?аза?стан К?шбасшысы билік пен халы??а жа?сы ?лгі к?рсетті: кеше Н?рс?лтан Назарбаев «халы?аралы? де?гейдегі іс-шараны да толы?ымен мемлекеттік тілде ?ткізуге болатынды?ын» паш етті. Б?л к?ні ?з А?ордасында, алты елді? жа?а елшілерін ?абылдап, оларды? ?з мемлекеттері атынан ?сын?ан сенім грамоталарын ?абыл ал?ан ?аза?стан Президенті осы р?сімді бастан-ая? мемлекеттік тілде ?ткізіп, ?з с?зін де тек ана тілінде с?йледі. Б?л, шын м?нінде, ?аза? еліні? ?з дамуыны? жа?а биігіне шы??анды?ын танытса керек.
М?ндай мемлекетті ?лемдік ?ауымдасты? ??рметтейді, ?рі сыйлайды, соны? к?рінісіндей, Норвегия патшалы?ыны? ?аза?станда?ы дипломатиялы? миссиясыны? жа?а басшысы, А?орда?а ?з еліні? ?лтты? киімін киіп келген Оле Йохан Бёрной мырза, елші ретінде Елбасы?а арна?ан с?зін ?алпымен ?аза?ша айтты. Шыны керек, м?ндайды со??ы жылдарда ал?аш рет к?ріп отырмыз. Б?л т?жірибені алда ?зге дипломаттар мен шетелдік м?ртебелі меймандар да іліп ?кетіп, ізгі д?ст?рге, ж?н-жорал?ы?а айналдырады деп ?міттенеміз. Бізді еле? еткізген та?ы бір жайт, ?аза?стан К?шбасшысы шетелдіктер алдында «?аза? елі» деген с?зді ?олданып, елшілерді? ?ай елге келгендігін ны? а??артты.
А?ордада?ы ресми іс-шара кезінде Норвегия Корольдігіні? елшісі Оле Йохан Бёрной, Египет Араб Республикасыны? елшісі Набила Ибрагим Салама Фархана, ?збекстанны? елшісі ?лішер Салахатдинов, Израиль елшісі Элияу Тасман, Индонезия елшісі Фостер Гултом ж?не Сербия елшісі Владимир Миркович ?аза?стан Президентіне ?з елдеріні? сенім грамоталарын тапсырды.
— Жо?ар?ы м?ртебелі елшілер! — деді осы алты елді? дипмиссиясыны? жа?а жетекшілеріне ?айырыл?ан мемлекет басшысы Н.Назарбаев. — Сіздерді ?аза?станда?ы дипломатиялы? ?ызметтері?ізді? басталуымен шын ж?ректен ??тты?таймын! Мемлекеттер арасында?ы жан-жа?ты, ?зара тиімді ынтыма?тасты?ты дамыту?а ба?ыттал?ан е?бектері?із жемісті болсын. ?аза? еліні? с?улеттті елордасы Астана?а ?ош келді?іздер!
?аза? еліні? жа?а биікті ба?ындыр?анды?ын ай?а?та?ан айшы?ты о?и?а — ЭКСПО-2017 ?шін ?ткен додада?ы ?лы же?іс болса керек. Ж?зге жуы? мемлекет ?з жетістіктерін паш ететін б?л жа?анды? к?рме постке?естік ке?істікте ж?не Орталы? Азия тарихында т???ыш рет ?ткелі отыр. Сонды?тан б?л о?и?а?а ?аза?стан басшысы алдымен то?талды. «Осыдан 14 жыл б?рын ?лы Жібек жолы бойында, Еуразия континентіні? ж?регінде ?оныс тепкен бізді? жа?а елордамыз Астана ?лемге танымал ша?ар?а айналды, — деді Н.Назарбаев. — Жа?ында Париждегі Халы?аралы? к?рме бюросында, ?здері?із білесіздер, сайлау н?тижесінде, 2017 жылы ЭКСПО к?рмесін Астанада ?ткізу туралы шешім ?абылданды. Б?л жас елордамызды? 20 жылды? мерейтойына орай те?десі жо? сый болары с?зсіз. Астананы? г?лденуі ?аза?станны? ?ркендеуіні? жар?ын ай?а?ы болып табылады».
