Реферат. Пациент туралы түсінік.

 

Жоспар:

 

1. Кіріспе
2. “Пациент” туралы түсінік.
3. Негізгі бөлім
4. Пациенттердің ғылыми зерттеудегі рөлі. Пациенттерді емдеу процесі кезіндегі рөлі. Дәрігердің емдеу кезіндегі мәні мен рөлі.
5. Пациенттердің құқықтары.
6. Азаматтардың денсаулығын сақтаудағы құқықтары.
7. Пациенттердің міндеттері.

 

III. Қорытынды

1. Қолданылған әдебиеттер.

 

 

 

 

 

 

 

Мақсаты: Пациенттердің құқығы — денсаулық сақтаудағы актуальды мәселелердің бірі болып табылады. Себебі, біздің елімізде науқастар өз құқығын білмейді, медициналық салада пациент құқықтарының бұзылуы жиі кездеседі. Болашақта пациенттерді өз құқықтарын білуге және сауаттылыққа үйрету.     

 

 

Пациент (ағылшын тілінен аударғанда «patient»)-медициналық көмекті және медициналық бақылауды қажет ететін немесе белгілі бір ауруды емдеу патологиялық жағдайда, сонымен қатар медициналық қызметті өз ауруынан тыс қажет ететін адамдарды айтамыз. 

                Пациент туралы пікірлер:

• Дәрігер мен пациент заң алдында тең.
• Дәрігер пациентпен “сыпайы, ұқыпты,мейірімді” болу керек!
• Гиппократ этикасы— бұл моральді—этикалық жүйе, дәрігерлік практиканы реттейтін, дәрігер—пациент қатынасын анықтайтын, дәрігердің басқа дәрігерге деген қатынасын айтады.
• Дәрігер мен пациент әлеуметтік денсаулық сақтау институтының шегінде теңқұқылы болып келеді.

 

Емделудің ең тиімді жолы – квалификациялы специалистерге көріну. Пациенттерді емдеу процесі бірнеше тізбектелген этаптардан тұрады: пациентті зерттеу, диагнозды қою, емдеу тактикасы мен схемасын таңдау, емдеу тәсілін пациентпен бірге талқылау, емдеуді жүргізу және реабилитациялық іс-шаралар.

 

 

 

Отандық қоғамдық денсаулық сақтау жүйесіндегі “дәрігер-пациент” қарым-қатынасының кейбір эволюциялық аспектілері:

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Пациенттердің құқықтары. Клиникалық зерттеу немесе фармакологиялық және дәрілік заттарды қолданудағы ролі .  Пациенттердің клиникалық зерттеу немесе фармакологиялық дәрілік  заттарды тәжірибе жасауда өз еркімен келісім беруі немесе жазбаша келісімнің болуы;

1. Клиникалық зерттеу кезінде пациенттке ақпарат беру;

• фармакологиялық немесе дәрілік заттардың клиникалық зерттеуге, бақылауға негіз болуы;
• Фармакологиялық дәрілік заттардың қауіпсіздігі мен тиімділігі;

3. Фармакологиялық дәрілік заттардың денсаулыққа тиімді әсерінің іс —әрекеті;
4. Денсаулықты сақтандыру шарттары;
5. Пациент клиникалық зерттеу немесе фармакологиялық бақылауда дәрілік заттардан кез келген кезеңдерде бас тартуға құқылы.

 

 

 

 

 

 

Биологиялық және басқа да факторлар, дәрілік заттардың эффективтілігі мен қауіпсіздігіне әсер етеді.

 

Клиникалық зерттеуде, фармакологиялық бақылауда және дәрілік заттарды қабылдауда тиым салынатын жағдайлар:

1.Кәмелет жасына толмағандарға, балаларды емдеу жолындағы тексерілген дәрілік заттардың нұсқауының бақылауымен немесе кәмелетке толмаған жастардың емдік дозасының төмен болуы. Клиникалық бақылауда кәиелетке толмаған азаматтардың міндетті түрде жазбаша келісімі және олардың заңды  өкілдері қатысуы қажет;

2.Жүкті әйелдерге, дәрілік заттарға клиникалық  бақылау жүргізілген  жағдайда, міндетті ақпатрат алу дәрілік заттарға нұсқау беру және  оның ұрпағына зиян келтірмеуін қамтамасыз етуі қажет;

3.Сонымен қатар, әскери қызметкерлерге;

4.Тергеу изоляторларындағыларға және бас бостандығынан айырылғандарға;

5.Жүйке жүйесі ауруларымен ауыратындарға дәрілік заттар мен клиникалық бақылаудан өтуіне тиым салынады.

 

 

 

 

Денсаулық сақтау саласындағы мемлекеттiк реттеу

5-бап. Азаматтардың денсаулық сақтау саласындағы құқықтарын қамтамасыз етудiң кепiлдiктерi

Мемлекет Қазақстан Республикасының азаматтарына:

1) тегiн медициналық көмектiң кепiлдi көлемiн алуға;

2) алғашқы медициналық-санитарлық көмекке бiрдей қол жеткiзуiне;

3) мемлекеттiк және жекеше емдеу ұйымдарында, сондай-ақ жекеше медициналық ic-тәжiрибемен шұғылданатын жеке тұлғалардан ақылы медициналық көмек алуға;

4) санитарлық-эпидемиологиялық салауаттылыққа;

5) дәрiлiк заттармен, медициналық және санитарлық-гигиеналық мақсаттағы бұйымдармен қамтамасыз етiлуiне;

6) бiрыңғай медициналық стандарттар бойынша тегiн және (немесе) ақылы негiзде көрсетiлетiн медициналық көмектiң сапасына, мазмұнына және көлемiне;

7) медициналық және дәрiгерлiк көмек көрсету, фармацевтикалық өнiмдi шығару және өткiзу бөлiгiндегi кәсiпкерлiк қызмет еркiндiгi құқығына кепiлдiк бередi.

