[:kz]
Елбасы жастарды төрт негізгі бағытта — білім беру, жұмыспен қамту, қолжетімді баспана және жеті бағытта қолдау шараларын атап өтті. Нұрсұлтан Назарбаев Үкіметке жастарды төрт негізгі бағытта қолдауға бағытталған шараларды әзірлеуді тапсырды.
«Біз жастар жылын ғана жария еткен жоқпыз, жас қазақстандықтардың қажеттіліктерін қанағаттандыруға арналған қарапайым, түсінікті қолдау құралдарын дамытуды қалаймыз, бұл қолжетімді, сапалы білім, жұмыс, тұрғын үй, отбасын құру мүмкіндігі. және мемлекет», — деді Елбасы Қазақстандағы жастар жылының ашылуында.
Президент Қазақстанның үш қалаларда, қайда миллионға жуық халық тұрып жатыр, жұмыс істейтін жастарға үшін жылына мыңнан кем емес пәтер салуды тапсырды. Бұл пәтерлер жалдамалы тұрғын үй ретінде саналады.
«7-20-25» бастамасы бұл мәселені шешуге бағытталған. Яғни, несие 7 %-ды құрайды деп есептейміз және 50 %-дық төлемді төлеп тұру керек, 25 жылға есептелу керек. Бірақ, мұндай тұрғын үйге табысы бар қызметкерлер ғана өтініш бере алады. Еңбек — бұл басты әл-ауқаттың көзі», — деді Президент.
Меншік нысандарының барлық кәсіпорындары жас қызметкерлер үшін тұрғын үй жағдайын жасауға белсене араласуға тиіс, деді Елбасы. Ол жалдамалы тұрғын үй мобильды және жұмыс бар жерде өмір сүруге мүмкіндік бере алады.
Президент Үкіметке еріктілікпен айналысатын студенттерге арналған стипендияларды 30 %-ға арттыруды тапсырды. Нұрсұлтан Назарбаевтың айтуынша, студент жастары еріктілік пен қайырымдылықтың ең күшті ресурсы болып табылады.
«Халықаралық бағалау бойынша, әлемде үш жүз ірі компанияның қызметкерлерінің үштен бір бөлігі апта сайын бір сағаттық жұмысты еріктілікке жұмсайды, біз бұл туралы ойлаған емеспіз, осы мақсатқа жетуіміз керек», — айтты Президент.
Мемлекет басшысы жас ғалымдарға гранттық қаржыландыруды жыл сайын 3 млрд теңгеге арттыру қажеттігін атап өтті. Елбасы мынадай инициативаны ұсынды: «Жас ғалымдарға идеяларын нақты жобаларға аударуға Үкімет көмектесу тиіс, онымен қоса Назарбаев Университеті де бұл процеске қосылуға тиіс».
Сонымен қатар ол Үкіметке ірі бизнес компанияларымен бірлесіп, жастар стартаптарын қолдау үшін арнайы қор құруды тапсырды. Мемлекет басшысы сондай-ақ 100/200 қағидаты бойынша «Жас маман» бағдарламасын әзірлеуді тапсырды. Үш жыл бойы жоба барлық өңірлерде елдің 200 мың жас азаматын қамтуы тиіс. Республикалық бюджеттен 60 млрд. теңге бөлінеді.
«Біз оның аясында 200 астам жаңартылған білім беру мекемелерінің базасында 100-ден аса сұранысқа ие өнеркәсіптік, кәсіптік мамандықтар бойынша мамандарды даярлауды қалаймыз. Әр аймақта бір университет Назарбаев Университеті сияқты болу керек және қазіргі заман технологиямен жабдықталған 10 үздік колледжді құру керек», — атап өтті Елбасы.
Жобаны жүзеге асыру үшін мамандықтарды оқыту үшін 400 жиынтық заманауи жабдықты сатып алу жоспарланып отыр. Бұл жұмысқа Қазақстанның барлық жүйелік кәсіпорындар мен әр өңірде ірі бизнес өкілдері қатысуы керек. Таңдалған оқу орындарының базасында стартап-орталықтар жастар үшін инновациялық жобаларды қолдау үшін жұмыс жасауға тиіс.
Елбасының айтуынша, 300 мыңға жуық адам немесе Қазақстанның барлық жастарының 9 пайызы білім беру және жұмысқа тартылмаған. «Бұл жастарға жылына кемінде 1 % төмендетуге мүмкіндік беретін тиімді шаралар қабылдау қажет, Қазақстанда жұмыссыздық проблемалары жоқ, бізде мамандық мәселесі бар», — деді Президент. Мемлекет басшысы ауылға көшіп келген жас мамандарға арналған көтергіш құралдарды көбейтуді тапсырды. «Бір уақытта «Ауылға дипломмен бірге» бағдарламасын ұсындым, жеңілдіктер тізімін кеңейтуді ұсынамын, бұрын ауылда жұмыс істеуге көшкен жас мамандарға 70 МРП мөлшерінде көтерме жәрдемақы берілді, бұл көрсеткішті 100 МРП-ға көтеру керек», — деді Елбасы.
Қазақстан Президенті сондай-ақ «Жас кәсіпкер» бағдарламасын дамытуға және өз бизнесін ашу үшін гранттық қаржыландыруға 32 млрд. теңге бөлуді тапсырды. «Осы жобаның аясында жыл сайын 100 мыңға жуық жұмыссыз жастарды және жастарды жұмыспен қамтуды қамтамасыз ету қажет», — айтты Мемлекет Басшысы. Мемлекет Басшысы жастарды экономиканың дамыған секторы болып табылатын аграрлық секторға өз көңілін аударуға шақырды.
«Біз аграрлық кешеннің мәселелерін әдебиетпен, танымал өнермен, қоғамдық санада жаңа позитивті бейнелерді қалыптастыру арқылы таратуымыз керек, енді бұл халықтың өмір сүре алатын дамыған саласы, сонда үнемі сұраныс бар», — атап өтті Елбасы.
Президент жас отбасылардың бұзылуына және жастардың жаңа әлеуметтік рөлдер мен отбасылық өмірге дайындығына назар аударды. «Бұл орта мектептен басталуы керек, біз әлі де ұялшақпыз, бірақ мұны бүкіл әлемде жасайды — олар отбасында қалай өмір сүруге үйренеді, некеге тұруды және еркекпен әйелді, еркекпен бірге жүруді үйретеді Аналық институтының қолдауымен ата-ана институтын дамыту керек, жас жігіттерге өз отбасының жауапкершілігін сезіну керек», — деді Президент. Елбасы отбасылық қатынастардың барлық мәселелері бойынша психологиялық қолдау және кеңес беру қажеттілігін атап өтті.
Керімсал Жұбатқанов, тарих ғылымның кандидаты, Қазақ-Орыс Халықаралық Университетінің доценті.
[:]