АЛТЫНОРДА
Новости Казахстана

РУХАНИ КЕҢІСТІК ТАЗАЛАНАДЫ

nigmatulin21062013-2Қазақстанда қатігездікті көрсететін, гомосексуализмді насихаттайтын киноларды және басқа бейне-жазба өнімдерді телеарналардан таратуға тыйым салынбақ.
Нұрлан Нығматулиннің төрағалығымен өткен кешегі жалпы отырыстарында қалаулылар «Балалардың денсаулығы мен дамуына зиян тигізетін ақпараттан қорғау туралы» және оған ілеспе қос заң жобасын бірінші оқылымда мақұлдады. Әзірлеушілердің айтуынша, бұл құжат «рухани кеңістіктің тазалығын» қарастырады.
Осы заң жобасының бірінші ерекшелігі, оны әдеттегідей Үкімет емес, Мәжілістің бір топ депутаты әзірлеген. Екіншіден, ол – толығымен қазақ тілінде жа­зылған, тек кейін орыс тіліне аударылған заң!
– Бұл заң балаларды БАҚ ар­қылы таратылатын залалды ақ­параттан қорғауға арналған, – деді жобаны қорғаған депутат Алдан Смайыл. – Кейбір ағым­дардың ақпаратты ұлтқа қарсы бағыттауы, қоғамға жат әрекет­терді ашық-жасырын насихаттауға көшуі, балалардың арасында суицид, қатігездік, елдік мұраттар мен құндылықтарды жатсыну секілді жағымсыз қылықтардың байқалуы алаңдатпай қоймайды. Жоба осылай дүниеге келді.
Ең алдымен, онда «белгілі бір жас топтары арасында қандай ақ­параттық өнімді таратуға тыйым салынғандығы және шек қойы­ла­тындығы» айқындалды. Ол үшін балаларға арналған ақпараттық өнімдердің жас сыныптамасы-классификациясы және жас са­наты ұғымдары енгізілді. Жоба бойынша мұндай ақпараттық өнімдердің «6-», «6+», «12+», «16+» және «18+» «жас санаттары» белгіленген. «Бұлар балалардың жетілу және дүниетану мүмкін­дігіне сәйкес жіктелген» дейді депутат. Сондықтан телеарналар қандай да бір бағдарлама не киноөнімді қоймас бұрын, оның осы санаттың қайсысына жата­тындығын көрсетуге міндетті. Тиісінше, ата-аналар жас бала­ларын теледидар алдынан әкету мүмкіндігіне ие болады.
Жалпы алғанда, бұл заңмен «қатігездік пен зорлық-зом­былыққа құрылған», «балалардың өміріне қатер төндіретін іс-әрекетке, сондай-ақ суицидке итермелейтін», «порнографиялық және арнайы сексуалды-эро­тикалық сипаттағы көріністерді қамтитын», «дәстүрлі емес сексуал­дық бағдар-ориентацияны насихаттайтын» ақпараттық өнім­дерге тыйым салынғалы отыр. Мұ­нымен бірге отбасы инсти­тутын жоққа шығаратын және ұлттық дәстүрлерге қарсы үгіт­тейтін ақпараттар да «балаларға зиянды» деп танылады.
Осы заң жобасы арқылы қа­лау­лылар тұңғыш рет «балалардың денсаулығына және дамуына зардабын тигізетін ақпараттан қорғау саласындағы мемлекеттік саясаттың қағидаттарын айқын­дап» отыр. Екіншіден, зиянды ақпараттық өнімдер айналымын тоқтатудың құқықтық жолдары көрсетілді. Үшіншіден, теле-радио және кино өнімдерін эфир­де таратудың балаларға қолайлы уақыты белгіленген. Төртіншіден, компьютерлік-электрондық ойын­дарына балалардың ақпа­раттық қауіпсіздігіне қатысты сараптама жасаудың құқықтық мүмкіндігі туғызылды

Айхан ШӘРІП

http://www.aikyn.kz/