 

Азaмaттapдың жекелеген санаттарына медициналық және
медициналық—әлеуметтік көмек көрсетудің ерекшеліктерi

22-бап. Туберкулезбен ауыратын науқастарға медициналық көмек көрсету

1. Туберкулезбен ауыратындар міндетті медициналық байқауға алынуға және емделуге тиіс, олар тегін медициналық көмектің кепілді көлемі шеңберінде қажетті дәрілік заттармен қамтамасыз етіледі.
2. Туберкулездің жұқпалы түрімен ауыратындар міндетті түрде ауруханаға жатқызылуға және емделуге тиіс.

 

23-бап.

Диабетпен және қатерлі ісік ауруларымен ауыратын науқастарға медициналық көмек көрсету.

Диабетпен және қатерлі ісік ауруларымен ауыратын науқастар міндетті медициналық байқауға алынуға, емделуге және тегін медициналық көмектің кепілді көлемі шеңберінде қажетті дәрілік заттармен қамтамасыз етілуге тиіс.

 

24-бап. Көбінесе жыныстық жолмен берілетін жұқпалы аурулармен ауыратын, ЖҚТБ және АҚТҚ инфекциясын жұқтырған науқастарға медициналық көмек көрсету

1. Көбінесе жыныстық жолмен берілетін жұқпалы аурулармен ауыратын науқастарға медициналық көмек уәкілетті орган белгілеген тәртіппен көрсетіледі.
2. ЖҚТБ және АҚТҚ инфекциясын жұқтырған науқастарға медициналық көмек Қазақстан Республикасының арнаулы заңында белгіленген тәртіппен жүзеге асырылады.

 

25-бап. Психикасы және мінез-құлқы бұзылудан (аурулардан) зардап шегетін адамдарға медициналық-әлеуметтік көмек көрсету.

Психикасы және мінез-құлқы бұзылудан (аурулардан) зардап шегетін адамдарға медициналық-әлеуметтік көмек көрсету және оларды оңалту Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген тәртіппен жүзеге асырылады.

 

Азаматтардың денсаулығын сақтаудағы құқықтары. Пациенттердің құқықтары. Медициналық көмекті ұйымдастырушы тұлғадан жауапты  қарым қатынас талап ету;

• Дәрігерді таңдау, соның ішінде жанұялық және емдеу дәрігері, оның келісімімен, сонымен қатар профилактикалық мекемелерін таңдау. Медициналық сақтандырудың және келісім шарттың сәйкес болуы;
• Тексерілу, санитарлық гигиеналық талаптарға сәйкес  болуы;
• Басқа мамандардың сұранысы бойынша консультация жүргізу;
• Ауруды жеңілдету, медициналық араласуды қолжетімді тәсілмен және құрал жабдықтардың аурумен байланысты болуы;

     

• Медициналық құпияны сақтау (денсаулық жағдайы және тағы басқа мәліметтер);
• Медициналық араласуға өз еркімен ақпараттық келісім беру;
• Медициналық араласудан бас тарту;
• Өз құқығы, міндеттері және денсаулық жағдайы туралы ақпарат алу;
• Медициналық сақтандыруды өз еркімен ақпараттық жобада алу;
• Медициналық көмек көрсету кезіндегі денсаулығына зиян келген жағдайда айып талап ету;
• Өз құқығын қорғаудағы заңды және жеке  тұлғаларды  қорғайтын қорғаушының рұқсаты  болуы керек.

Пациенттердің міндеттері:

1.Өз денсаулығына және басқа мәліметтерді  қажетті медициналық  араласу  ақпараттарын  емдеу  дәрігеріне табыс ету;

2.Келісімді қалыптасқан жүйе бойынша ақылы медициналық көмек көрсету;

3.Емдеу дәрігерінің нұсқаулығын қадағалау.

 

Қорытынды

    Клиникалық зерттеуде пациенттердің ролі өте зор.Себебі оларға жаңа дәрілерді қолдану арқылы ол дәрілердің тиімділігін, әсерін анықтауға болады. Пациенттер  ғылыми зерттеулер кезінде өз құқықтары мен міндеттерін білуі тиіс және де оны дәрігерлердің де ұмытпағаны жөн.

Қолданылған әдебиеттер:

• Bhopal, R. (1997) Is research into ethnicity and health racist, unsound, or important science? BMJ, 314, 1751–1756.
• British Psychological Society (2006) Ethical Principles for Conducting Research with Human Participants. British Psychological Society.
• Centers for Disease Control and Prevention (2005) ‘The Tuskegee Timeline’. CDC. http://www.cdc.gov/nchstp/od/tuskegee/time.htm
• Central Office for Research Ethics Committees (2004) Standard Operating Procedures for Research Ethics Committees in the United Kingdom (Version 2.0). COREC.
• Central Office for Research Ethics Committees (2006) ‘Differentiating Audit, Service Evaluation and Research’. COREC. http://www.corec.org.uk/applicants/help/docs/Audit_or_
  pdf
• Department of Health (1991) Guidelines to Local Research Ethics Committees. TSO (The Stationery Office).
• Department of Health (2005) Report of the Ad Hoc Advisory Group on the Operation of NHS Research Ethics Committees (Report 268110). Department of Health.