ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
Т. РЫСҚҰЛОВ АТЫНДАҒЫ ҚАЗАҚ ЭКОНОМИКАЛЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ
“ЭКОНОМИКА” КАФЕДРАСЫ
“ЭКОНОМИКА” ФАКУЛБТЕТІ
Өндірістік тәжірибеден өту туралы
ЕСЕП БЕРУ
(тәжірибе базасының аталуы)
курс студенті
“Экономика” 520830 мамандығы
(Аты – жөні)
Т. Рысқұлов атындағы ҚазЭУ – нен тәжірибе жетекшісі
(ғылыми дәрежесі,қызметі) (қолы) (аты- жөні)
« » 200 ж.
Кәсіпорыннан тәжірибенің жетекшісі
(ғылыми дәрежесі,қызметі)(қолы)(аты- жөні)
« » 200 ж.
АЛМАТЫ 200 ж.
Жоспар
Кіріспе
- “АЛАЗ” АҚ туралы жалпы мәліметтер
- “АЛАЗ” АҚ өндірістік – шаруашылық қызметін талдау
- “АЛАЗ” АҚ- ң қаржылық – экономикалық қызметін талдау
- “АЛАЗ” АҚ- ң болашақтағы даму стратегиясы
- Қорытынды
- Қолданылған әдебиеттер тізімі
Кіріспе
Қазақстан бүгінгі таңда әлеуметтік — экономикалық жаңару мен саяси демократияландырудың жаңа кезеңіне қадам басқалы тұр.
Біз Қазақстанның жаһандық экономикалық үрдістерге сәйкес дамып келе жатқан ел болуын қалаймыз. Әлемдегі жасалған жаңа мен озық атаулыны бойына сіңірген, дүниежүзілік шаруашылықтан шағын да болса өзіне лайық “орнын” иемденген, әрі жаңа экономикалық жағдайларға жылдам бейімделуге қабілетті ел болуын қалаймыз. Осыған орай еліміздегі халықаралық маңыздағы “серпілістік” жобаларды іске асыру, индустрияны дамыту, әлемдік рыноктың белгілі бір тауашаларына бәсеке қабілетті бола алатын тауарлар мен қызметтерді өндіру, Қазақстанды экономикалық жаңарту мен халықаралық рыноктарда бәсекеге қабілеттілігін нығайтудың қосымша құралы ретінде БСҰ-ға кіру, ең жоғарғы халықаралық стандарттарға сай келетін академиялық орталықтар мен оқу орындарын құру, кәсіпкерлікке кең ауқымды мемлекеттік қолдауды іске асыру, шағын және орта бизнестің тұғырын кеңейту мен нығайту, осы заманғы білім беру және білікті кадрлар даярлау жүйесін дамыту және сол сияқты алдыға қойған мақсаттарды іске асыру қажет. Соның ішінде білім беру реформасы – Қазақстанның бәсекеге нақтылы қабілеттілігін қамтамасыз етуге мүмкіндік беретін аса маңызды құралдардың бірі. Бізге экономикалық және қоғамдық жаңару қажеттіліктеріне сай келетін осы заманғы білім беру жүйесі қажет. Ол үшін жоғары білім алғысы келетін адамдар үшін мемлекеттік бюджет есебінен 12 жылдық білім алу жөніндегі ұсыныстар әзірленуге тиіс. Ал жоғарғы оқу орындарында студенттердің білімін арттыру мақсатында 2- курстан бастап өндірістік тәжірибеден өтулері тиіс деп ойлаймын.
Өндірістік тәжірибенің мақсаты – студенттердің жоғарғы оқу орындарында алған теориялық білімін тәжірибе жүзінде жетілдіру.
Міндеті – болашақ маманның келешектегі қызметіне тез бейімделуі.
I Бөлім.
Кәсіпорын туралы жалпы мәліметтер.
1.Кәсіпорын атауы және ұйымдық – құқықтық нысаны.
1-кесте.
Кәсіпорын атауы
|
Аталу тілі |
Толық атауы |
Қысқартылған атауы |
|
Орыс тілінде |
Акционерное Общество«Алматинский Ликеро- Водочный завод» |
АО «АЛВЗ» |
|
Қазақ тілінде |
«Алматы Ликер – Арақ Зауыты» Акционерлік Қоғамы |
АҚ «АЛАЗ» |
2-кесте.
Кәсіпорын атауларының өзгерулері
|
№ |
Атауы |
Қайта регистрациялау күні |
Қайта тіркеу негізі |
Куәландыру құжаты |
|
1. |
«Алматы Мемлекеттік Ликер- Арақ Зауыты» |
01.01.1959ж. |
Алматы кондитерлік фабрикасы құрамынан бөлініп шығу және жеке мәртебеге ие болу |
Берілген архивті анықтама негізінде №05-23/910 17.08.2006ж. |
|
2. |
«Алматы Ликер – Арақ Зауыты» Акционерлік Қоғамы |
21.06.1994ж. |
Мемлекеттік кәсіпорынның қайта құрылуына байланысты және АҚ болып мелекеттік тіркеу |
Куәлік №1581-1910-АО 21.06.1994ж.
|
|
3. |
ААҚ«Жансая» |
09.01.1996ж. |
Мемлекеттік қайта тіркеуге байланысты және «АЛАЗ»АҚ ААҚ «Жансая»болып өзгертілуі |
Куәлік №1581-1910-АО 09.01.1996ж. |
|
4. |
ААҚ«Алматы Ликер –Арақ Зауыты» |
28.05.1997ж. |
Мемлекеттік қайта тіркеуге байланысты және ААҚ«Жансая» ААҚ«АЛАЗ» болып өзгертілуі |
Куәлік №11382-1910-АО 28.05.1997ж. |
|
5. |
«Алматы Ликер – Арақ Зауыты» Акционерлік Қоғамы |
29.10.2003ж. |
«Акционерлік Қоғам туралы» ҚР-ның заңының өзгеруіне байланысты ААҚ-ның ұйымдық-құқықтық нысаны өзгертілді |
Куәлік №11382-1910-АО 29.10.2003ж. |
2.Кәсіпорын РНН.
РНН: 600 900 091 288
3.Заңды тұлғаның толық мекен- жайы,байланыс телефоны,факсі,электрондық пошта адресі.
Орналасуы: Қазақстан Республикасы,050010 Алматы қ.,Медеу ауданы,Бекхожин к.-сі,№ 15.
Байланыс телефоны: +7(3272) 291-16-05
Тел/факс: +7(3272) 291-65-44
Электрондық пошта адресі: alvz_ 05@mail.ru
4.Кәсіпорынның банктік реквизиттері.
ИИК 049 467 151 АҚ «Казкоммерцбанк» Алматы қ.
БИК 190501724, код 17.
5.Кәсіпорынның құрылуы және қызмет етуі туралы қысқаша тарихы.
«Алматы Ликер-Арақ Зауыты» Акционерлік Қоғамы (Компания) ─ республикамыздың ең көне кәсіпорындарының бірі. Зауыт іргесін 1917жылғы Қазан Революциясына дейін Жетісудің ең ірі көпестерінің бірі ─ Никита Пугасов қалаған.Қолда бар мәліметтерге сүйенсек,1931-1941 жылдар аралығында Бүкілодақ ішімдік өндіру бірлестігі монополиясында «Алматы Ликер – Арақ Зауыты » деп аталған.Екінші дүниежүзілік соғысынан кейін ликер-арақ зауытының территориясында Алматы кондитерлік фабрикасы орналасып,ал ликер-арақ зауыты фабрика құрамына цехтың құқығы негізінде кірді.Зауыттың ликер-арақ өнімдерін шығарушы ретінде екінші рет жаңғыруы 1959 жылы орын алды.Алматы Совнархоз 1958 жылғы 3 желтоқсанның №743 бұйрығына сәйкес және Азық-түлік өндіру өнеркәсіп Басқармасының 1959 жылғы 5 қаңтар №4 бұйрығына сәйкес 1959 жылы Ликер-Арақ Зауыты өз алдына жеке кәсіпорын ретінде құрылып,Басқармаға бағынды және осы жылдың 1 қаңтарында «Алматы Мемлекеттік Ликер-Арақ Зауыты » болып қайта аталды.
1994 жылы шілде айында ЖШС «ВЕГА» «Алматы Ликер-Арақ Зауытының» 43,3% жай акцияларын сатып алды. Ал қалған 56,6 % жай акцияның (77 403 дана) иесі болып,Мемлекеттік мүлікті басқару бойынша Алматы қалалық аумақтық комитеті болды.Қазіргі кезге дейін аталған акциялар (77 403 дана) «Алматы қаласының Қаржы Департаментіне» тиесілі.
1999 жылы ЖШС «ВЕГА» акцияларының жартысын (169 857 дана) «Фирма Алмэкс» ЖШС-не сатты,ал 2000 жылы қалған акцияны (38 453 дана) «Нукер» ЖШС-не сатты.2001 жылы «Фирма Алмэкс» ЖШС өзінің акцияларын «Бином-С» ЖШС-не сатты,ал керісінше,«Нукер» ЖШС өз акцияларын «Элиан» ЖШС-не сатты.2002 жылдың ақпанында ААҚ «АЛАЗ» акцияларын «Торэкс» ЖШС-не сатып,қазіргі кезге дейін 84,59% — дық жай акциялардың қожайыны болып отырған RENO HOLDING (Люксембург) компанясына сатты.
