Төмен норма көрсеткіші 0,6, тең өтімді қалыпты деңгейін 0,8 тең. 2005 жылмен 0,90 салыстырғанда 2006 жылы өтімділік коэф-ті 1,00 тең болды.   

     Егер де қысқа мерзімді кредиторлық қарыздарға қаражаттар айналымы жоғары болатын болса, онда кәсіпорынға сондай-ақ несие берушіге бұл қәуіпсіз қысқа мерзімді кредиторлық қарызға деген  капиталдың айналым қатынасы жоғары болса, онда фирманың шоттар бойынша төлеуі мүмкінділігі жоғары бағаланады.

   Қаржыландыру коэф-ті кәсіпорынның қаржыландыру тұрақтылығына жалпы баға береді және меншікті капиталдың 1 теңгесіне қаншалықты қарызға алынған қаражаттың келетінін көрсетеді. Меншікті капитал қаншалықты жоғары болса, соншалықты кәсіпорын сыртқы қаржыландыру көздерінен тәуелсіз болады.

   Кәсіпорында айналым құралдарын  қолдану сипаттамасына  3 негізгі көрсеткіштер қолданылады:

       1.Айналымдылық коэф.

        2.Тиеу

        3.Айналым қаржаттарының айналым ұзақтылығы

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Қорытынды

2006 жылды 2005 жылмен салыстыра отырып барлық активтер бабының көбейгенін көрдік.  31.12.2006жылға меншікті құралдар мөлшері 3 млрд. 945млн. теңгені құрады және оның жалпы сома көздері 80 пайыз үлесін құрайды.

     Айналым активтерінің көбеюі өз кезегінде материалдар қорларының құнының , банк активтерінің мөлшерінің, сонымен қатар дебиторлық қарыздардың өсуіне ықпалын тигізді.

5-кесте деректеріне қарайтын болсақ, абсолют өтімділігінің коэффициенті 0,04-тен 0,07-ге өскенін және норматив ауқымына кіретінін көрсетіп отыр. Бұл есеп беру соңында кәсіпорын қысқа мерзімді міндеттемелерін таба алатындығын білдіріді.

Кәсіпорын жұмысын тұрақтандыру үшін: меншікті айналым құралдарының үлесін икемді нысанында арттыру,дебиторларға қатысты кредиттік саясатты өзгерту, қорлардағы мұздандырылған құралдарды азайту қажет.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Қолданылған әдебиеттер тізімі

 

1. Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексі, Алматы, 27 желтоқсан,2005ж.
2. Қазақстан Республикасының Салық кодексі, Алматы, 3қаңтар,2007ж.
3. Зуддилин А.П. «Анализ хозяйственной деятельности предприятия», учебное пособие, Москва,2005г.
4. Жакубаев Т.Р.»Анализ финансовой деятельности предприятия», Алматы, Экономика, 2005г.
5. Кеулімжаев Қ.К., Құдайбергенов Н.А. «Бухгалтерлік есеп теориясы және негіздері», Алматы, Экономика, 2006ж.
6. Дуйсенбаев Л.ш., Төлегенов Е.Т., Жумағалиева Ж. «Кәсіпорынның қаржылық жағдайын ьталдау», Алматы, Экономика, 2001ж.
7. Ержанов М.С., Нурумов А.А. «Финансовая отчетность Казахстанских предприятии», Алматы, Экономика, 2007ж.
8. Құлпыбаев С. « Қаржы», Алматы, 2007ж.
9. rakhat.kz
10. minfin.kz
11. minplan.kz