?луды шы?арып салып, жыланды т?рімізге оздыр?алы да он к?нні? ж?зі. ?аза? айдан аман, жылдан есен болайы? деп тілек айтады осындайда. 2012 жылды? ?аза? ?шін о?ай жыл болма?анын б?рі сараптап
, жіпке тізіп жазуда. И?, ?аза? спортшылары Лондонда жеті рет ?ара ?зіп, алтыннан ал?а та?ып, абыройымызды ас?а?татты. Б?л бізді? ?лем алдында?ы имиджіміз ?шін ?лкен жетістік. Жылды Парламент сайлауымен бастады?, М?сімов ?кіметіні? отставка?а кетуі де ?лу жылыны? еншісінде.
Былтыр екі рет ?аралы к?н жарияланып, К?к байра?ымыз екі рет т?мен т?сірілді. Оны? екеуі де – шекарашылар?а ?атысты. 30 мамырда?ы д?йім ж?ртты д?р сілкіндірген – «Ар?анкерген» о?и?асы мен 25 желто?санда?ы – «АН-72» шекарашылар мінген ?ша?ыны? опат болуы.
Шекара – егемен елді? басты символы. Онда?ы ?ауіпсіздік м?селелері – мемлекет ?ауіпсіздігіні? м?селелері. 2012 жыл?ы ?аза? шекарасында?ы т?тенше жа?дайлар ?лтты? ?ауіпсіздігімізге сын бол?аны аны?. Ендеше ?аза? шекарасын кімдер к?зетеді? ?скери техникаларды? жиі апат?а ?шырауына кім кін?лі?
ШЕКАРАНЫ? ?ОР?АНСЫЗ
?АЛУЫ – ?АУІП
«Ар?анкерген» о?и?асы – тек ?аза?станда ?ана емес, б?кіл ?лемде аса ма?ызды ж?не ??пиясы мол о?и?аны? бірі ретінде ба?аланды. ?аза?стан соты осы о?и?ада басты к?дікті ретінде ?стал?ан 19 жасар Владислав Челахты кін?лі деп айыптап, ?мір-ба?и т?рмеде отыру?а ?кім ?абылдады. Челахты? ту?ан-туыс?андары мен ?ор?аушысы б?л ?кіммен келіспейтіндіктерін м?лімдеп, ?азір Жо?ар?ы сот?а ша?ымдануда.
Б?л т?р?ыдан ал?анда б?кіл ?аза?стан ?о?амы екіге жарылды десе де болады. Бір топ 19 жасар жігітті? 15 адамды жер жастандыруы м?мкін емес деп, Челахты? кін?лі екендігіне к?м?нмен ?араса, екінші топ б?ны? б?рі ?атты ашу?а булы??ан, ж?йке ж?йесі сыр берген жас жігітті? жаса?ан ?рекеті екеніне бек сенімді. Сенімділерді? басында, белгілі журналист, ?азір «31 каналды?» белді т?л?асына айнал?ан Геннадий Вендицкий т?рса, к?м?нмен ?араушыларды? бірі – КТК телеарнасыны? ?ызметкері Артур Платонов. Журналисті? негізгі міндеті бол?ан о?и?аны б?кпесіз ж?не еш?андай саяси тапсырыссыз о?ырманына немесе к?рерменіне жеткізу десек, атал?ан журналистерді? б?л о?и?а?а ?атысты ?з т?жырымдарын к?рерменге ты?палай беруі – журналистік этика?а жат.
Бізді? айтпа?ымыз, негізінен ?аза?станны? ?лтты? ?ауіпсіздігіне т?ніп т?р?ан ?атерлер жайында. 2012 жылы Челах сотымен ?атар «Сары-б?ктер» шекара заставасыны? б?рын?ы басшысы Алексей Фоминні? де соты болды. О?ан та?ыл?ан айып – 28-30 мамыр аралы?ында «Ар?анкерген» шекара бекетіні? байланыс?а шы?па?анына орай еш?андай шара ?олданба?аны. С?йтіп ол ?ш жыл бас бостанды?ынан айрылды. Фомин ж?не оны? туыстары да б?л айыппен келіспей отыр. Алайда, ?ытай мен ?аза?стан арасын б?ліп т?р?ан шекара бекетіні? ?ш к?н бойы байланыссыз ?алуына бейжай ?арау – е? ?лкен ?ылмыс болып саналуы тиіс сия?ты. ?йткені б?ны? артында ?лтты? ?ауіпсіздік м?селесі т?р. Отан ж?не ?лтты? патриотизм м?селелері т?р. Отанды ?ор?ау ісіндегі сал?ыртты? еш уа?ытта кешірілмеуі тиіс. ?лемні? кез-келген елінде м?ндай?а еш?ашан жол берілмейді. Ондайды пікірталас?а салу?а да арланады. Егерде, б?л о?и?аны? артында 19 жаста?ы Челах емес, шекараны? ар?ы бетіндегілерді? ?атысы болса ше? Иесіз ?ал?ан шекарадан антала?ан жау ?тіп кетсе ше? Алайда ол ?ылмысы ?шін ?ш жыл бас бостанды?ынан айырыл?ан Алексей Фомин ?зіне та?ыл?ан айыппен келіспейтіндігін м?лімдеген. Демек, Отан ?ор?ау ісінде сал?ыртты? таныт?анын мойындамай отыр. Б?ны? ?зі бізді? елдегі ?лтты? саяси ж?не патриотты? т?рбиені? осалды?ын танытады емес пе?!