Зауыттың өндірістік аумағы Алматы қаласының Іле Алатауының көркем баурайында орналасып, 1,7 га жерді алып жатыр. Зауыттың жылдық қуаттылығы 26 863 200 бөтелкені құрайды.Ол алкогольді ішімдік өнімдерін басқару жүйесінің қазіргі заманғы жаңа үш линиялармен қамтамасыз етіледі.
- Өндіріс.
Зауыттың өндіріс қуаттылығы екі цехпен қамтылған:
- Құю цехында:
─ “EURO CLASS“ (Италия) линиясы – 0,5- 0,75-1,0 литр көлемді бөтелкелерге құюға мүмкіндік беретін, сағатына 5000 бөтелке шығару өнімділігі;
─ “EKTAM MAKINE“ линиясы (Турция) – 0,5-0,75 литр көлемді бөтелкелерге құюға мүмкіндік беретін, сағатына 5000 бөтелке шығару өнімділігі;
─“Отечественная“ (Ленинград) линиясы – 0,25 литр көлемді бөтелкелерге құюға мүмкіндік беретін, сағатына 3000 бөтелке шығару өнімділігімен жұмыс істейді.
Осы уақытта “EURO CLASS“ және “EKTAM MAKINE“ линияларында 0,5 литрлік бөтелкелер қолданылуда.
“EURO CLASS“ өндірістік линиясы 2004 жылы қондырылып, қазірге дейін өзінің техникалық мүмкіндігі бойынша әлемдегі оздық линия болып отыр.Барлық линиялар кез- келген жұмыс кестесіне оңай ауыса отырып,бөтелкенің мөлшері мен көлеміне қарамастан құюға мүмкіндік береді.
- Купажирлеу және фильтрациялау ( тазалау ) цехы.
Цехта 12 колонка және 12 құмдық фильтр,сонымен қатар қысымдық және суға дейінгі багы бар.
2003 жылы кәсіпорынның өндірістік қуаттылығын жаңарту жүргізілді:
─ Қазіргі жұмыс істеп тұрғанға қосымша жаңа купажды цехтың құрылысы аяқталды. Іске қосылған жаңа цех төмендегі артықшылықтарды берді:
- Арақ өнімдерін мөлшеріне қарамастан сорттау мүмкіншілігі, бұның өзі зауыттың өнімділігің арттырды; ассортимент ауыстыру уақытын азайтты; арақтың күштілігі бойынша кез- келген түрін бір мезгілде өндіруге мүмкіншілігін берді.
- Өндіріс процесін қысқартуға мүмкіндік берген арақты купажирлеудің “полтавтық“ тәсілі бойынша ресейлік қазіргі кезге сай озық қондырғысы қойылды.“Полтавтық “ тәсіл ─ бұл спирт пен суды араластыру процесі гидродинаммикалық принцип бойынша инжекциялық араластырушыда бүкіл ауысымда үздіксіз жүзеге асырылады.Турболенттік күштілікке байланысты толық және тез компаненттерді араластыру жүзеге асырылады. Жаңа цехтың барлық багтары және турбожелілері жоғары сапалы ,өте қымбат даттанбайтын болаттан жасалған.
- Модернизацияланған (қазіргі заманғы өндіріске сәйкестендірілген) түріктің “EKTAM MAKINE“ құю линиясы 1998 жылы орнатылған.
1998 жылдың басы мен 2006 жылдың I жартысында жалпы инвестиция көлемі 180,5 млн. Тенге құрады : өндірістік құрал – жабдыққа ─ 135 млн. Тенге; ғимаратқа,толық құрылысқа ─ 28 млн. Тенге; транспорт және басқаларына ─ 17,5 млн. Тенге .
Арақ және ликерарақ өнімдерін өндіру “Арақ және ликерарақ өнімдерін өндіру бойынша технологиялық өндірістік регламентіне сәйкес “ (ТР 10-04-03-09-88) және ГОСТ 12712 – бекітілген цехтар тәртібіне сәйкес нақты арақ атауларының техникалық инструкциясы бойынша жүзеге асыоылады.
Арақты өндіру процесі бірнеше цехтарға бөлінген кезекті сатылардан тұрады.
Тазалау цехында:
- Су мен спирттің араласын суды,спиртті сорттау чандарында насоспен (қатаң анықталған пропорциялар ) араластыру арқылы дайындау,купажирлеу.
- Дайын сорттарды қысымды тығыздыққа (емкость) айдау.
- Сорттарды құмды фильтр және көмірлі колонкалар арқылы кезекті фильтрациялау.
- Су- спиртті араласын керекті кондицияға дейін жеткізу(ингридиенттерді қосу,және суға дейінгі чандарда қажет болған жағдайда күштілікке жеткізу) жұмыстары жүргізіледі.
Арақ өндіру кезінде мұзды фильтрация тәсілі қолданылады.
Құю цехында өндірістік линияларда дайын арақты құю жүзеге асырылады.
Компанияның өнім өндіру зауытында Талғар спиртзауытының жоғары сапалы спирті пайдаланылады.Екінші маңызды ингридиент болып жоғары тұтынушылық қасиеті бар таудың ең таза суы табылады.Артезиандық жер астынан алынған су натрий-катиондық қондырғы және белсендірілген көмір колонкасында қосымша жұмсақтандыру процесінен өтеді,сонымен қатар қосымша кері-осмотикалық қондырғыда тазаланады,содан кейін бұл су өз құрамы бойынша ең сапалы болып саналады.
Зауытта жеке, аттестацияланған өндіріс зертханасы бар.Оның міндетіне өндірістің барлық сатыларында қажеті тесттер мен анализдер арқылы сапаға қатаң бақылау жүргізу кіреді. Зертхана барлық қажетті құрал-жабдықтармен (ені және мемлекеттік тексеріс сертификаты бар),іске асырылатын нормативті құжаттар мен техникалық әдебиеттер,сонымен қатар бүкіл шикі материалдарға сертификат және де қаптау тарасымен қамтылған. Зерхана штаты жоғары деңгейлі және көпжылдық тәжірибесі бар маманлардан тұрады.
Өндірісте қолданылатын басқа да қосындылар бар: 100% табиғи және зауыт зертханасында тексеруден өткен тау балы, прополис,бидай,арпа нандары,сұлу,фундук,өрік және сары кіш-міш.
2005 жылдың қыркүйек айына дейін ассортимент линейкасы мына атаулардан құралды:
- Арақтар:Пугасов, Польская, Пшеничная, Русская,Сибирская,Старая Площадь,Московская особая,Бриллиант,Золотое кольцо,Елшілік, Хлебная,
Форт Верный, Первенка,Казначейская.
- Ащы тұнбалар: Ерофеич,Старка,Петровская,Стрелецкая,Алатау,Самал Жел,Перцовая,Бальзам Казахский.
Алкоголь өнімдерін өндіретін компаниялар арасында бәсекенің жоғары деңгейде болуына байланысты Компания өз өнімінің сапасы мен сыртқы түрін өзгертуге шешім қабылдады.Сондықтан тұтынушылық қасиеттің және дәмдік қасиеттердің өзгеруіне байланысты жаңа бөтелке пішіні мен этикеткасын жасау туралы шешім қабылданды. Бұл өзгерістерге байланысты өнімге баға көтеріле бастады және ескірген брендтерді жаңа брендттерге ауыстыру қажеттілігі туды.
Соңғы жылдарда «Алматы Ликер-Арақ Зауыты» Акционерлік Қоғамы мынадай жетістіктерге қол жеткізді:
1996 жыл ─ Халықаралық мамандандырылған көрме – «Алматы қаласының шарап және ликерарақ өнімдерінің сайысы «. Жоғары сапа үшін Диплом ─ «Жетісу»арағы.
1998 жыл ─ Халықаралық көрме- жәрмеңке «Шарап- Арақ- Шылым» Сочи қаласы.»Старая Площадь» және «Пугасов « арақтарының жоғары сапасы үшін Қола медаль.
1999 жыл ─ Астана қаласының арақ және ликерарақ өнімдерінің республикалық дегустациялық сайысы.»Эверест « ,»Старая Плошадь» және «Пугасов» арақтарының жоғары сапасы үшін Алтын медаль,»Гвардейская» арағы — Қола медаль.
2005 жыл ─ «КазАлко» қолдауымен Астана қаласындағы алкоголь өнімдерінің республикалық көрме сайысы. «Первенка» арағының жоғары сапасы үшін Алтын медаль және «Казначейская» арағы – Күміс медаль.
2006 жыл ─ Москва қаласындағы «ПродЭкспо» Халықаралық жәрмеңкесі.»Калина Красная» арағы – Алтын медаль.
2006 жыл ─ Москва қаласындағы «ПродЭкспо» Халықаралық жәрмеңкесі.»Душистый Хмель» арағының өте жоғары сапасы үшін құрмет грамотасы.
2006 жыл ─ Москва қаласындағы «ПродЭкспо» Халықаралық жәрмеңкесі. «Любимый Город» арағы – Алтын медаль.
