Жапония экономикалық саясаты
2007 жылғы 30 сәуірінде Японияның Экономика, сауда және индустрия министрі Акира Амари Қазақстан Республикасына алғашқы сапары барысында ҚР Индустрия және сауда министрі Ғ. Оразбақовпен кездесуі өтті.
Кездесу барысында Қазақстан және Жапония арасындағы сауда-экономикалық ынтымақтастықтың келешегі және жай-күйі талқыланды.
ҚР Индустрия және сауда министірі Ғ. Оразбақов эканомиканы әртараптандыру жөнінде мемлекет қолданатын шаралар туралы айтты.
Экономика, сауда және индустрия министірі А. Амари Қазақстанның экономикасының шапшаң дамуын жоғары бағалады, содай-ақ 2003-2015 жылдарға Қазақстан Республикасының индустриялық-иновациялық даму Стратегияся шеңберінде орындалған, Қазақстанда өткізілген экономикалық реформаларға оң баға берді.
Кездесу қортындысы бойынша тараптар машина жасау, фармацевтика, мұнай-газ және мұнай-химия өнеркәсібі сияқты басым бағыттарды белгілеп, сондай-ақ жұмыс істеп жатқан эканомикалық ынтымақтастық жөніндегі Қазақстан-Жапон Комитеті қызметі мен ақпараттың алмасу арқылы сауда және инвестицияны жылжытуға белсенді жәрдемдесу қажеттігін атап өтті.
4 желтоқсан «Шағын және орта бизнесті қолдау және дамыту саласындағы мемлекеттік саясат» тақырыбына семинар өтті. Семинар жапон сарапшыларының қатысуымен кәсіпкерлік бірлестіктерінің өкілдері үшін өткізілді. Іс-шараны ұйымдастырушы JICA Жапон халықаралық ынтымақтастық агенттігінің «Қазақстан-Жапондық адам ресурстарын дамыту орталығы» жобасымен бірлесіп Қазақстан Республикасы Индустрия және сауда министрлігі болды.
Осы семинар Токио қаласында 2008 жылы маусымда қол қойылған Қазақстан Республикасының Индустрия және сауда министрлігі мен Жапонияның Экономика, сауда және өнеркәсіп министрлігі арасында Сауданы дамыту және инвестициялар саласындағы өзара ынтымақтастық туралы меморандумға сәйкес өткізілді.
Семинардың мақсаты — тәжірибе алмасу және Жапония мысалында шағын және орта кәсіпкерлікті дамытуды мемлекеттік қолдау мен саясатының негізгі қағидаттарын түсіндіру.
Сауда — экономикалық байланыстарды дамытуға көмектесу мақсатында 1993 жылдың желтоқсан айынан бастап экономикалық ынтымақтастық бойынша Қазақстан — жапондық және Жапон — қазақстандық комитеттер қызмет етеді. Экономикалық ынтымақтастық жөніндегі Қазақстан — жапондық комитетінің соңғы отырысы 2008 жылғы мамыр айында өтті. Осы отырыста инвестициялар мен сауда мәселелері, жапондық жеке банктер мен кәсіпорындармен ынтымақтастық мүмкіндігі талқыланған болатын.
Жапония мен Қазақстан арасындағы сауда айналысының статистикалық көрсеткіштері жүйелі өсуді көрсетеді. Жапонияға Қазақстандық экспорттың негізгі баптары ферроқорытпалар, болат, титан, сирек кездесетін жер металдары, ал Жапониядан автомобильдер мен оларға қосалқы бөлшектер, сондай-ақ әлектр жабдықтары мен тұрмыстық техника импортталады.
4 желтоқсанда өткен семинарда кіріспе сөз сөйлеген ҚР Индустрия және сауда министрлігінің жауапты хатшысы Вячеслав Советский мырза Қазақстан Үкіметінің шағын және орта бизнес секторын қалыптастыруға ерекше көңіл бөлетіндігін және кәсіпкерлікті дамыту үшін қолайлы жағдай жасау бойынша шаралар қабылдап жатқандығын атып кетті. ҚР Жапония Елшілігінің кеңесшісі Хироюки Имахаши мырза жапондық үкіметпен жүргізілетін ШОБ қатысты мемлекеттік саясаттың жемісті тәжірибесі Қазақстанда өз қолданысын табатындығына, ал алынған білімдер осы сектордағы проблемаларды шешуге көмектеседі деген үміт білдірді.
Жапониядан шақырылған лекторлар тобының құрамына негізгі қызметі ШОБ алға жылжыту саясатын іске асыру болып табылатын SMRJ (Organization for Small and Medium Enterprises and Regional Innovation) үкіметтік ұйым, сондай-ақ Жапонияның Экономика, сауда және индустрия министрлігінің өкілдері кірді.
Семинар барысында Жапониядан келген лекторлар Екінші Дүниежүзілік соғысынан кейінгі Жапония тарихы мен өтпелі кезеңдегі ШОБ даму саясаты тақырыбына баяндама жасады. Семинарға қатысушыларға мемлекеттік және өңірлік деңгейлерде ШОБ дамытудың салпы саясаты мен қолдау шараларына түсінік берілді. Жапон сарапшылары ШОБ дамыту саясаты мен қолдау шаралары саласындағы Жапонияның жемісті және сәтсіз тәжірибелерін көрсетті.
Семинарға орталық және жергілікті атқарушы органдардың өкілдері: ЭБЖМ, ӘділетМ, ҚарМ, АЗК, СҚО, Костанай, Ақмола облыстары әкімдіктері, сондай-ақ кәсіпкерлік бірлестіктерінің: (Шағын және орта бизнесті дамыту федерациясы, «КАЗКА» кәсіпкерлер қауымдастығы), «Атамекен» Қазақстанның НЭП және т.б. өкілдері қатысты.
Қатысушылар семинар тақырыбының өзектілігін және осындай іс-шараларды келешекте өткізу қажеттігін атап кетті.
Күншығыс елінің таяуда Қазақстандағы елшісі болып тағайындалған Сигэу Нацуи мырза Қарағандыға арнайы жұмыс сапарымен келіп қайтты. Ол зайыбы Мисако Нацуи ханыммен бірге облыс әкімі Нұрлан Нығматулиннің қабылдауында болды. Екі жақты әңгіме барысында Жапония мен Қазақстан, соның ішінде аймақпен арадағы экономикалық, мәдени байланыстарды тереңдету төңірегінде сөз қозғалды. Оған қолайлы жағдай бар. Мәселен, өңірде жапондық “Марубени” және “Алама” компаниялары жұмыс істейді. Бұлар метан газын жинақтау, қоршаған ортаны қорғау, Балқашта туризмді дамыту жобаларымен айналысады. Алайда бірлескен бизнесті жандандыруға, облыс экономикасына инвестиция салуға мүмкіндік бұдан да кең. Соның бірі энергетика саласы саналады. Жаңадан іске қосылып жатқан медициналық орталықтарға жапон жабдықтарын орнатуға болар еді деген ұсыныс-пікірлер ортаға салынды. Елші бұған қолдаушылығын білдірді.
Сигэу-сан Ақтас кентінде тұратын жерлесі Ахико Тэцурамен кездесті. Екінші жаһандық соғыстан соң тұтқынға түсіп, Қарағандыға әкелінген ол осыдан он шақты жыл бұрын ғана алыстағы туған-туысқандарымен қайта қауышқан болатын. Олар тарихи отанына оралуына шақырғанмен Ақтасын қиып кете алмады.