?ытайлы?тарды? ?аза? хал?ыны? таби?атымен ешбір сыйыспайтын ?ылы?тары: менменшіл ?рк?кіректігі, ?аза? ж?мысшыларына екінші сортты
?аралар ретінде ?арауы – м?ны? барлы?ы айма?та гегомонды??а ?мтыл?ан ?лыдержавалы? шовинизм мен авантюризм саясатынан туындап жат?ан жайлар. Шетелдіктерді? ?ктемдігі со??ы жылдары тым шектен шы?ып барады.
Олар ?здеріне сатыл?ан жергілікті билік пен ?кіметтегі сыбайластарын пайдаланып, ат?арушы ?кіметті? ?олымен ж?мысшыларды? белсенділерін, оларды ?олдаушы демократиялы? саяси партияларды? ?кілдерін ?у?ындаумен айналысып жатыр. Б??анМа??ыстау м?найшылары белсенділерін ?у?ындауы д?лел. М?ндай жайлар ?з кезегінде елдегі ?о?амды?, саяси, ?лтаралы? ахуалды ушы?тыруда. Біз ?анша жерден демократиялы? ?о?ам ??рып жатырмыз десек те, ?аза? ?кіметі ?ытайлы?тарды?«?шекейіні?» ту сыртынан аума?та?ы ?о?амды?, саяси ахуалды ушы?тырушы«тапты? ?стемдігіні?» т?ніп келе жат?анын к?ре білулері керек. М?ны? со?ы мемлекеттігімізді? негізіне ?ауіпті.
Шынайы ынтыма?тасты? ?з жауапкершілігін мойындай ж?ріп, адам ???ы?тары мен м?ддесіне досты? ниетпен ?арап, кепілдік берген жа?дайда ?ана ?амтамасыз етілетінін ескерсек, ?кінішке ?арай, ?ытайлы?тарды? бас?аруды? не??рлым д?рекі ?дістеріне к?шуі, ж?мыста б?тін халы?ты? ?лтты? м?дделерін елемеуі, жала?ыларын ?сірмей, ?аза? ж?мысшыларын езе ?анауы халы?ты? екінші б?лігін ашындыруда. А?т?беде ?аза?тар мен ?ытай ж?мысшылары арасында т?белеске ?лас?ан ?а?ты?ыстар жиі ?айталануда. Былтыр, 17 ?ырк?йекте, «Северная труба» кенішінде «Ориол-??рылыс», «М-техсервис» ЖШС-іне ?арайтын ?аза?станды?тар мен ?ытайлы?тар арасында жанжал туып, со?ы атыс?а ?лас?ан ?анды сой?ан орын алды.
Н?тижесінде бір ?ытайлы? ?ліп, бірнешеуі ауыр жара?атпен аурухана?а т?сті. Б?л ?анды ?а?ты?ыс 200 ?ытайлы?ты? за?сыз келіп е?бек еткені аз бол?андай, жергілікті ж?мысшылардан «бірнеше есе арты? жала?ы» алуынан ушы?ты. Халы?тар арасында ?лтшылды? сезімдерді, ?зара сенімсіздік пен аразды?ты ?оздыру — ?ытайды? б?рыннан бар саясаты. Бір н?рсе ай?ын: елімізді? ?ай т?пкірінде болмасын, ?ытай б?гінде ?аза?станны? ішкі ?леуметтік, экономикалы?, саяси, ?лтаралы? ?арым-?атынасын ушы?тырушы басты фактор?а айналды.
Со??ы кездегі езілген халы?ты? бірі ретінде ?аза? хал?ыны?, оны? ж?мысшыларыны? ?ытайлы?тар?а ?арсы жиілеген наразылы? ?оз?алысы – оларды? ?лыдержавалы? ?стемдік саясатын ?шкерелеуден, ?здеріні? экономикалы?, саяси т?уелсіздігін ?ор?аудан туында?ан таби?и жауап ?рекет. Билік кешегі Кен?ия?та, Ш?баршиде бол?ан атысты, адам ?ыр?ынын «радикалды діни секталарды?» ісі деп ?анша б?ркемелесе де, б?л айма?та?ы ?леуметтік ?анаудан ж?не жастарды? басым б?лігіні? ж?мыссызды?ынан туындап жатыр?ан о?и?алар екені даусыз. Билікті? б?л желеуіне сеніп отыр?ан халы? жо?. Кен?ия? пен Ш?барши хал?ы да «?ытайлы?тарды? ?анауында» жат?ан, 70 жыл бойы жерінен м?най мен газ беріп келсе де, байлы?ына жолай алмай, отынына тезек жа?ып, рухани жа?ынан жадап-ж?деп отыр?ан елді мекендер. Сол себепті де б?л айма?та ж?мыссызды? та, ?рлы? та, ?ылмыс та ?ршіп, «тапты?» к?рес ушы?ып т?р.
http://www.ulttimes.kz/
Нурлыбай Кошаманулы Актобе каласы