2006 жыл ─ Алматы қаласындағы «Шарап-2006» Қазақстан Халықаралық жәрмеңкесі. «Любимый Город» арағы – Алтын медаль.
2006 жыл ─ Алматы қаласындағы «Шарап-2006» Қазақстан Халықаралық жәрмеңкесі. «Калина Красная» арағы – Алтын медаль.
2006 жыл ─ Алматы қаласындағы «Шарап-2006» Қазақстан Халықаралық жәрмеңкесі. «Любимый Город Астана» арағы үшін Гран-При.
2006 жыл ─ Сочи қаласындағы Вино-Водка Халықаралық жәрмеңке көрмесі. «Калина Красная» арағы – Алтын медаль.
7.Өндірілетін өнімнің ассортименті.
2005 жылдың қазанында Компания Қазақстан нарығына «Русский Концерн»бренді аталған жаңа сауда маркаларын шығара бастады.Жаңа брендті арақтар Компанияның бұрыннан шығарылатын өнімдерінен және отандық,шетелдік фирмалардың өнімдерінен сапалы мінездемесімен,сәндендірілуімен айрықша ерекшеленеді.Өндіріске және өткізуге жаңа 7 арақ брендтері шығарылды.
- «Душистый Хмель» – таүдың табиғи балы мен прополис тұнбасын қосу арқылы;
- «Калина Красная»- сұлы нандарының тұнбасын қосу арқылы;
- «Ой, Мороз,Мороз « — тау облепиха тұнбасын қосу арқылы ;
- «Любимый Город» — бидай нандарын қосу арқылы;
- «Любимый Город Астана» – пісіп жетілген бидай және минералдарды қосу арқылы;
- «Любимый Город Алматы « — арпа нандарының тұнбасын қосу арқылы;
- «Любимый Город Москва « — фундук,өрік және сары кіш-міш тұнбаларының қосындысы арқылы.
Жаңа брендті қолдану Компанияның тактикалық және стратегиялық мақсаттарына қол жеткізүге мүмкіндік берді.
- Ақшалай және адам ресурстарын тиімді қолдану ─ өнімнің 1-2 артықшылығын қосу және барлық линейкасын жұмыс істету мүмкіндігі;
- Өнімнің кең ассортиментін ұсыну. Бұл әртүрлі бағалар сегментін өз қолына алу, жоғары көтерме сауданы ұсыну және сөрелерді өнімдермен толтыру.
- Жаңа суббрендтерді енгізу ─ жалпы атауы және сәндендірілуінің элементтері тез арада танылды.
- Нарықтың шектеулігіне байланысты өнім қозғалысы жоғары сату көлеміне ие бола алмайды.
2007 жылдың соңына дейін Компания келесі жаңа өнім түрлерін өндіріске қосуды жоспарлауда:
Арақтар: «Русская народная» (классикалық)
«Русская народная» (дәстүрлік)
«Русская народная» (оригиналды)
«Черный ворон»
Бренди: «Дар Востока»,
Коньяк: «Наурыз».
3-кесте.
|
Кәсіпорынның жұмыс істеу мерзімдері |
1959-1985 |
1985-1997 |
1997 |
1997-2000 |
2000-2003 |
2003-2005 |
2005-2006 |
|
1жұмыс ауысымындағы зауыттың өндірістік қуаттылығы,мың.бөт/жыл |
63 360
|
63 360 |
63 360 |
16 896 |
16 896 |
27 456 |
27 456 |
|
1жұмыс ауысымындағы зауыттың нақты қуаттылығы,мың.бөт/жыл |
63 360 |
38014-22176 |
12 672 |
11827,2 |
8 448 |
5 491,2 |
24 710,4 |
|
Зауыттың жұмыс істеу тиімділігі |
100 ℅ |
60-35℅ |
20 ℅ |
70 ℅ |
50 ℅ |
20 ℅ |
90 ℅ |
Өкінішке орай, зауыт тарихында тек қана өрлеу мен интенсивті даму ғана болған жоқ, сонымен қатар Компанияда тоқтап қалу кезеңдері де болды.Өндірістің бұндай төмендеуі және тоқтап қалулары жалпы антиалкогольді компаниялардың өткізілуі мен ескі менеджерлердің тиімсізділігімен түсіндіріледі.
8.Дамудың негізгі сатылары мен қайта құрылу.
4-кесте.
|
Қайта құрылу сатылары |
Қайта құрылу |
Қуаттылықты орнату |
Қайта құрылу қорытындылары |
Дайын өнімді шығару |
|
1959-1998 |
Ликерарақ өнімдерін шығару өндірісін кеңейтуге арналған құрал-жабдықтар сатып алу.
”Отечественная”5 линиясы
12 көмір колокаларын және 12құм фильтрлерін,бу шығару ”Аламбик” аппаратын ,сиропқайнату қазанын,колеровка фильтр- пресс ”Прогресс”,бөтелке жуу машиналарын (5 дана)орнату.
|
әр линия сағатына 6000 бөтелке |
|
Арақтар:Московская Особая,Польская,Русская Пшеничная,Сибирская Экстро,Золотое Кольцо. Ащы тұнбалар:Ерофеич,Старка,Самал,Петровская,Стрелецкая,Алатау,Жел,Перцовая,Бальзам Казахский. |
|
1993 ж. |
”Отечественная” 4 линиясының тозуына байланысты қайта монтаждау. |
әр линия сағатына 6000 бөтелке |
|
|
|
1995 ж. |
Қайта құру мен қайта жабдықтау |
|
Құюға жіберуде стеклобөтелкедегі конденсаттан сақтану,қыс мезгілінде әр түрлі температураларға байланысты болатын шынының сынуын азайту. |
|
|
1998 ж. |
”Отечественная” линиясын қайта құру және қосымша комплектайиялау,0,5 бөтелкеден 0,24 бөтелкеге құюға ауысу. |
Сағатына 3000 бөтелке |
|
Арақтар:Московская Особая,Польская,Русская Пшеничная,Сибирская Экстро,Золотое Кольцо.
Ащы тұнбалар:Ерофеич,Старка,Самал,Петровская,Стрелецкая,Алатау,Жел,Перцовая,Бальзам Казахский. |
|
1998 ж. |
«Ektam makine» линиясы(Турция) |
сағатына 5000 бөтелке |
|
Арақтар:Пугасов,Старая Площадь,Елшілік,Бриллиант Форт Верный Хлебная. |
|
2000 ж. |
«Сарториус»(Германия) фирмасының құю цехына фильтрін орнату. |
|
Дайын өнімнің сапасын жоғарылату. |
|
|
2001 ж. |
3 –линиялардың құю цехтарында СУАП бақылау қондырғыларын орнату,«КазАлкоЦентр» тапсырмасымен.
Акцизді маркаларды жабыстыру автоматын орнату.
Дайын өнімге термо орау автоматын орнату. |
|
|
Термо орамада дайын өнімді өткізу сыртқы түрі мен жеткізуді жақсартты. |
|
2003 ж. |
Тазарту цехындағы барлық трубалар ауыстырылды және суға дейінгі ликер бактары қара металдан даттанбайтын металға ауыстырылды. |
|
Дайын өнімнің сапасын жоғарылату. |
|
|
2004 ж. |
«EURO CLASS»линиясы(Италия) |
сағатына 5000 бөтелке |
|
Арақтар: Первенка,Казначейская. |
|
2005 ж. |
100л жаңа сиропқайнату қазандарын сатып алу және орнату.
Тазалау цехына өндірістік кондиционерлерін орнату.
Өз бетінше жабыстырылатын этикеткалар линиясын модернизациялау.
Құю цехын жөндеу: еден мен қабырға беттерін ауыстыру. |
Сағатына 5000 бөтелке |
|
Арақтар: Душистый Хмель,Калина Красная,Ой мороз,мороз,Любимый Город,Любимый Город Астана,Любимый Город Алматы,Любимый Город Москва. |
|
2006 ж.мамыр |
Өндірістік Тоңазытқыш қондырғысын орнату(мұзды фильтрациялау)
Бақылау маркасын жабыстырушы аппаратын сатып алу |
|
Дайын өнімнің сапасын жоғарылату. |
|
ІІ БӨЛІМ.
“АЛАЗ” АҚ- ң өндірістік – шауашылық қызметін талдау.
Тәуелсіздік жылдарында Қазақстанның спирт арақ саласы қазіргі таңда түрлі позициялардан бағалау болатын күрделі эволюциядан өтті. Нәтижелердің бірі- Қазақстан ТМД елдерінде ғана емес, сонымен қатар барлық континентте де орны бар. Сапалы алкогольді сусындарды өндірушілердің бірі болды.
2006 жылдың қаңтар-маусым айларында “КазАлко” Ассоцияциясының берілгені бойынша спирт пен алкогольді өнімдерді өндіру мен жеткізумен 154 өнеркәсіптік кәсіпорындар айналысты.
Қазіргі уақытта арақ өнімдерінің Қазақстан нарығында “АЛАЗ” АҚ-ң негізгі бәсекелестері графикте көрсетілген компаниялар болып табылады.