?з с?зінде Елбасы елшілерді ?аза?стан жайымен таныстыра кетті. «Т?уелсіздік т??ырында?ы 20 жыл ішінде елімізді? іргесі бекіп, ?л-ау?аты артты, — деді ол. — Экономикалы? ахуалы дамы?ан, алды??ы ?атарлы мемлекеттер санатына біз ?осылды?. ?ткен кезе? ішінде елімізді? жалпы ішкі ?німі 22 миллиард доллардан 200 миллиард доллар?а ?л?айды. Жан басына ша??анда?ы жалпы ішкі ?нім к?рсеткіші 11 мы? доллардан асты. Біз нары?ты? экономикада?ы «?тпелі кезе?де» т?ра?ты инвестициялы? ахуал ?алыптастырды?. Шетелдік инвестицияларды тартуды? жа?а м?мкіндіктері мен к?здерін ашып, ?олайлы жа?дай жасады?». Соны? н?тижесінде 20 жылды? ішінде шетелден 166 миллиард доллар к?лемінде тікелей инвестиция тартылды. ?аза?стан 146 мемлекетпен дипломатиялы? ?атынастар орнатты. 3 мы?нан астам халы?аралы? келісімге ?ол ?ойылыпты. «Біз ??рлы?та?ы шекарамызды р?сімдеп, елді? айналасында бейбітшілік пен тату к?ршілік белдеуін ?алыптастырды?» деді Президент.
Мемлекет басшысы ?аза?станны? «Норвегия Корольдігімен ке? ау?ымды ы?палдасты?ты одан ?рі ке?ейтуге ниетті» екендігін м?лімдеді. «Біз Норвегияны болаша?ы зор сауда-экономикалы? ?ріптес ретінде ?арастырамыз. Биыл?ы наурызда ?аза?стан Ослода?ы дипломатиялы? миссиясын елшілікке айналдыру ж?нінде шешім ?абылдады. Б?л ?адам екіжа?ты ынтыма?тасты?ты ны?айту?а жа?а серпін береді деп ?міттенеміз» деді ол.
Ресми Астана сырт?ы саясатты? басым ба?ыттарыны? бірі ретінде «к?рделі саяси ?дерістерді бастан кешіп отыр?ан Таяу Шы?ыс пен Солт?стік Африка елдерімен екіжа?ты байланыстарды дамытпа?». «Осы орайда б?л ??ірдегі ?ріптесіміз Египетті? жа?а басшыларымен жан-жа?ты ?атынастарды тере?дете беретін боламыз. Біз Мысыр елімен халы?аралы? форумдар аясында?ы ты?ыз ынтыма?тасты?ты жо?ары ба?алаймыз. Осы орайда А?СШК, сондай-а? ?лемдік ж?не д?ст?рлі діндер к?шбасшыларыны? съезі ж?мысына Египетті? белсенді атсалысуына ерекше ризамыз» деді Мемлекет басшысы.
?збекстанды Н.Назарбаев «бізді? тату к?ршіміз, стратегиялы? ?ріптесіміз ж?не сенімді ода?тасымыз» деп атады. «?збекстан президенті Ислам Каримовты? ?аза?стан?а биыл?ы ресми сапары ?те н?тижелі болды,-деді ол.-Біз ?станымдарымызды ?йлестірдік. Екіжа?ты ынтыма?тасты? м?селелері бойынша т?бегейлі уа?даласты??а ?ол жеткіздік. ?збекстан басшысыны? сол сапарында ?ол ?ойыл?ан ма?ызды ??жаттар мен уа?даласты?тар ?аза?-?збек стратегиялы? ?ріптестігіні? дамуына жа?а серпін беретіні аны?».
Елбасыны? ба?алауынша, б?гінгі ?аза?стан мен Израиль арасында?ы досты? ?атынастар «екі елді? м?ддесіне сай даму ?стінде». «?аза?стан мен Израилді? арасы географиялы? т?р?ыдан алша? екендігі белгілі. Біра? ?зара байланыстарды ны?айту?а ба?ыттал?ан ?мтылыс, жо?ары де?гейде ?алыптас?ан саяси диалог бізді? мемлекеттерімізді жа?ындата т?седі. Біз со??ы уа?ытта айма?та орын ал?ан о?и?алар?а байланысты ала?даушылы? білдіреміз. Ахуал тез арада т?ра?танып, бейбіт жолмен шешілетіндігінен ?міттіміз» деп м?лімдеді ?аза?стан К?шбасшысы.