КЕ?ЕС ?ША?ТАРЫНЫ? ШЫР?АЛА?Ы
Былтыр?ы жылды? еншісіндегі та?ы бір ?аралы о?и?а – ?ш рет ?скери ?уе к?ліктеріні? апат?а ?шырауы. Былтыр 22 тамызда ?Р ?ор?аныс Министрлігіне тиесілі «Ми-17» тік?ша?ыны? бортында 4 офицер опат болса, 29 ?арашада «ЕуроАзияЭйр» ЖШС-іне тиесілі «Ми-8» тік?ша?ыны? ?алды?ы опат бол?ан 8 экипаж м?шелеріні? м?рделерімен Алматы облысыны? Алак?л ауданы аума?ынан табыл?ан.
Ал, ?аза? туыны? екінші рет т?мен т?сірілуіне себеп бол?ан – со??ы о?и?а О?т?стік ?аза?стан облысы аума?ында болды. 27 бірдей бозда? ?уе апатыны? ??рбанына айналды. Е? сора?ысы – атал?ан техникаларды? барлы?ы кейбіреулер д?ріптеп, ауыздан тастамайтын Ке?естік кезе?ні? ?німдері. Айталы?, «Ми-8» тік?ша?ы 1965 жылы пайдалану?а берілген. Тік?ша?ты модернизациялау – 1980 жылы ая?тал?ан. Со??ы ?лгісі – «Ми-17» деп аталады. ?азір оны ?лемні? 50 елі сатып алады екен. Оларды? ішінде – ?ндістан, ?ытай, ?зірбайжан, Алжир, Аргентина, Армения, Ангола, Ау?анстан, Бангладеш, Бразилия, Белоруссия, Болгария, Босния ж?не Герцеговина, Буркино-Фасо, Бутан, Венесуэла, Венгрия, Вьетнам, Гана, Германия, Грузия, Джибути, Замбия, Египет, Индонезия, Ирак, ж?не Иран бар. Демек, тым ерте кезе?нен Ке?ес техникасына з?ру, социалистік ба?ытты жа?та?ан мемлекеттер одан ?лі ?ол ?зе ?ой?ан жо?. Сол елу елді? санатында – ?аза?стан да бар.
«Ан-72» ?скери ?ша?ы да Ке?естік заманны? туындысы. Ке?естік технологияны? ?лемні? озы? технологияларынан к?ш бойы артта ?алып ?ой?анын ?зге емес, Ресейді? ?зі мойындайды. Ресейде ?ндірілген авток?ліктер мен дамы?ан елдерде ?ндірілген авток?ліктерді? арасы жер мен к?ктей екенін ?арапайым халы? т?сінгелі ?ашан. ?азір к?птеген мемлекеттер ке?естік техникадан бас тартып, озы? технологиялар?а иек артуда. Демек, ?аза? ?арулы к?штері мен азаматты? авиациясы ресейлік техникалардан бас тартып, жа?а технологиялармен жасал?ан со??ы ?лгідегі техникалар?а иек арту?а тиіс. Одан бас?а жол жо?. М?ны не??рлым ерте т?сінсек, со??рлым елімізде ойда жо?та опат бол?андар саны кеми т?спек.
P.S. Шекара – ?зге мемлекетпен байланыстырып т?р?ан д?некер ?ана емес, мемлекеттілікті ай?а?тайтын басты кепіл. Біра? со?ан ?арамастан шекарада?ы ?ай?ылы о?и?аларды? ?ткен жылды? еншісіне тиюі – жалпы ойландырарлы? жайт. Былтыр жыл со?ында «Шекара ?ызметі ж?нінде» жа?а за? ?абылданды. Б?нда?ы басты м?селе де – со??ы жылдары жем?орлы?тан к?з ашпа?ан Кеден проблемасы мен шекараны тастап ?аш?ан сарбаздарды? да, ?ш к?н бойы еш?андай байланыс болма?анына ?арамастан, шара ?олданба?ан офицерді де жауап?а тарту ж?не ?лтты? ?ауіпсіздік м?селесін к?шейту бол?ан екен.
http://www.turkystan.kz