Егер арақ нарығын негізгі бәсекелестердің үлестері бойнша қарастыратын болсақ, 2006 жылдың бірінші жартысына нарықтың едәуір бөлігін “Көкшетауминводы” ЖШС – 17,9 %,екінші орында “Maximus” ЖШС (Ақтөбе қаласы)-12,3%, үшінші орында “Геом” ЖШС (Ақтөбе қаласы) – 10,7 %,және келесі болып “АЛАҚ” АҚ 6,3% табылады.
“Wimpex” ЖШС 5,8 %
“Вымпел GROUP” ЖШС 5,9 %
“АЛАҚ” АҚ 6,3%
“Геом” ЖШС 10,7% Басқалары 41,2%
“Maximus” ЖШС 12,3%
“Көкшетауминводы” ЖШС 17,9%
5-кесте Дайын өнімді өткізу(мың теңге)
|
№ |
Түрлері
|
2002 |
2003 |
2004 |
2005 1жарт. |
|
1 |
АЛВЗ 0,24 |
31 626 |
33 856 |
2 361 |
|
|
2 |
АЛВЗ водка 0,5 |
|
|
3 385 |
|
|
3 |
Бриллиант 0,24 |
42 251 |
26 034 |
2 264 |
|
|
4 |
Бриллиант 0,5 |
|
|
1 657 |
|
|
5 |
Городская 0,24 |
20 171 |
22 106 |
|
|
|
6 |
Дед 0,5 |
|
178 |
521 |
|
|
7 |
Добрый медведь |
|
190 |
146 |
|
|
8 |
Елшилик 0,24 |
14 891 |
8 942 |
2 577 |
4,00 |
|
9 |
Елшилик 0,5 |
|
|
1 458 |
|
|
10 |
Золотое кольцо 0,26 |
13 768 |
|
|
|
|
11 |
Заилийский Алатау коньяк |
2 063 |
|
|
|
|
12 |
Казначейская 0.5 |
|
|
24 444 |
0,33 |
|
13 |
Медведь шатун 0,5 |
|
176 |
88 |
|
|
14 |
Наурыз коньяк 0,5 |
|
|
3 398 |
|
|
15 |
Пшеничная 0,26 |
8 018 |
|
|
|
|
16 |
Пугасов 0,5 |
375 |
|
|
|
|
17 |
Первенка 0,24 |
|
|
1 063 |
|
|
18 |
Первека 0,5 |
|
|
61 901 |
|
|
19 |
Полтина |
38 764 |
67 302 |
2 490 |
|
|
20 |
Старая 0,5 |
|
177 |
88 |
|
|
21 |
Старая таганка 0,5 |
|
175 |
86 |
|
|
22 |
Старая площадь 0,5 |
4 016 |
|
|
|
|
23 |
Старая площадь 0,26 |
1 616 |
|
|
|
|
24 |
Степная 0,5 |
|
|
5 964 |
0,26 |
|
25 |
Степная 0,24 |
27 968 |
24 961 |
2 425 |
|
|
26 |
Столичная 0,26 |
27 055 |
|
|
|
|
27 |
Трактирная 0,5 |
|
180 |
86 |
|
|
28 |
Хлебная 0,5 |
|
|
4 974 |
0,33 |
|
29 |
Хлебная 0,24 |
|
8 761 |
1 917 |
|
|
30 |
Душистый хмель 0,5 |
|
|
53 949 |
89 063 |
|
31 |
Калина красная 0,5 |
|
|
55 874 |
96 541 |
|
32 |
Любимый город 0,5 |
|
|
31 114 |
21 494 |
|
33 |
Любимый город Алматы 0,5 |
|
|
19 172 |
7 219 |
|
34 |
Любимый город Астана 0,5 |
|
|
18 697 |
7 305 |
|
35 |
Любимый город Москва 0.5 |
|
|
18 988 |
3 165 |
|
36 |
Ой, мороз, мороз 0,5 |
|
|
64 258 |
122 205 |
|
37 |
Эверест 0,26 |
16 123 |
|
|
|
|
38 |
Вода питьевая |
|
|
10 |
|
|
39 |
Копии сертификата качества |
|
|
338 |
16 |
|
|
Барлығы |
248 705 |
193 038 |
385693 |
347 013 |
Негізгі тұтынушылар туралы мәлімет.
“АЛАЗ” АҚ өндірістік компания болып табылады.“АЛАЗ” АҚ өнімдерін Қазақстанның арақ нарығында “РусКонКоммерц” ЖШС дистрибьюторлық компаниясы арқылы жылжыту мен сату жүзеге асырылады. “РусКонКоммерц” ЖШС дистрибьюторлық компаниясы Қазақстанның 18 аймақтарын қамтамасыз етеді. Берілген аймақтарда “РусКонКоммерц” қызметі сауда өкілдері арқылы жүзеге асырылады.
“АЛАЗ” АҚ өнімдерін “РусКонКоммерц” ЖШС дистрибьюторлық компаниясың сату аймақтары арасында келесі түрде көрінеді:
Алматы – 27,94 %
Талдықорған – 5,11%
Қостанай – 1,12 %
Шымкент – 11,09 %
Қарағанды – 13,19 %
Ақтау – 4,98 %
Астана – 5,98 %
Өскемен – 6,75 %
Ақтөбе – 1,99 %
Атырау – 2,26 %
Петропавл – 1,20 %
Тараз – 5,85 %
Семей – 3,13 %
Қызылорда – 1,04 %
Көкшетау – 0,41 %
Орал – 3,98 %
Павлодар – 2,98 %
Егер “РусКонКоммерц” ЖШС – ң сатуларын брендттер арасында қарастырсақ, онда сатулардың негізгі үлесін “Песни” сериясының өнімдері құрайды.
Брендттер бойынша сатулардың үлестері
Қазіргі уақытта компания Қазақстанның 19 аймағында сапалы дистрибьюцияны жүзеге асырып отыр.
Өндіріс натуралды түрде төмендегідей болады:
|
№ |
Атаулары |
Өндірілген өнім (мың дал) |
|
1 |
“Көкшетауминводы” ЖШС |
423,2 |
|
2 |
“Maximus” ЖШС |
289,1 |
|
3 |
“Геом” |
251,8 |
|
4 |
“АЛАЗ” АҚ |
146,5 |
|
5 |
“Вымпел Group” ЖШС |
140,3 |
|
6 |
“Wimpex” ЖШС |
137,6 |
|
7 |
Басқа өндірушілер |
971,5 |
|
|
Барлығы |
2630,0 |
Жалпы алғанда 2005 жылы нарықта арақты өндіру көлемі 2004-ші жылмен салыстырғанда 33,4 мың далға, соның ішінде “Көкшетауминводы” ЖШС , “Maximus” ЖШС, “Вымпел Group” ЖШС, “Шалқар-2000”, “Eagle LLP” және “АЛАЗ” АҚ арақ өнімінің өндірісі артты.
2005 жылдың қараша айында “РусКонКоммерц” арқылы нарыққа шыққаннан бастап “АЛАЗ” АҚ – ң сатулардың көлемі өсуде және 2009 жылға дейін компания нарықтағы үлесін арттыруға мақсат қойды.
Егер арақ нарығын шартты түрде келесідей 5 сегментке бөлсек:
|
І сегмент |
200 теңгеге дейін |
|
ІІ сегмент |
200 теңгеден 400 дейін |
|
ІІІ сегмент |
400 теңгеден 600 дейін |
|
ІV сегмент |
600 теңгеден 1000 дейін |
|
V сегмент |
1000 теңгеден жоғары |
Онда “АЛАЗ” АҚ – ң өнімін 2 сегменттен көруге болады.
ІІ сегментте “Песни” атты сериалы арақтармен “Калина красная”, “Душистый хмель”, “Ой, мороз, мороз” атты 3 тауар белгілерімен.
ІІІ сегментте “Любимый город” атты сериалы арақтармен “Любимый город”, “Любимый город — Астана”, “Любимый город — Алматы”, “Любимый город — Москва” атты 4 тауар белгілерімен.
“РусКонКоммерцтің” басты бәсекелестері келесілер болып табылады:
ІІ сегментте (200-400 тенге) “Maximus” ЖШС компаниясы (Ақтөбе) ТД Смирновтың лицензиясы бойынша “Смирнов” тауарлы белгісімен; “Realma” ЖШС компаниясы “Царская” атты тауар белгісімен; “Wimpex” ЖШС компаниясы “Парламент”,“Славянка”,“Wimpex” атты тауар белгілерімен; “Winemaster БН винзавод” ЖШС компаниясы (Шамалған ауылы) “Калинка” атты тауар белгісімен; “Вымпел Груп” ЖШС компаниясы “Полтина”,“Первак” атты тауар белгілерімен; “Медвед Компани LLP (URSUS)” “Медведь” атты тауар белгісімен.
ІІІ сегментте (400-600 тенге) “Maximus” ЖШС компаниясы (Ақтөбе) ТД Смирновтың лицензиясы бойынша “Смирнов” тауар белгісімен; “Realma” ЖШС компаниясы “Царская” “Императорская” атты тауар белгілерімен; “Бахус” АҚ компаниясы (Алматы)“Достар” тауар белгісімен; “Вымпел Груп” ЖШС компаниясы “Мороз и солнце” тауар белгісімен.
