Тибеттен 1938 жылы гитлершілдер ?келген ж?мба? м?сінні? сыры ашылды. Неміс ?алымдары оны? Жерге б?дан мы?да?ан жылдар б?рын ??ла?ан метеорит ?алды?ынан жасал?анын а?и-та?и д?лелдеді.Генрих Гимлер жаса?та?ан неміс экспедициясыны? Тибетке жаса?ан саяхаты жайында аз жазыл?ан жо?. Дегенмен экспедиция?а ?атысты к?птеген ??жаттар к?ні б?гінге дейін ?те ??пия ?сталынып келеді. М?ны? ?зі неше т?рлі ??гімелерді? тууына жол беріп отыр. Экспедицияны? на?ты ма?саты неде бол?аны а?и-та?и аны?талма?анмен, немістерді? Тибеттен к?птеген к?не ж?дігерлер ?келгені аны?. Оларды? к?бісі кейін ?оймалардан із-т?ссіз жо?алып кеткен. Ал жеке бір ?ожайынны? ?олында са?талып, б?гінге аман-есен жеткен ?лгі та??аларлы? м?сін б?рындары Будда м?сіні делініп келіпті. Онда кеудесіне свастика та?ып отыр?ан ер адам бейнеленген. Е? та??аларлы?ы, бойыны? ?зынды?ы бар-жо?ы 24 см боп келетін ?лгі м?сінні? салма?ы с?мды?: 10 кг тартады.
Сарапшылар б?л м?сінні? метеорит ?алды?ынан жасал?анына мы? жыл?а жуы? уа?ыт ?ткенін айтады ж?не б?л м?сін еш?андай да Будданы? емес, ?лемге ?йгілі Шы??ыс ханны? м?сіні деген пікірде. Кезінде немістерді м?сінні? ?зінен б?рын «темір адамны?» кеудесіндегі свастика ?ызы?тыр?ан сия?ты. Свастиканы? ?асырлар бойы к?птеген м?дениеттерде ?олданыл?аны тарихтан белгілі. Свастика ежелден К?нні?, жары?ты?, ?мірлік ?оз?алысты? символы бол?ан. Ал ХХ ?асырда фашистік Германияны? символына айналып шы?а келді.
Аталмыш м?сінді ?за? уа?ыт ?йінде са?тап келген ?ожайын 2007 жылы ?айтыс бол?ан со?, м?рагерлері м?сінді аукцион?а шы?ар?ан. Ал статуэтканы сатып ал?ан жа?а ?ожайын ж?мба? фигураны о?ымыстылар?а зерттетіп алма?шы болады. Неміс ?алымдары б?л м?сінні? ?азіргі ?аза?-мо??ол шекарасына таяу ма??а шамамен б?дан 15 мы? жыл б?рын ??ла?ан метеорит ?алды?ынан мы? жылдай б?рын жасал?анын аны?та?ан. Ж?не ?алымдарды? біразы м?сінде Шы??ыс хан бейнеленген деген пікірге тастай ?атып отыр.
Т?ре?али Т?ШЕНОВ
Источник: www.aikyn.kz