?аза?стан басшылы?ы Индонезияны «О?т?стік-шы?ыс Азияда?ы е? ма?ызды ?ріптес» ретінде ?арастырады. «Мені? Жакарта?а биыл?ы ресми сапарым барысында екіжа?ты ынтыма?тасты?ты дамыту?а ба?ыттал?ан бір?атар уа?даласты?тар?а біз ?ол жеткіздік. Биыл біз Индонезияда ?аза?станны? елшілігін ашты?» дей келе, Н?рс?лтан Назарбаев «?лемдегі м?сылмандар е? к?п т?ратын мемлекет» саналатын Индонезияны? «АСЕАН ?йымыны? белді м?шесі ж?не к?шбасшысы» екендігіне то?талды. «Осы?ан орай ?аза?станны? АСЕАН ?ауіпсіздік ж?ніндегі форумыны? м?шесі болу?а деген ?мтылысына Индонезия ?олдау к?рсетеді деп сенеміз» деді ол.
?аза?стан басшысы Сербияны Б?? Бас Ассамблеясыны? 67-сессиясыны? т?ра?асы болып та?айындалуымен ж?не «Еуропалы? Ода??а кіруге ?міткер» д?режесін алуымен ??тты?тады. «Біз Сербиямен ?зара тиімді ынтыма?тасты?ты ары ?арай дамыту?а м?дделіміз» деді Президент.
С?з со?ында Н.Назарбаев жа?а елшілерге Астанада?ы ?ызметтеріні? ?ызы?ты, жемісті болуына тілектестік білдірді. «Мемлекеттеріміз арасында?ы ?зара тиімді ынтыма?тасты?ты? дамуына барынша к?ш саласыздар деп сенемін. ?она?жай ?аза? жерінде ?ткізген уа?ыттары?ыз сіздерге ж?не отбасылары?ыз?а ?мытылмастай ?сер ?алдырады деп сенемін» деп т?йді Мемлекет басшысы.
Египет елшісі Набила Фархана ?аза?стан К?шбасшысына ?з мемлекетіні? жа?а басшылы?ыны? сапарлап келуге ша?ыруын жеткізді. «Біз Президент Назарбаев мырзаны Египетте Бейбарысты? мешітіне ?атысты ?лы?тау салтанатына к?тіп отырмыз, — деді ол. — Б??ан ?оса, Назарбаевты? ?атысуымен Азия елдеріні? форумы ?теді деп к?тілуде».
-22 ?арашада Халы?аралы? к?рмелер бюросыны? отырысында ?збекстан ?аза?станны? «ЭКСПО-2017»-ні ?ткізу туралы ?тініміне ны? ?олдауын білдірді, — деді ?збекстанны? жа?а елшісі ?лішер Салахатдинов. — Мен ?аза?станды осынау ?лкен ?рі сенімді же?ісімен шын ж?ректен ??тты?таймын ж?не осы ма?ызды іс-шараны ?ткізуде табыс тілеймін.
— Астана ?аласыны? «ЭКСПО-2017» к?рмесін ?ткізуші ретінде табысты сайлануына орай мені? ?аза?стан Президенті мен хал?ына арна?ан ??тты?тауымды ?абыл алы?ыздар! — деді Индонезия елшісі Фостер Гултом.-Мен сондай-а? ?аза?станды халы?аралы? Адам ???ы?тары ке?есіні? м?шесі ретінде сайлануымен де ??тты?таймын. Индонезия екі сайлауда да ?аза?станды ?олдады.
— ?аза?стан басшылы?ы мен хал?ын Астананы 2017 жылы б?кіл?лемдік «ЭКСПО» к?рмесі ?ткізілетін орын ретінде та?далуымен ??тты?таймын! — деді Сербия елшісі Владимир Миркович. — Б?л — ?лкен же?іс! Ол бір жа?ынан бізді? елдеріміз ?шін де ынтыма?тасты?ты? жа?а м?мкіндіктерін ашады деп ойлаймын.
Айхан Ш?РІП
www.aikyn.kz