2009 жылдың аяғына дейін компания 230-239 баға сегментінде перспективаларға жетіп және осы нишада жоғарғы сату көлеміне жетулеріне сенімді болып және де нарыққа жаңа брендттерді шығару арқылы нарықтағы үлесін арттыруды мақсат қойып отыр.
Кәсіпорынның технико- экономикалық көрсеткіштері.
6- кесте
|
№ |
Көрсеткіштер |
Өлшем бірлігі |
Өткен жыл |
Есепті жыл |
Ауытқу |
|
|
(+;-) |
% |
|||||
|
1 |
Өткізілген өнім көлемі |
Мың тг. |
193038 |
385684 |
192646 |
199,8 |
|
2 |
Өткізілген өнімнің өзіндік құны |
Мың тг. |
158300 |
311091 |
152791 |
196,5 |
|
3 |
Жалпы табыс |
Мың тг. |
34738 |
74593 |
39855 |
2 есе |
|
4 |
Кезең шығындары |
Мың тг. |
25951 |
63932 |
37981 |
2 есе |
|
5 |
Негізгі қызметтен түскен табыс |
Мың тг. |
8787 |
10661 |
1874 |
121,3 |
|
6 |
Негізгі емес қызметтен түскен табыс |
Мың тг. |
28883 |
7366 |
-21517 |
25,5 |
|
7 |
Салыққа дейінгі жиынтық табыс |
Мың тг. |
37670 |
18027 |
-19643 |
47,8 |
|
8 |
Таза табыс |
Мың тг. |
26369 |
31957,9 |
55889 |
121,2 |
|
9 |
Өткізілген өнімнің 1теңгесіне келетін шығындар |
Тг. |
0,95 |
0,97 |
0,02 |
102,1 |
|
10 |
Өнімнің рентабелділігі |
% |
14,3 |
8,5 |
— 5,8 |
|
|
11 |
Сату рентабелділігі |
% |
13,7 |
8,3 |
— 5,4 |
|
|
12 |
Өндіріс рентабелділігі |
% |
5,2 |
3,7 |
— 1,5 |
|
|
13 |
Жұмыскерлер саны |
Адам |
127 |
130 |
3 |
|
|
14 |
Соның ішінде жұмысшылар саны |
Адам |
112 |
115 |
3 |
|
|
15 |
1 жұмыскердің еңбек өнімділігі |
Мың тг. |
1520 |
2967 |
1447 |
195,2 |
|
16 |
1 жұмысшының еңбек өнімділігі |
Мың тг. |
1723,5 |
3353,7 |
1630,2 |
194,6 |
|
17 |
Жұмыскерлердің еңбекақы қоры |
Мың тг. |
45720 |
49140 |
3420 |
107,4 |
|
18 |
Соның ішінде жұмысшылардың еңбекақы қоры |
Мың тг. |
33690 |
37250 |
3660 |
110,8 |
|
10 |
1 жұмыскердің орта айлық еңбекақысы |
Тг. |
30000 |
31500 |
1500 |
105 |
|
20 |
1 жұмысшының орта айлық еңбекақысы |
Тг. |
25000 |
27000 |
2000 |
108 |
|
21 |
Негізгі құралдардың орташа жылдық құны |
Мың тг. |
502385 |
854560 |
351975 |
170,1 |
|
22 |
Айналым құралдардың орташа жылдық құны |
Мың тг. |
3500 |
6700 |
3200 |
191,4 |
|
23 |
Қор қайтарымдылығы |
Мың тг. |
0,4 |
0,4 |
0 |
100 |
|
24 |
Қор сыйымдылыңы |
Тг. |
2,6 |
2,2 |
0,4 |
84,6 |
|
25 |
Қормен қарулану |
Мың тг. |
19,3 |
13,4 |
5,9 |
69,4 |
Өткізілген өнім көлемі. Әрине өнімді өткізу ол кәсіпорынның шығарылған өнімінің ең соңғы кезеңі деп айтсақ та болады және ол кәсіпорын үшін өте маңызды. Бұл өткізу жұмысының әсері оның цехтарынан түскен табыстарын талдауда және басқа да қаржы көрсеткіштерінде байқалады. Яғни, өнімді өткізуден түскен табыс 2004 жылға қарағанда, 2005 жылы 385684 теңге болып, 192646 теңгеге артып, 199,8 % болды.
Өткізілген өнімнің өзіндік құны. Бұл кәсіпорын жұмысының қалай жүріп жатқанын сипаттайтын көрсеткіш, яғни бұдан кәсіпорынның қаржылық жұмысы, өндіріс жұмысының кеңдігі, шаруашылық субьектілерінің қаржылық деңгейін көруге болады. Жалпы алғанда өнімнің өзіндік құны 2005 жылы, 2004 жылға қарағанда 152791 теңгеге жоғарылады.
Жалпы табыс. Жалпы табыстың сомасы 2004 жылы 2005 жылмен салыстырғанда 39855 теңгеге яғни 2 есе өскен.
Кезең шығындары. Бұл көрсеткіш жалпы шығындар өнімді өткізугн кеткен шығындар, бағамның ерекше шығындары кіреді.Осылардың қосындысы кезең шығындарын береді және есепті жылы 37981 теңгеге өсті.
Салыққа дейінгі жиынтық табыс. 2005 жылы 2004 жылмен салыстырғанда 19643 теңгеге кеміді.
Таза табыс. Бұл көрсеткішті есептеу үшін таза табыс сомасына, жалпы табыс, салық, табыс салығы кіреді. Осы 2005 жылы табыс 121,2 %-ға артты немесе 31957,9 құрады, яғни 55889 теңгеге артқан.
Сату рентабелділігі. Есепті жылы бұл көрсеткіш 5,4-ке төмендеген.
Өндіріс рентабельділігі. Бұл көрсеткіш кәсіпорын өндірісінің нәтижелілігін есептеуде қолданылады. Ол өндірістегі бір теігеден алынған пайданы көрсетеді. Өндіріс рентабелділігі, яғни пайдалылығы 1,5 теңгеге кеміген.
Жұмыскерлердің еңбек өнімділігі. Бұл көрсеткіш кәсіпорын қызметінің нәтижелілігін көрсететін маңызды көрсеткіш. Бұл көрсеткіш бір адамның орташа жылдық өнім өндіру көлемін көрсетеді. 2005 жылы 1447 теңгеге немесе 195,2% артқан,ал соның ішінде жұмысшылардың еңбек өнімділігі 1630,2 теңгеге немесе 194,6 % артты.
Негізгі құралдардың орташа жылдық құны. Бұл көрсеткіш кәсіпорынның орналасқан жері, мекемесі, тасымалдайтын көлігі мен құрал- жабдықтары жатады. Бұлардың қосындысы негізгі құралдардың орташа жылдық құнын құрайды.Бұл көрсеткіш есепті жылы 351975 теңгеге артты.
Қор қайтарымдылығы. Негізгі өндірістік қорларды пайдаланудағы жалпы көрсеткіш ретінде, кәсіпорынның қайтарым нәтижелілігін көрсетеді. Бұл көрсеткіш 2005 жылы 100 %- ға жоғарылаған, бұл көрсеткіштің неғұрлым жоғары болғаны жақсы. Есептеу формуласы: қор қайтарымдылығы = өткізілген өнім көлемі / негізгі құралдардың орташа жылдық құны.
Қор сыйымдылығы. Бұл көрсеткіш қор қайтарымдылығына кері көрсеткіш болып табылады. Оның қасиеті осыда,оның алымын бірнеше бөлек цех және құрал- жабдықтарды топтарға бөліп тастауға болады. Бұл техникалық өндірістік учаскелеріне днген жерін, қор пайдаланудағы жалпы көрсеткішін анықтауға мүмкіндік береді. Қор сыйымдылығы есепті жылы 0,4 теңгеге немесе 84,6%- ға артқан. Қор сыйымдылығы = негізгі құралдардың орташа жылдық құны / өткізілген өнім көлемі.
ІІІ БӨЛІМ
“АЛАЗ” АҚ – ң қаржылық – экономикалық қызметін талдау.
- Активтер.
1.1 Материалдық емес активтер.
2006 ж.1 шілдесіндегі “АЛАЗ” АҚ-ң амортизация бойынша материалдық емес активтердің құны 50139 тг. Құрады. “АЛАЗ” АҚ-ң материалдық емес активтері “Бағдарламалық қамтамасыз етілуі” тобымен ұсынылған. Топтың пайдаланылу мерзімі 6-7 жыл.
Материалдық емес активтері құнның біркелкі амортизация әдісімен пайдаланылу мерзімі бойынша есептеледі.
1.2 Негізгі құралдар.
7- кесте
Материалдық емес активтердің құрамы(теңге)
|
Түрлері
|
2003
|
2004
|
2005 ж.1 жарты жылдығы |
|||
|
Батапқы қалдық құны
|
Келіп түскені
|
Амортизация
|
Соңғы қалдық құны
|
|||
|
1С Бухгалтерия №XIII01278
|
|
46956
|
46956
|
0
|
5635
|
41321
|
|
Бағдарламалық қамтамасыз етілуі №XІІІ1280
|
30085 |
15907 |
15907 |
0 |
7089 |
8818 |
|
Барлығы:
|
30085 |
62863 |
68863 |
0 |
12724 |
50139 |
Негізгі құралдар “АЛАЗ” АҚ-ң материалдық-техникалық базасын құрайды және өндірістік әлеуеттің маңызды элементі болып табылады. Сондықтан Компанияның шаруашылық қызметінің тиімділігін көтерудің маңызды шарты негізгі құралдардың сақталуын қамтамасыз етілуі және оларды рационалды пайдаланылуы болып табылады.
