Шымкентті? ?а? ортасында 112-орам атты ы?шамаудан бар. Ке?ес кезінде ?алада?ы «престижный райондарды?» бірі болатын. Таби?и газы тартыл?ан, суы бар, жолы та?тайдай, ?ыс?асы, барлы?
жа?дайы жасал?ан орталы? на?ыз ж?ма?ты? т?ріндей болатын. Біра?… Б?гінде тоза??а апаратын «т?те жол?а» айнал?андай. Олай деуімізге негіз де жо? емес. Аты айтып т?р?андай 112-орамны? 112 проблемасы бар.
Алдымен ?л?исса… ??кей жеміс-жидекті? атымен аталатын к?ше к?п м?нда. Ореховая, Яблоневая, Вишневая деп жал?аса береді. Сосын ?зіні? емес, ?згені? батырларыны? аттарымен аталатын к?шелер де жетіп артылады. Салават Юлаев, Черкасов, Юнатовтар толып жатыр ж?не оны ?аза?шалайы? деген адам табылмай т?р. ?йтеуір, орталы? к?шелерді? бірді- екілісін ?аза?шала?ан?а ал?ам ш?кір айтуда. Екінші м?селе, таби?и газ бар бол?анымен, оны? барынан жо?ы… Норматив бойынша 40 ?йге бір ШРП ?ызмет к?рсетуі тиіс болса, м?нда 200 жеке т?р?ын ?йі бар екі к?шеге бір ШРП орнатыл?ан. ?ыс ?ысып бергенде м?нда газды? ?ысымы тіптен ?леді десе де болады. ?й жылытпа? т?гіл, шай ?айната алмайсыз. «?азтрансгазды?» ?ызметкерлеріне хабарласса, олар маза? ?ыл?андай с?л ?ана ?осады да, бір к?н ?ткен со? газ ?ысымы таз ?алпына ?айта т?седі. Б?л м?селені айта-айта жа? талды б?гінде. Газды? ??ла?ын ?стап отыр?андарды? кесірінен б?тін бір ?й ?ртеніп кете жаздады жуырда. Д?л Жа?а жыл т?ні диспетчерлер жалпа?шешейлік танытып, газ ?ысымын тым к?бейтіп жіберген. Оны т?р?ындар?а ескертпеген де. Соны? салдарынан газ ??быры ?атты ?ызып кетіп, бірнеше ?йді? шатырында?ы а?аш ба?аналар жана баста?ан. Абырой бол?анда ?й егелері дер кезінде келіп, ?рт с?ндірушілерді ша?ырып ?лгерген. Осылайша, ?азтрансгазды?тар т?р?ындарды? ?ауіпсіздігін сырып ?ойып, «мысы?-тыш?ан» ойынын ойнап отыр?андай… ?шінші м?селе, жолды? жыры. М?нда атына заты сай 112 к?ше бар. Орталы? к?шелерді 10 жылдан кейін былтыр ?ана ж?ндеді.
Ал ішкі к?шелерді ала-??ла етіп, бірін асфальттап, екіншісін то?алдан ту?андай етіп тастап кетті. ?ысты? к?ні сірескен м?здан м?нда ж?ру м?мкін емес. Коньки тебуге болатындай. Сайлау кезінде ?ана еске т?сетін электоратты? депутаттар?а да керек кезі болады. Алды??ы сайлауда ба?ын сынап к?рмек бол?ан бір к?кеміз «к?шелері?е асфальт салдырып берем, ма?ан дауыс бері?дер» деп ?рандатты. Д?л осы к?шені? басында сол депутатты? а?асы т?рады. Жолды? азабы ?ткен т?р?ындар тайлы тая?ы ?алмай барып дауыс беріп ?айтты. К?кеміз ?тті, «ш?у, ?ара ??йры?» деп кетті. К?шені? басынан а?асыны? ?йіне дейін асфальт салдырды да ая? жа?ы ая?сыз ?алды… Т?ртінші м?селе, Салават Юлаев к?шесіндегі жеке т?р?ын ?йді? ауласында Ксеll компаниясыны? ?зын мойын желілік антеннасы орнатыл?ан. «Денсаулы??а аса зиян осы орнатыл?алы бері денсаулы?ымыз нашарлап кетті. Ж?регі ауыратындар к?бейді. К?ніге 103-ті? к?мегіне ж?гінетіндер к?п» деп к?ше т?р?ындарыны? ша?ымданба?ан жері жо?. Алайда бая?ы жартас, сол жартас. Аса ?ауіпті дегізерліктейі де бар, д?л осы антеннаны? ?стінен ?ша?тар ?шып ?теді. Кейде тіптен т?мендеп ?шатындары бар. Ал жел т?рса ??лап, ?йімізді ?ирата ма деп жандарын ш?берекке т?йгендей отыр?андары… Бесінші м?селе, м?нда жерасты суы жо?