[:kz]
Өткен аптада Ресей биліктің белгілі транзиті белсенді өтті. Ресей президенті Путин Федералды жиналысқа жолдау кезінде саяси жүйені өзгерту жоспарларын жариялады, үкіметтің отставкасын қабылдады және Мишустинді жаңа премьер-министр етіп тағайындады.
Путиннің қадамдарының қисыны қандай? Президенттің стратегиялық мақсаты қандай? Мемлекет басшысының билік жүйесін қайта құру жоспарын жүзеге асыруына не кедергі болуы мүмкін? Ресейлік саясаттанушы Андрей Перла Realist ақпарат агенттігінің сұрақтарына жауап берді:
«Президенттің алдын алуға болмайды — ешкім де, ештеңе де. Ресейдің саяси жүйесі президентті Конституцияның кепілі деп бекер айтпаған. Іс жүзінде, ол биліктің барлық тармақтарынан жоғары орналасқан және олардың әрқайсысын басқара алатын қабілетке ие. Бұған Путиннің жеке басын қосыңыз, сонда сіз «Путин — Ресей» деген сөздің жалғандығы емес, жай фактіні білдіретін жүйені көресіз. Немесе, дәлірек айтсақ, «Путин — Ресей мемлекеті».
Меніңше, оның іс-әрекеттерінің мәні ішкі саяси шешімдер үшін жауапкершілік (ең алдымен) біркелкі бөлінетін неғұрлым тұрақты жүйені құру болып табылады. Бұл ретте бірде-бір билік тармақтары қалғандары мен сайлаушыларға елде болып жатқан жағдайларға жауап бере алмайды.
Осы тұрғыдан алғанда, Мемлекеттік кеңестің конституциялық мәртебесі қисынды болып көрінеді. Елді президент ретінде емес, осы кеңестің басшысы ретінде басқаратын Путинді «біздің Дэн Сяопин» ретінде елестете алатындықтан ғана. Ресей сонымен бірге бір-біріне ұқсамайтын провинциялардан тұратын унитарлы мемлекет болғандықтан. Ал губернаторлар дегеніміз — іс жүзінде сол ұлттық жобаларды жүзеге асыратындар.
Путин Ресейдің шынайы егемендігін алу процесін аяқтады. Осыған байланысты халықаралық құқықтың орыс құқығының басымдығы жарияланды.
Үкіметтің отставкасы осының барлығына қалай сәйкес келді? Үкімет қазір отставкаға кетті, өйткені бұл қазір президент үшін ыңғайлы болып көрінді. Бұл жеткілікті»
Керімсал Жұбатқанов, Қазақ-Орыс халықаралық университетінің доценті, тарих ғылымдарының кандидаты.
[:]