2006 ж.1 шілдесіне Компанияның негізгі құралдарға салынған инвестициялар көлемі 765 736 мың.тг. құрады.
Негізгі құралдардың құрамы (млн.тг) 8-кесте
|
Түрі |
Жер |
Ғимараттар мен құрылғы-лар |
Машиналар мен құрал-жабдықтар |
Көлік |
Басқа да негізгі құралдар |
Барлығы |
||
|
Бастапқы құны |
_ |
|
|
|
|
|
||
|
2004ж. 31желт. |
334623 |
16120 |
125246 |
13131 |
3188 |
502385 |
||
|
Келіп түскені |
|
|
5444 |
|
1038 |
7675 |
||
|
Қайта бағалау |
344854 |
|
|
|
|
344854 |
||
|
Шығыс |
|
|
1576 |
|
|
1576 |
||
|
2005ж. 31 желт. |
679477 |
16120 |
129139 |
13131 |
4226 |
854560 |
||
|
Келіп түскені |
|
|
5934 |
|
980 |
6914 |
||
|
Қайта бағалау |
|
|
|
|
|
|
||
|
Шығыс |
|
|
41 |
651 |
15 |
707 |
||
|
Жинақ-талған аморт.
|
|
|
|
|
|
|
||
|
2004ж.31 желт. |
_ |
7449 |
60364 |
9665 |
2089 |
79567 |
||
|
Саналғаны |
|
1227 |
17439 |
960 |
561 |
20187 |
||
|
Шығыс |
|
|
242 |
306 |
|
548 |
||
|
2005ж.31 желт. |
_ |
8568 |
68604 |
10261 |
2621 |
90054 |
||
|
Саналғаны |
|
559 |
4173 |
447 |
168 |
5347 |
||
|
Шығыс |
|
|
|
372 |
|
372 |
||
|
Қалдық құны |
|
|
|
|
|
|
||
|
2004ж.31 желт. |
334623 |
8671 |
64882 |
3466 |
1099 |
422818 |
||
|
2005ж.31 желт. |
679477 |
7552 |
60535 |
2870 |
1065 |
764506 |
||
2005 ж. 31 желт. ЖШС “Экспортно – оценочный центр” (Экспорттық бағалау орталығы) нарықтық құнға келтіру мақсатымен жер учаскелерін бағалау жұмыстарын жүргізді. Бағалауға дейінгі мүліктің жалпы сомасы 664 854 мың.тг. Нарықтық бағаны анықтау үшін жер учаскесін қайта бағалауда сатылымдардың салыстырмалы талдау әдісі қолданылды.
9 — кесте
Жердің және құйылу үшін арналған жабдықтардың қалдық құны 01.07.2005.
|
Негіз-гі құрал-дар тобы |
Енгізілу уақыты |
Бастапқы құны |
Жерді қайта бағалау, нег.құрал. қымбат-тауы (2004ж.) |
Жерді қайта бағалау, нег.құрал. қымбаттауы (2005ж.) |
Қолдан. бастап тозуы |
Қалдық құны |
|
Жер |
28.01.2004 |
14623726,24 |
320000000,00 |
_ |
0 |
679477190,00 |
|
Құйылу үшін құрал-жабд. |
07.10.2004 |
34588983,00 |
1087450,00 |
261172,60 |
3924338,25 |
35545226,35 |
Негізгі құралдардың қымбаттауы жабдықтардың құрал саймандармен қамсыздандырылуы арқылы болды. Бұл негізгі құралдардыі пайдалану мерзімін ұзаруына және сапасының жақсаруыны әкеледі.
1.3 Аяқталмаған өндіріс.
2006 ж.1 шілдесінде “АЛАЗ” АҚ аяқталмаған өндірістің 12 467 388 сомасын құрайтын 1 объектісі бар. Купаждық цехтың құрылысы – жаңа құрал жабдықтардың алынуымен байланысты купаждық бөлімнің кеңейтілуі және арақ өндірісінің артылуы мақсатымен қосымша алынды:
1- ші қабатта орналстырылған:
- 1 танк, 5000 дал сыйымдылығымен және 1500 резервуар сыйымдылығымен;
2- ші қабатта орналастырылған:
- 2 танк,950 және 1000 дал сыйымдылығымен және 1 купаждық танк 750 сыйымдылығымен;
3 — ші қабатта орналастырылған:
- 2 резервуар, 5000 және 1000 дал сыйымдылығымен.
Қаржылық нәтижелер.
- Қаржылық нәтижелердің анализі.
1.1 Өнім өткізудің көлемі.
2005 ж.дайын өнімді өткізу 2004 ж. қарағанда 2 есеге артты.2005 ж. I жарты жылының ққорытындысы бойынша сату көлемі 347013879 тг.Осылайшй компанияның болжамы бойынша сату көлемі 2005 ж.салыстыр5анда 2,5 есеге артты.
2003 жылдан 2005 жылға дейін АҚ-ң өндірілген өнімдердің ассортименті 30- дан астам түрлерін құрады, бірақ “АЛАЗ” АҚ-ң өнімдерін нарыққа жылжытылуын қамтамасыз ететін “РусКонКоммерц” ЖШС дистрибьюторлық компаниясымен келісім шартқа отырғаннан кейін , Акционерлік қоғам өзінің мақсатты тобын кеңейтті.
1.2 Эмитенттің меншікті капиталы
АҚ- ң меншікті капиталы 31.06.2005 ж. 570 057 474 (бес жүз жетпіс миллион елу жеті мың төрт жүз жетпіс төрт ) теңге құрайды.
10-кесте Меншікті капитал
|
|
2003 |
2004 |
2005 |
31.06.05. |
|
|
Шығарылған капитал |
60 089 000 |
60 089 000 |
60 089 000 |
60 089 000 |
|
|
Қайта бағалау резерві |
|
320 000 000 |
664 853 464 |
664 853 464 |
|
|
Бөлінбеген табыс(жабылмаған залал) |
(-)265 932 371 |
(-)241 804 736 |
(-)238 072 385 |
(-)154 884 990 |
|
|
Есепті жылдың табысы |
(-)8 862 943 |
24 127 635 |
3 884 121 |
83 187 395 |
|
|
Меншікті капитал барлығы |
(-)205 843 371 |
138 284 264 |
486 870 079 |
570 057 474 |
|
1.3 Табыстың құрылымы және соңғы 3 жылдың шығындары.
Табыстың құрылымы(мың теңге)
|
№ |
Өнім түрлері |
2003 |
2004 |
2005 |
|||
|
Бөтелке |
сомасы |
Бөтелке |
сомасы |
Бөтелке |
сомасы |
||
|
1 |
Дайын өнім арақ |
6 262 |
248 706 |
5 048 |
193038 |
3494 |
385684 |
|
2 |
Негізгі қызметтен түскен табыс барлығы |
6 262 |
248 706 |
5 048 |
193038 |
3494 |
385684 |
|
3 |
Негізгі емес қызметтен емес түскен табыс |
|
28 790 |
|
28 883 |
|
7366 |
|
|
Барлығы: |
6 262 |
277 496 |
5 048
|
221921 |
3494 |
393050 |
Шығындар құрылымы (мың теңге)
|
№ |
Шығындар |
2003 |
2004 |
2005 |
|||
|
Сомасы |
Үлес салмағы |
Сомасы |
Үлес салмағы |
Сомасы |
Үлес салмағы |
||
|
1 |
Өнімді өтк.өз.құны |
239 895 |
83,77% |
158 300 |
80,03% |
311 091 |
79,94% |
|
2 |
Жалпы және әкімшілік шығындар |
27 556 |
9,62% |
24 158 |
12,21% |
38 038 |
9,77% |
|
3 |
Өнім өткізуге кеткен шығындар |
2 832 |
0,99% |
1 793 |
0,91% |
1 252 |
0,32% |
|
4 |
Сыйақы түріндегі шығындар |
8 889 |
3,1% |
— |
0 |
24 642 |
6,33% |
|
5 |
Негізгі қызмет барлығы |
279 172 |
9,3% |
184 251 |
100% |
375 023 |
96,37% |
|
6 |
Негізгі емес қызмет |
7 187 |
3% |
13 543 |
7% |
14 139 |
4% |
|
|
Барлығы: |
286 359 |
100% |
197 794 |
100% |
389 162 |
100% |
1.4 Коэффициенттер
Коэффициенттер
|
Көрсеткіштер
|
01.07.2005.
