Ойымызды да, бойымызды да Батыс дендегелі қашан. Бұрын «әне өркениетті елде осылай» деп, Батысқа мойын созатын едік, ал бүгін содан бойымызға сіңірген жат дүниеден арылудың жолын іздеп әлекпіз
Өзгенің мәдениетін де, салтын да, дәстүрін де бойымызға сіңіргеніміз соншалық, тіпті өзіміз еліктеген Батысты да басып озған сияқтымыз. Бұл есейгендіктің белгісі ме, әлде есіруіміз бе?
Ақпан айы басталысымен-ақ қазақ жастарының дегбірі қашады. Барлығы «әулиенің әлегіне» түскен. Жыл сайын «Әулие Валентин» күніне қарсылық танытсақ та, мерекені қоштаушылар айылын жияр емес. Аталмыш мереке мемлекеттік күнтізбеге енгізілмесе де, жекеменшік компаниялар шығарған күнтізбеде ақпанның 14 жұлдызы «Әулие Валентин күні «Ғашықтар күні» деп тайға таңба басқандай анық жазады.
Жуырда бір танысымыз «осы «Әулие Валентин» күні емес, түні деп атау керек шығар. Өткен жылы алыстан қонақтар келіп, оларды орналастыратын қонақүй іздедік. Түні бойы бір емес, он шақты қонақүйді араладық. Бір бос орын тапсайшы. Сөйтсек қонақтар «Әулие Валентин» күніне тап келіпті. Тойлағаны құрсын, сонда жастар бұл күні не істейді? Сезімін білдіру, құшақ-құшақ гүл беру, хат жазудың арты анайы қылыққа жетелейтіні ғой. Содан соң «жастар ертеден бұзылған» деп байбалам саламыз» деп кейігені бар.
Дәл 14 ақпанда қаладағы мейрамханалар мен кішігірім кафелер мен түнгі клубтар жастардан босамайды. Би мен шылым, шайтан суға елірген жастар мерекенің артын қонақүйде өткізуді жөн санайтын сияқты. Ал оның арты неге ұласатыны әмбеге аян. «Әулие Валентин» күні жастардың жаппай бұзылуына, ар-ұяттан аттап, анайы қылыққа бастайтын алғашқы қадам болып отырғандай. Мектептер мен жоғары оқу орындары аталмыш мерекеге қарсылық танытса да, жастар бұл күнді өздерінше тойлайды.
Өткен аптада «Амансаулық» қоғамдық қорының жетекшісі Бақыт Түменова жастарға контрацептивтік дәрілерді тегін тарату керек деген қызық ұсыныс білдірді. Бақыт ханымның ұсынысы оғаш естілсе де, орынды ма дейсің кейде. Жауып, жасырып қайтеміз, елімізде жас жеткіншектер 14-15 жасында жыныстық қатынасқа түседі. Сорақысы сол, жыл сайын 15-16 жасар бойжеткендердің 3 пайызы ана атанады. Бұл сан Батыс Еуропа, Жапония, Австралия, Сауд Арабиясы сынды елдерден екі-үш есеп көп. Батысты басып озудың айқын үлгісі емей немене бұл? Жыл өткен сайын іштен шыққан қызылшақаны нәжістің арасында босанып, дәретханада қалдырып кететін бойжеткендердің саны үдеп барады. «Қызық» қуамын деп, артынша бармақ тістеп өкініп қалатын бойжеткендердің дені – қазақтың қаракөз қыздары. Ал мұның барлығы «Әулие Валентин» сынды мерекені тойлаудың салдары.
Осы бізге махаббат күні, ғашықтар күні деген мереке не үшін қажет? Жастарды желпіндіріп, елітіп, еліктіретін дүние аз ба еді? Әумесер мерекені тойлаудың арты көкек-аналардың, жетім балалалардың көбеюіне сеп болып отырған жоқ па? «Біреудің қаңсығы – біреуге таңсық» көрінеді. Әйтеуір жылт еткен дүниенің бәрі біз үшін таңсық үнемі. Қаңсық һәм таңсықты санамызға сіңіріп алып, артынан өкініп, бармақ тістейтініміз бар. Жетімнің көз жасы, алданған қыздың ар-ұяты. Әсілінде, «Әулие Валентин» мереке емес, бұл тұтас қоғамның трагедиясына жетелер жол. Мұндай сорақы мерекеге жастар емес, мемлекет тыйым салуы керек. Әйтпесе, жоғарыда атап өткеніміздей, «Махаббат күні» емес, «Махаббат түні» һәм «Арсыздық күні» деген мерекелердің саны арта береді.
Бір апамыз «Мына жастарды жын соққан ба? «Сен мені сүйесің бе?», «Мен сені сүйемін» деп күйінеді де жүреді ылғи. Осылар қашан есейеді екен?» деп қынжылып еді. Есейдік-ау, бірақ соған қоса есіріп бара жатқан сияқтымыз…
Ойымызды да, бойымызды да Батыс дендегелі қашан. Бұрын «әне өркениетті елде осылай» деп, Батысқа мойын созатын едік, ал бүгін содан бойымызға сіңірген жат дүниеден арылудың жолын іздеп әлекпіз
