Украинада 9 мамырдағы «Жеңіс күні» енді болмайды
Украинада 9 мамырда Жеңіс күнін тойлаудың кеңестік дәстүрі жойылды: біздің еліміз өзінің есте қалатын даталарын еуропалық стандарттарға сәйкестендіруде. Енді 9 мамырда Украина Жеңіс күнін емес, Еуропа күнін атап өтеді, ал 8 мамыр — Екінші дүниежүзілік соғыстағы нацизмді еске алу және жеңу күні.
Украина президенті Владимир Зеленский тиісті жарлыққа қол қойды, деп хабарлайды «Украина 365» телеарнасы мемлекет басшысының TГ-дегі ресми аккаунтына сілтеме жасап. Зеленский атап өткендей, Украинада мерекелердегі мұндай өзгерістер Еуропа халықтарының бірлігін нығайту, сонымен қатар еліміздің демократия мұраттары мен құндылықтарына адалдығын айғақтау мақсатында енгізіліп отыр.
КСРО-да тарих бұрмаланғанын атап өткен жөн: Гитлер 1939 жылы Сталиннің қолдауымен басталған Екінші дүниежүзілік соғыс оқулықтарда өте сенімсіз сипатталған. Ал шын есімнің орнына ресейлік насихатшылар 1941 жылы 22 маусымда ғана басталды деген «Ұлы Отан соғысы» деген терминді қолданады.
Екінші дүниежүзілік соғыс 9 мамырда емес, 1945 жылдың 2 қыркүйегінде аяқталды, бірақ фашистік Германияның капитуляциясы 8 мамырда 23-те күшіне енгенімен, КСРО-да дәл осы 9 мамыр тойланғанын атап өткен жөн. Осы себепті Украина қазір көптеген өркениетті елдермен бірге 8 мамырда нацизмді жеңген күні деп тойлауды шешім қабылдады.
Айта кетейік, биыл Кремль алдағы Жеңіс шеруіне 2020 жылдан бері ТМД мемлекет басшыларының ең көп санын жинады. 8 мамырда ресейлік БАҚ Мәскеудегі Жеңіс шеруіне Қазақстан, Тәжікстан және Өзбекстан президенттері Қасым-Жомарт Тоқаев, Эмомали Рахмон және Шавкат Мирзиеев, сондай-ақ Армения премьер-министрі Никол Пашинянның келетінін жазды. Сонымен қатар, шеруге Қырғызстан президенті Садыр Жапаров пен Кремльдің сырлас досы Александр Лукашенко қатысады.
Бір қызығы, сәуір айында Ресей Федерациясы Президентінің спикері Дмитрий Песков: 2023 жылы Путин Кремль мінберіне шетелдік әріптестерінсіз шығады деп сендірді. Оның айтуынша, «айналымсыз датаға» байланысты Мәскеу қонақтарды шақырмаған. Жапаровтың ғана сапары күтілген еді, тіпті оның Ресейге ресми сапарының күндері сәйкес келгендіктен ғана 9 мамырда Ресей Федерациясында қалды.
Кремльшіл саясаттанушы Сергей Марковтың пайымдауынша, Кремль диверсиядан қорқып, қонақтарды шұғыл шақырды: «Бұл Украинаның Қызыл алаңдағы парадта лаңкестік әрекет жасау ықтималдығын күрт төмендетеді».
Басқаша айтқанда, Путин қорқады, сондықтан 9 мамырда өзін тірі қалдыру үшін «адамдық қалқанды» қолдануға шешім қабылдады. 2022 жылы шетел басшылары Мәскеуге 9 мамырда келмеді. 2021 жылы парадқа тек Рахмон ғана қатысты.
Керімсал Жұбатқанов