|
01.01.2005. |
01.01.2004. |
|
Өтімділік |
|
|
|
|
Ағымдағы өтімділік коэф. |
0,78 |
0,93 |
0,68 |
|
Жедел өтімділік коэф. |
0,46 |
0,48 |
0,23 |
|
Абсолюттік өтімділік коэф. |
0,0034 |
0,03 |
0,01 |
|
Қаржылық тұрақтылық және төлемқабілеттілік |
|
|
|
|
Дербестік коэф.(автономия) |
0,41 |
0,40 |
0,25 |
|
Қаржыландыру коэф. |
0,68 |
0,67 |
0,34 |
|
Левередж |
1,46 |
1,48 |
2,96 |
|
Пайдалылық |
|
|
|
|
Сату рентабльділігі |
13,7% |
13,7% |
8,3% |
|
Активтер рентабльділігі |
5,93% |
0,32% |
4,41% |
|
Меншікті капиталдың рентабльділігі |
14,59% |
0,80% |
17,45% |
|
Сату көлемінің табысы |
25,03% |
19,34% |
18,00% |
|
Іскерлік рентабльділігі |
|
|
|
|
Активтердің рентабльділігі |
0,25 |
0,32 |
0,35 |
|
Меншікті капиталдың айналымдылығы |
0,61 |
0,79 |
1,40 |
Өтімділік коэффициенті Компанияныңың өз міндеттемелерін, кезінде орындау қабілеті. Өтімділік дәрежесі оңай өткізілетін активтердің үлес салмағымен, несиелерді жедел жұмылдыру мүмкіндігімен, актив пен пассивтің мерзімдері бойынша тепе-теңдігімен өткізу,сату,нақты ақшаға айналдыру жеңілдігімен сипатталады. Сонымен бұл көрсеткіш компанияның төлемқабілеттелігін анықтайды. Абсолютті өтімділік коэффициентінің оптималды мөлшері 0,2 — 0,25. Ал бұл компанияның осы көрсеткішін қанағаттанарлық деп айтуға болады. Абсолюттң өтімділік компанияның ақша қаражаттары мен қысқа мерзімді қаржы салымдарының банктердің қысқа мерзімді несиелері мен кредиторлық қарыздарының қатынасына тең. Дербестік коэффициенті активтегі меншікті капиталдың үлесін көрсетеді, яғни осы коэффициентке қарағанда компанияның осы көрсеткішінің өсуін байқауға болады. Қаржыландыру коэффициенті міндеттемедегі меншікті капиталдың үлесін көрсетеді. Левередж кері арақатынасты көрсетеді,бұл көрсеткіштің өзгеруі де жақсы болып тұр.
Егер компанияның пайдалылығын қарасақ, рентабльділік көрсеткіштері біркелкі емес қорытындыларды көрсетіп тұр. 2004 ж. Аяғында көрсеткіштер жоғарғы деңгейде болды,ал келесі жылы оладың төмендеуі байқалады. Бұл 2005 ж-ң пайыдзық төлемдермен әкімшілік шығындардың өсуімен байланысты, бірақ 2006 ж.І жарты жылдығында бұл көрсеткіштің жақсару тенденциясы байқалды. Сату рентабльділігінің коэффициентіне қорытынды жасасақ 6 айдағы пайда жақсы белгі көрсетіп тұр.
Сату көлемінің табыстылығы өткізуден түскен табыстың жалпы табыстағы үлесін көрсетеді, бұл негізінен өндірістегі жағдайды нақты көрсетеді және бұл көрсеткіш компанияның өнімнің өзіндік құнын төмендетуге іс әрекет жасауға әсерін тигізеді. Компанияның іскерлік белсенділігі жақсарып келеді. Осылайша активтердің айналымдылығы 2003- 2004 ж. бірқалыпты деңгейде 0,32 — 0,35, ал 2005 ж. І жарты жылдығында 0,25 құрады.
- Пассивтер
2.1 Акционерлік капитал
Акционерлік қоғамның жарғылық капиталы 60 089 000, оның 585 713 данасы жай акциялар, номиналдық өұны 100(жүз) теңге, және 15 177 дана артықшылығы бар акциялар, номиналдық құны 100(жүз) теңге, бұл акциялар Акционерлік қоғамдағы акциялар арасында орнатылған және түгелдей төленген.
2.2 Қарыздар.
|
Қарыз- дар |
2002 |
2003 |
2004 |
2005 |
||||
|
Сома-сы |
Үлес салма-ғы |
Сома-сы |
Үлес салма-ғы |
Сома-сы |
Үлес салма-ғы |
Сома-сы |
Үлес салма-ғы |
|
|
Ұзақ мерзімді несие-лер |
268249 |
100% |
225733 |
100% |
233079 |
62% |
17298 |
4% |
|
Қысқа мерзімді несие-лер |
0 |
0 |
0 |
0 |
140041 |
38% |
450851 |
96% |
|
Барлы-ғы |
268249 |
100% |
225733 |
100% |
373120 |
100% |
466149 |
100% |
Отчет о движении денег
(Прямой метод)
За год
Наименование организации
Юридический адрес
Отрасль (вид деятельности)
Организационно – правовая форма
Валюта, тыс. тенге.
|
№ |
Наименование показателей |
Код строки |
За предыдущий период |
За отчетный период |
|
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
|
Движение денег от операционной деятельности |
||||
|
1. |
Поступление денег: |
100 |
|
|
|
— поступление денег от реализации готовой продукции (товаров,работ, услуг) |
110 |
193038 |
385684 |
|
|
— авансы, полученные под поставку готовой продукции (товаров, работ, услуг) |
120
|
12387 |
12387 |
|
|
2. |
Выбытие денег: |
200 |
|
|
|
— выплаты поставщикам и подрядчикам |
210 |
150536 |
271112 |
|
|
— выплаты по заработной плате и пр. |
230 |
1078 |
4311 |
|
|
— расчеты по налогам и другим обязательным платежам в бюджет |
250 |
_ |
17579 |
|
|
— выплата вознаграждений |
260 |
36603 |
39876 |
|
|
Движение денег от финансовой деятельности |
||||
|
1. |
Поступление денег в результате: |
500 |
|
|
|
— получения банковских займов |
520 |
— |
297000 |
|
|
2. |
Выбытие денег в результате: |
600 |
|
|
|
— выплаты дивидендов |
630 |
26352 |
172343 |
|
Отчет о доходах и расходах
За год
Наименование организации
Юридический адрес
Отрасль (вид деятельности)
Организационно – правовая форма
Валюта, тыс. тенге.
|
№ |
Наименование показателей |
Код строки |
За предыдущий период |
За отчетный период |
|
1. |
Доходы от реализации готовой продукции(товаров,работ,услуг) |
100 |
193038 |
385684 |
|
2. |
Себестоимость реализованной готовой продукции(товаров,работ,услуг) |
200 |
158300 |
311091 |
|
— материальные затраты |
210 |
— |
— |
|
|
— затраты на оплату труда |
220 |
— |
— |
|
|
— отчисления на страхование |
230 |
— |
— |
|
|
— износ основных средств |
240 |
— |
— |
|
|
— прочие затраты |
250 |
— |
— |
|
|
3. |
Валовый доход(стр.100-200) |
300 |
34738 |
74593 |
|
4. |
Расходы периода, всего, в том числе: |
400 |
25951 |
63932 |
|
— общие и административные расходы |
410 |
24158 |
38038 |
|
|
— расходы по реализации |
420 |
1793 |
1252 |
|
|
— расходы на выплату вознаграждений |
430 |
— |
24642 |
|
|
5. |
Доход (убыток) от основной деятельности (стр.300-400) |
500 |
8787 |
10661 |
|
6. |
Доход (убыток) от неосновной деятельности |
600 |
28883 |
37366 |
|
7. |
Доход (убыток) от обычной деятельности до налогообложения (500+600) |
700 |
37670 |
48027 |
|
8. |
Корпоративный подоходный налог |
800 |
11301 |
5408,1 |
|
9. |
Доход (убыток) от обычной деятельности после налогообложения (стр. 600-800) |
900 |
26369 |
31957,9 |
|
10. |
Доход (убыток) от чрезвычайных ситуаций |
1000 |
_ |
_ |
|
11. |
Чистый доход (убыток) |
1100 |
26369 |
31957,9 |
Бухгалтерский баланс
За финансовый год
С г. по г.