ары. ?немі ыл?ал болып т?рады. ?йіні? жерт?лесі су?а толып т?ратындары да бар. Сор?ыту ж?ргізілмейді. Соны? салдарынан м?нда астмамен ауыратындар к?п. ?сіресе со??ы жылдары жас б?лдіршіндер арасында да демікпе дертінен зардап шегушілер тым к?бейіп кеткен. Сосын?ы е? басты м?селе, м?нда ба?даршам жо?. Бауыржан Момыш?лы ж?не Б?йдібек би к?шелеріні? ?иылысында ?немі кептеліс. Д?л осы жерде жол апаты да жиі орын алады. ?бден з?резап бол?ан т?р?ындар жергілікті телеарналарды ша?ырып, дау к?тергенімен одан шы??ан н?тиже жо?. К?нделікті жол апаты бол?анында да ж?ргізушілер ?зара келісіп тайып т?ра ма, ?йтеуір жолполда?ылар «бізге ша?ым т?скен жо?» деп т?к болма?андай отыр?андары. Тіпті б?л жерде жылдамды?ты азайту?а сеп боларлы? жол кедергісін де ?ою?а болмайды екен, жолполды? айтуынша. Ары-бері ?тетін к?лік а?ыны к?п. К?шені? ар?ы бетіне ?алай ?терін білмей да?дар?ан о?ушы да к?п. Д?л осы т?йткіл жыл?а жуы?таса да шешімін таппай отыр. Осы м?селе бойынша жол полициясы б?ліміне хабарлас?анбыз. Онда?ы мамандар «біз ?кімшілікке ба?даршам ?ою туралы ?сыныс т?сіреміз. Оны алатын да, ?оятын да ?кімшілікті? жауапты б?лімі бар» дейді. Осылайша, б?л м?селе жолпол мен ?кімшілікті? арасында к?кпар болып ж?р. О?ан ?ашан н?кте ?ойылары белгісіз… Ал жуырда 112-ні? т?р?ындарыны? ашу-ызасын тудыр?ан ж?йт орын алды. 112-інші орам?а б?рылар т?ста Бауыржан Момыш?лы к?шесіні? бойына аялдама орнатылды. «Онда т?р?ан не бар, д?рыс ?ой» дерсіз? Біра? м?нда аялдама б?рыннан бар. Соны? ?асына шошайтып жа?асын ?кеп орнатты. Бір ?ара?анда ол аялдаманы? т?кке де ?ажеті жо?. Ал ба?даршамы жо? ?иылыс осы аялдама?а тиіп т?р. Темірден жасал?ан ?ал?асы жо? аялдама?а аз а?ша ж?мсалмайтыны белгілі. «Оны? орнына ба?даршам орнатпады ма?» деп кейиді м?нда?ы ж?рт. Осылайша, т?р?ындарды маза? еткендей жауапты мекемедегі жауапсыз мамандар ойларына келгенді істеп отыр?андай. Аялдамадан б?рын ба?даршам?а ?ол жеткізе алмай отыр?ан т?р?ындарды? ?кпесі ?ара ?азандай. С?растырып білуімізше, т?рт темірден ?ана т?ратын, ?ал?асы жо? ?а??а аялдаманы? ??ны да аспандап т?р. Ба?андай 400 мы? те?ге. Егер ?азына ?азанына жаны ашитын адам болса т?рт темірді д?некерлесе, 40-а? мы? те?ге т?ратын д?ние. Алайда ескі аялдаманы? ?асында арасына 1-а? метр (?) тастап аялдама ?оюды? не ?ажеті бар еді? Б?л жаны ашымасты? ?асында басы? ауырмасты? кері сы?ылды…
Ерсейіт Б?ХАРБАЕВ, Шымкент ?алалы? т?р?ын ?й-коммуналды? шаруашылы?, жолаушылар к?лігі ж?не автомобиль жолдары б?ліміні? ме?герушісі:
– Б?л аялдамалар Кентау трансформатор зауытында жасал?ан. Ал б?рын?ыдай бетоннан ??йып жасал?ан аялдамалар тым ?ымбат?а т?седі. Аялдамалар со??ы талаптар?а сай ?згертіліп жатыр.
Сара Б?ТЕСОВА, 112-орамны? т?р?ыны:
– Б?йдібек би мен Аман??лов к?шесіні? ?иылысы да на?ыз жын ?а??ан жер. К?нде болмаса да апта аралатып авария болып т?рады. Тым болмаса ?лкен к?шені? бойы Бауыржан Момыш?лы к?шесіні? ?иылысына ба?даршам ?ойылса екен. Балаларымыз ?шін ?ор?амыз. ?аншама жыл болды. ?кімшілікке де, жол полициясына да арызданды?. Алайда жауап та жо?, н?тиже де жо?. Шаршады?.
Автор: Г?лжан К?ШЕРОВА, Шымкент
http://alashainasy.kz/