Солтүстік Қазақстандағы қысқы Апокалипсис. Бұл жемқорлықтың кесірінен бе?

Биылғы қыс Солтүстік Қазақстан облысы үшін сынақ уақыты болмақ. Облыста суық қыркүйекте басталып, наурыздың соңына дейін жалғасады. Солтүстіктіктердің сапалы жылумен қамтамасыз ету мәселесі бірінші орында тұр. Петропавл тұрғындары аяздан қорқады.

Ағымдағы жылдың наурыз айында қалада жергілікті ТЭЦ-2 апатқа ұшырады. Солтүстік Қазақстан облысы тұрғындарының бір бөлігі жылу мен жарықтан айырылды. Энергетиктер алаңдайтын ештеңе жоқ деп сендіреді. Қысқа қарай әр үй жылытылады дейді. Қала тұрғындары оптимистік болжамдарға сенбейді.

20 наурызда ТЭЦ-2 қазандығының мұржаларының бірі опырылып түскен. Жол апаты кезінде бір әйел қайтыс болды. 22 наурызда үйінді астынан машинкашының денесі табылды. «Севказэнерго» басшылығы марқұмның жақындарына көңіл айтып, қолдау көрсетуге уәде берді. Жазда жылу электр орталығында жөндеу жұмыстары басталды.

Айта кетейік, жылу электр орталығы олигарх Александр Клебановқа тиесілі. Ол құбырдың опырылуына жел мен басқа да табиғи факторлар себеп болуы мүмкін екенін айтты. Қыркүйек айының басында «Севказэнерго» АҚ бас директоры Олег Перфилов баспасөзге берген сұхбатында ТЭЦ-ті қайта құру жұмыстары қарқынды жүріп жатқанын айтты.

Құбырларды Өскеменнен келген «Қазтеплоспецстрой» мердігер ұйымының жоғары білікті мамандары жөндеуде. Түтін мұржаларының бірі бөлшектелген. Перфилов атап өткендей, қыркүйектің ортасына қарай жұмыс аяқталуы керек еді. Бірақ, қазірдің өзінде қазан. Петропавл тұрғындары суықта жылыну үшін электр жылытқыштарын қосуға мәжбүр.

Еске салайық, қалада 219 мың адам тұрады. Облыс әкімдігі кездесулер ұйымдастырады, баспасөзбен байланысады, бірақ мұның еш пайдасы жоқ. Петропавл жылыту маусымына дайын емес. Үйлер суық.

Айта кетейік, 2022 жылдың шілде айында «Севказэнерго» АҚ бас директоры Олег Перфилов облыстық денсаулық сақтау басқармасының басшылығына сөз сөйлеген болатын. Ол қосымша жылыту құрылғыларын сатып алуды ұсынды, ТЭЦ-2 апатты жағдайда тұрғын үй-жайлар ішіндегі температураны санитарлық нормалардың талаптарына сәйкес келтіру мақсатында. Перфиловтың үндеуі жұртшылықты алаңдатты. Азаматтар қысқы ақырзаманға дайындала бастады.

Бір аптадан кейін Перфилов басқа мазмұндағы хатты жариялады. Онда ол бәрі жақсы болатынын айтты. Қала үшін қыс бірқалыпты өтеді. Әрбір тұрғын жылу жүйесіне қосылатын болады. Әлеуметтік желі қолданушылары екінші хатты халықты тыныштандыру әрекеті деп бағалады.

24 қыркүйекте қала жылуға қосыла бастады. Мектептерге, ауруханаларға, балабақшаларға жылу берілді. Келесі кезекте көпқабатты үйлер тұруы керек еді. Олар барлығына жылуды қоспады. Қала тұрғындары қыста жылусыз, ыстық сусыз қалуға қорқады. «Севказэнерго» АҚ баспасөз хатшысы Лилия Шерина атап өткендей, әзірге барлық әлеуметтік нысандарға жылу беру мүмкін емес.

«Азаматтарға арналған жылуды іске қосу гидравликаны реттеумен, арматураны ашумен байланысты және бұл жұмыс бірден жүргізілмейді. Жылу желілері кәсіпорнының апаттық-диспетчерлік қызметі жедел әрекет ету режиміне көшуде. Орта есеппен қаланы жылумен қамту жүйесі іске қосылған күннен бастап 14-ші күні толықтай жұмыс істей бастайды. Энергетиктер қазан айының соңына дейін бүкіл қаланы жылумен қамтамасыз етуді жоспарлап отыр», — деді Шерина.

Nege.kz сайтының хабарлауынша, облыс әкімі Құмар Ақсақалов пен олигарх Клебанов бірін-бірі меңзеп отыр, олардың ешқайсысы ТЭЦ-2 жөндеуге қаражат іздемеген. Клебанов бірқатар энергетикалық компанияларға иелік етеді. Олигарх олардың дамуына қаржы салмады және оларды қайта құру жауапкершілігін мемлекет мойнына артуға тырысады. Әкімдік иығын көтеріп, жылу беруді өз мойнына алғылары келмеді.

Энергетиктер мен мердігерлер арасындағы қарым-қатынастағы жағдай жақсы емес. Құрылысшылар барлығы энергетиктердің қызметіне байланысты деп отыр. Энергетиктер жылуды қосуға рұқсат бермейді. Олардың айтуынша, тұрғын үйлердегі техникалық жағдайлар көп нәрсені күтпеген. Бәрінен бұрын жаңадан салынып жатқан үйлердің тұрғындары қорқады. Жылу оларға соңғы келеді.

Тізімде бірінші орында облыс орталығының шеткі аудандарының тұрғындары. Жаңа қоныстанушылар қыста жылыту құралдарын жинайды. Заңды сұрақ туындайды. Сыртта қырық градустық аяз тұрғанда Петропавл тұрғындары қандай болуы керек? Солтүстік Қазақстан үшін қыс қиын кезең.

Бұқаралық ақпарат құралдарының хабарлауынша, былтыр ЖЭО-да адам өліміне әкеп соқтырған бірнеше апат болған. Солтүстіктіктер «Севказэнерго» АҚ-дағы технологиялық жабдықтардың тозығы жеткен деп есептейді. Мұның барлығына сыбайлас жемқорлық пен өз пайдасын ғана ойлайтын үлескерлердің ашкөздігі кінәлі. Қаладағы мұржалардың жұмысы дұрыс бақыланбаған. Тұрғындар қысқа дейін барлық үйлер жылуға қосылады дегенге сенбейді.

Altyn-Orda.kz