Наименование организации
Юридический адрес
Отрасль (вид деятельности)
Орган управления государственным имуществом
Организационно – правовая форма
Валюта, тыс. тенге.
|
Активы |
Код счета |
Код строки |
На начало отчетного периода |
На конец отчетного периода |
|
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
|
І. ДОЛГОСРОЧНЫЕ АКТИВЫ |
|
|
2004 |
2005 |
|
1.Нематериальные активы |
|
010 |
30085 |
62863 |
|
2. Основные средства |
|
030 |
502385 |
854560 |
|
2.1. Земля |
121 |
031 |
334623 |
679477 |
|
2.2. Здания и сооружения |
122 |
032 |
16120 |
16120 |
|
2.3. Машины и оборудования |
123 |
033 |
125246 |
129139 |
|
2.4. Транспортные средства |
124 |
034 |
13131 |
13131 |
|
2.5. Прочие основные средства |
125 |
035 |
3188 |
4226 |
|
2.6. Незавершенное строительство |
126 |
036 |
10077 |
12467 |
|
ІІ. ОБОРОТНЫЕ АКТИВЫ |
|
|
|
|
|
1. Товарно — материальные запасы |
|
080 |
|
|
|
1.1 Материалы |
201-208 |
081 |
7383 |
2390 |
|
Пассивы |
|
|
|
|
|
Собственный капитал и обязательства |
Код счета |
Код строки |
На начало отчет-ного периода |
На конец отчет-ного периода |
|
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
|
І. СОБСТВЕННЫЙ КАПИТАЛ |
||||
|
1. Уставный капитал |
501-503 |
120 |
60089 |
60089 |
|
2. Неоплаченный капитал |
511 |
130 |
137662370,3 |
485907069,1 |
|
3. Изъятый капитал |
521 |
140 |
|
|
|
4. Дополнительный оплаченный капитал |
531 |
150 |
— |
— |
|
5. Дополнительный неоплаченный капитал |
|
160 |
— |
— |
|
5.1. Дополнительный неоплаченный капитал от переоценки основных средств |
541 |
161 |
— |
— |
|
5.2. Дополнительный неоплаченный капитал от переоценки инвестиций |
542 |
162 |
— |
— |
|
5.3. Дополнительный неоплаченный капитал от переоценки прочих активов |
543 |
163 |
— |
— |
|
6. Резервный капитал |
551- 552 |
170 |
320000 |
664853,5 |
|
7. Нераспределенный доход (непокрытый убыток) |
|
180 |
241804,7 |
238072,4 |
|
7.1 Нераспределенный доход (непокрытый убыток) отчетного года |
561 |
181 |
24127,6 |
3884,1 |
|
7.2 Нераспределенный доход (непокрытый убыток) предыдущих лет |
562 |
182 |
— |
— |
|
ИТОГО СОБСТВЕННЫЙ КАПИТАЛ(СТР.120+130+140+150+160+170+180) |
|
190 |
138284264 |
486870079 |
|
ІІ. ДОЛГОСРОЧНЫЕ ОБЯЗАТЕЛЬСТВА |
|
|
|
|
|
Долгосрочная кредиторская задолженность. |
|
100.38. 029 |
225733 |
233079 |
|
ІІІ. Краткосрочные обязательства |
|
|
|
|
|
Краткосрочная кредиторская задолженность |
|
100.38.024 |
0 |
140040 |
Расходы по оплате труда
За год
Наименование организации
Юридический адрес
Отрасль (вид деятельности)
Организационно – правовая форма
Валюта, тыс. тенге.
|
№ |
Наименование |
Код строки |
2004 год |
2005 год |
|
1. |
Заработная плата работников, всего в том числе: |
100.10.001 |
|
|
|
|
— производственных рабочих |
|
25000 |
27000 |
|
|
— общего и административного персонала |
|
35000 |
36000 |
|
2. |
Другие расходы по оплате труда, всего в том числе: |
100.10.003 |
|
|
|
|
— производственных рабочих |
|
16589 |
19356 |
|
|
— общего и административного персонала |
|
20014 |
20520 |
|
3. |
Расходы по оплате труда, всего (сумма с 100.10.001 по 100.10.003) |
100.10.004 |
96603 |
102876 |
IV БӨЛІМ
“АЛАЗ” АҚ – ң болашақтағы даму стратегиясы.
Қазақстан жөнінде айтсақ, біздің негізгі тұтынушыларымыз – 24 пен 44 жас араларындағы адамдар болып табылады.
Жалпы алғанда біздің нарықта тұтынушыларға ұсынатын өнімдердің аз үлесін аз алкогольді өнімдер,ал айтарлықтай үлесті қатты алкогольды сусындар алады. Қазақстанда алкогольды сусындар абсолютті ақшалай түрде барлық алкогольді өнімдерді сатулардың 66 пайызын құрайды. Осыдан тұтынушылардың қажеттіліктерін,талғамын және осы саланың стратегиялық әлеуетінің маңызды екенін байқауға болады.
Қазақстан нарығының даму динамикасы 2004- 2009 жж. мың теңге
2004 2005 2006 2007 2008 2009
өсу 18243 20363 25353 30054 35759 42670
% +11.6 +24.5 18.5 19.0 19.4
екінші 16252
жарты ж.
14653
13211
11911
10739
9683
P 2004 P 2005 IST+FC2006 FC2007 FC2008 FC2009
8561 9624 13442 16844 21107 26448
Бірінші жарты ж.
Осылайша, өнімнің ассортиментін арттыру мен 2004-2005 жылғы белсенді жарнамалық компанияның жұмысы арқасында 2005 жылы зауыт өзінің нарықтағы үлесін 6,3 %-ға арттырды.
Келесідей зауыттың жоспары ол болашақта нарықтағы үлесін 10 %-ға дейін арттыру.
Қазақстан нарығы және “АЛАҚ”АҚ 2004- 2009 жж.млн.теңге
2004 2005 2006 2007 2008 2009
Млн.тг 18243 20363 25353 30054 35759 42670
“АЛАҚ” – ң
үлесі % 6.3 10 14 17
35441
30753
27049 7259
23762 5006
3005
Нарық 18243 20363 1592
P 2004 P2005 IST+FC06 FC2007 FC2008 FC2009
РусКонКомерц
“АЛАҚ” АҚ болашақта нарықтағы өзінің үлесін келесі құралдар арқылы жүзеге асырады:
- 1. Баға:
- жаңа бағалық сегменттерге кіру
- Өнім:
- ассортиментті кеңейту
- жаңа брендті шығару және оған презентация жасау
- жаңа өндіріс
- Промоушн:
- Промо акциялар
- Жарнамалық компаниялар
- PR – мақалалар
- Территория:
- Жаңа сауда орындарына шығу
- Жаңа қалаларға шығу
- Сыртқы нарыққа шығу
Қорытынды.
Өндірістік тәжірибе оқу үрдісінің ажырамас бөлігі болып табыладыжәне өнеркәсіп салаларының кәсіпорынның әртүрлі меншік нысандарына мамандарды дайындаудың элементі болып табылады. Әсіресе республиканың экономикалық дамуы әкімшілік басқару жүйесінен нарықтық экономикаға өту кезеңінде өзекті болып табылады.
Өндірістік тәжірибе студенттің маман ретінде қалыптасуына әсер етеді. Осыған орай өндірістік тәжірибеден өту кезеңін қорытындылай келе келесідей жұмыстар атқарылды:
- “АЛАЗ” АҚ даму тарихы мен жалпы өндірістік үрдісімен танысу.
- Кәсіпорынның құрылымымен,басқару бөлімдерімен, бөлімшелермен, цехтармен танысу.
- Кәсіпорынның қаржылық жағдайымен танысу және зерттеу.
Кәсіпорыннан алған мәліметтеріне сүйене отерып, кәсіпорынның қаржылық жағдаймен танысып, өндірістік- шаруашылық жағдайы зерттелініп, төмендегідей талдау жасалынды:
- Кәсіпорынның өндірісі.
Кәсіпорынның өнім өндіру үрдісі қазіргі заманға сай озық технологияға құрал- жабдықтаро арқылы жүзеге асырылады.
- Кәсіпорынның өнімдерінің ассортименті және сапасы.
Кәсіпорын арақ өнімдерінің 38 түріе шығарады және өнімдердің мапасы кәсіпорынның зертханасында қатаң түрде бақылау жүргізіледі. 2007 жылдың соңына дейін өндіріске бірнеше арақ , бренди және коньяк түрлерін шығаруға мақсат қоып отыр.
- “АЛАЗ” АҚ- ң нарықтағы бәсекелестері.
Қазіргі таңда нарықта белсенді бәсекелестері бар, соның ішінде негізгі бәсекелестері болып : “Көкшетау” ЖШС, “Maximus” ЖШС, және “Геом” ЖШС болып табылады. Сондықтан кәсіпорын болашақта даму перспективасында мынандай мәселелер көзделген: жаңа брендттерді шығару арқылы нарықтың едәуір үлесін алу, тұтынушыларға сапалы және қол жетерліктей бағамен өнімді ұсыну және сұранысты арттыру мақсатымен промо акцияларды өткізу және т.б.
- Кәсіпорынның қаржылық жағдайы.
“АЛАЗ” АҚ- ң қаржылық жағдайы тұрақты. Сонымен қатар инвестициялау мен айналым құралдары үшін алынған банктерге борыштары бар.
- Кәсіпорынның басқарылуы және акционерлері.
Басқару орындары:
Жоғарғы орган – акционерлердің жалпы жиналысы.
Басқару органы – директорлар кеңесі.
Атқарушы орган – Президент.
Кәсіпорынның 2 ірі акционері бар:
“Reno Holding” компаниясы жарғылық капиталда 84,58 % жай акциялар үлесі және 86,78 % дауыс беретін акциялары бар. “Алматы қаласының қаржы департаменті” мемлекеттік мекемесі. Жарғылық капиталда 12,88 % жай акциялар және 13,22 % дауыс беретін акциялары бар.
Сонымен аталған кәсіпорында өндірістік тәжірибеден өту тек мамандықтың теориялық негіздерін біліп қана қоймай, оның өндірістік ұштасуын, шығармашылық жағынан шешуді үйретті.
Қолданылған әдебиеттер тізімі.
- Қазақстан Республикасы Президентінің халыққа арналған жолдауы, 2006 жыл
- “АЛАҚ” АҚ- ң “инвестициялық меморандумы”, Алматы, 2006 жыл.
- Г.В. Савицкая “Анализ хозяйственной деятельности предприятия” , Минск ООО “Новое знание” 2000 год.
