[:kz]
Ресей премьер-министрі Михаил Мишустин Қазақстанның елдерге іскерлік және мәдени байланыстар орнатуға көмектесетін орыс тіліне ілтипатпен қарайтынын атап өтті, деп хабарлайды NewTimes.kz ТАСС-қа сілтеме жасап.
«Қазақстандағы ресми тіл мәртебесіне ие орыс тіліне деген ілтипатты көзқарасты атап өткім келеді. Бұл біздің азаматтарға еркін қарым-қатынас жасауға, іскерлік қарым-қатынас орнатуға және мәдениетаралық байланыстарды орнатуға мүмкіндік береді», — деді Ресей премьер-министрі дүйсенбіде премьер-министр Әлихан Смайыловпен келіссөздер барысында.
Мишустин екі ел арасындағы аймақаралық ынтымақтастықтың белсенді дамуына назар аударып, Ресей мен Қазақстанның келесі өңіраралық ынтымақтастығы форумы күзде Орынборда өтетінін, ол саудадағы инфрақұрылымдық шектеулерді жоюға арналатынын еске салды. Ол тараптардың мәдени-гуманитарлық өзара іс-қимылға да ерекше мән беретінін, Қазақстанда ресейлік жоғары оқу орындарының филиалдарын ашуға дайындық жүріп жатқанын атап өтті.
Тағы бір айта кетерлігі, ТМД-ның бірқатар басқа елдерінен айырмашылығы, Қазақстанда бұрын-соңды күрделі ұлтаралық қақтығыстар болған емес. Ресейдің кейбір бұқаралық ақпарат құралдары орыс және орыстілді халықтың Қазақстаннан кетуі жалғасып жатқаны туралы ақпаратты үнемі әсірелеуде, бұл жаңалық емес және бір жылдан астам уақыт бойы жалғасып келе жатыр.
Бірақ бұл кету мәжбүрлі емес, кез келген басқа елдегі сияқты бірқатар факторларға байланысты. Сарапшылардың көпшілігі мойындаған көші-қонның негізгі себебі экономикалық құрамдас болды және болып қала береді. Жасыратыны жоқ, Қазақстанды Ресейдің жалғасы, уақытша тұрғылықты жері деп санаған, сондықтан оған рухани байланбағандар кетіп жатыр.
КСРО ыдырағаннан кейін бұл адамдар әлеуетті эмигрант болды. Ал Қазақстанмен бірге өсіп-өніп, оны атамекен санайтын орыстар бар. Олардың менталитеті орыс менталитетінен айтарлықтай ерекшеленеді, сондықтан мұндай адамдар, егер олар кетсе, жиі оралады. Балаларына қазақ тілін үйретуге қарсылық білдіретін қазақ орыстары іс жүзінде жоқ.
Қазақстан орыстары тіл саласындағы саясаттануға, бар мәселелерді шешуге мүмкіндік бермейтін кәсіпқойлыққа, ең бастысы, тіл мәселесінің ұлтаралық қарым-қатынас жазықтығына ұдайы ауысуына қарсы. Тәуелсіз Қазақстанда мемлекеттік – қазақ және орыс тілдерінің, сондай-ақ көп ұлтты Қазақстан халқының барлық басқа тілдерінің өмір сүруі мен дамуы үшін толыққанды және тең жағдайлар жасалды.
Керімсал Жұбатқанов
[:]